میرزاآقا عسگری (مانی)

ﺗﻮﺑﻪ ﻧﺼﻮﺡ.سال ۱۳۶۳ تهران.

نوشتم که ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ اسدآبادیﺍﻡ را ﻛﻪ ﻣﺪﺗﻬﺎﺳﺖ ﺑﻪ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﻧﻘﻞ ﻣﻜﺎﻥ ﻛﺮﺩﻩ، ﺗﺼﺎﺩﻓﺎً ﻣﻰﺑﻴﻨﻢ. ﻧﺎﮔﻔﺘﻪ ﻣﻰﺩﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺁﻭﺍﺭﮔﺎﻥ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻫﺴﺘﻢ. ﺣﺪﺱ ﻣﻰﺯﻧﻢ ﻛﻪ ﺍﻭ ﻧﻴﺰ ﺩﺭﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺑﺎ ﻳﻚ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺳﻴﺎﺳﻰ، ﻣﺨﻔﻰ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﻣﻰﻛﻨﺪ. ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩ ﻣﻰﻛﻨﺪ ﺩﺭﻣﺪﺭﺳﻪﺍی استخدام موقت شوم ﻛﻪ ﺩﺭ ﺧﻴﺎﺑﺎﻥ ﺁﺏ ﻣﻨﮕﻞ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺭﺩ و ﺩﺭﺑﻪ ﺩﺭ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﺁﻣﻮﺯﮔﺎﺭ ﺍﺳﺖ ﺗﺎ ﭼﻨﺪ ﻛﻠﺎﺱ ﺑﻰﻣﻌﻠﻢ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺳﺮﮔﺮﺩﺍﻧﻰ ﻧﺠﺎﺕ ﺩﻫﺪ. ﻣﺮﺍ ﺑﺎ ﻣﺪﺍﺭﻙ ﻗﻠﺎﺑﻰﺍﻡ ﺑﻪ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﻭ ﭘﺮﻭﺭﺵ ﻧﺎﺣﻴﻪ ﻣﻰﺑﺮﺩ. ﺍﺯ ﻓﺮﺩﺍی ﻫﻤﺎﻥ ﺭﻭﺯ ﺑﺎ ﺣﻘﻮﻗﻰ ﺍﻧﺪﻙ، ﻣﻰﺷﻮﻡ ﺁﻣﻮﺯﮔﺎﺭ ﻛﻠﺎﺱ ﭘﻨﺠﻢ. ﺩﺍﻧﺶ ﺁﻣﻮﺯ ﻛﻪ ﺑﻮﺩﻡ ﺁﺭﺯﻭ ﺩﺍﺷﺘﻢ ﻳﻚ ﺭﻭﺯ ﻣﻌﻠﻢ ﻳﺎ ﻗﺎﺿﻰ ﺑﺸﻮﻡ. ﺍﻳﻨﻚ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻢ ﺑﻪ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺁﺭﺯﻭﻫﺎی ﺩﻭﺭﺍﻥ ﻛﻮﺩﻛﻴﻢ، ﺟﺎﻣﻪ ﻋﻤﻞ ﺑﭙﻮﺷﻢ. ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺷﻐﻞ، ﭘﻮﺷﺶ ﺍﻣﻨﻴﺘﻰ ﺧﻮﺑﻰ ﻫﻢ ﺩﺍﺷﺘﻢ. ﺩﺭﺁﻣﺪﺵ ﻫﻢ ﺑﺎ ﻣﺴﺎﻓﺮﻛﺸﻰ ﺿﻤﻨﻰ، ﺑﺨﺸﻰﺍﺯ ﻫﺰﻳﻨﻪﻫﺎی ﺯﻧﺪﮔﻰ ﺩﺭ ﭘﺎﻳﺘﺨﺖ ﺭﺍ تأمین ﻣﻰﻛﺮﺩ. ﺭﻓﺖ ﻭ ﺁﻣﺪ ﻣﻨﻈﻢ ﺑﻪ ﻣﺪﺭﺳﻪ ﻫﻢ ﺑﺮﺍی ﻋﺎﺩی ﺟﻠﻮﻩ ﺩﺍﺩﻥ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﺭﻭﺯﻣﺮﻩ ﻧﺰﺩ ﺻﺎﺣﺒﺨﺎﻧﻪ ﻭ ﻫﻤﺴﺎﻳﻪﻫﺎ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻣﻔﻴﺪ ﺑﻮﺩ. ﻣﻦ ﺗﺠﺮﺑﻪی ﺁﻣﻮﺯﮔﺎﺭی در دبستان را ﻧﺪﺍﺷﺘﻢ، ﻭﻟﻰ ﻋﻠﺎﻗﻪﺍﻡ ﺑﻪ ﺍﺩﺑﻴﺎﺕ ﻛﻮﺩﻛﺎﻥ، ﺯﻣﻴﻨﻪی ﺧﻮﺑﻰ ﺑﻮﺩ ﺑﺮﺍی ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻰ ﺳﺮﻳﻊ ﺫﻫﻨﻰ ﺑﺎ ﻛﻮﺩﻛﺎﻥ ﻭ ﺗﺪﺭﻳﺲ. به زودی ﺩﺭﻳﺎﻓﺘﻢ ﻛﻪ ﺟﺰ ﺩﻭﻣﻌﻠﻢ ﻗﺪﻳﻤﻰ، ﻫﻴﭽﻴﻚ ﺍﺯ ﺁﻣﻮﺯﮔﺎﺭﺍﻥ ﺩﻳﮕﺮ ﺁﻥ ﻣﺪﺭﺳﻪ ﺗﺠﺮﺑﻪﺍی ﺩﺭ ﻛﺎﺭ ﺁﻣﻮﺯﺷﻰ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ﻭ از ﺳﺮﻧﺎﭼﺎﺭی ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪﺍﻧﺪ. ﻣﺪﻳﺮ ﻣﺪﺭﺳﻪ ﺣﺎﺝ ﺁﻗﺎﺋﻰ ﺑﻮﺩ ﺑﺎ ﻫﻴﻜﻞ ﻣﺘﻮﺳﻂ،، ﺟﺎی ﻣﻬﺮ ﻧﻤﺎﺯ ﺑﺮﭘﻴﺸﺎﻧﻰ،و ﺑﺎﺯﺍﺭی ﻣﺴﻠﻚ. ﺍﻭ ﻫﻤﻪی ﺁﻣﻮﺯﮔﺎﺭﺍﻥ ﺯﻥ ﻭ ﻣﺮﺩ ﺭﺍ ﻣﻮﻇﻒ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﺗﺎ ﺩﺭﺯﻧﮓ ﺗﻔﺮﻳﺢ ﺑﻪ ﺍﺗﺎﻕ ﻛﻮﭼﻜﻰ ﻛﻪ ﻫﻢ ﺩﻓﺘﺮ ﻣﺪﺭﺳﻪ ﻭ ﻫﻢ ﺍﺗﺎﻕ ﺁﻣﻮﺯﮔﺎﺭﺍﻥ ﺑﻮﺩ ﺑﻨﺸﻴﻨﻴﻢ ﺗﺎ ﺑﺮﺍﻳﻤﺎﻥ «ﺣﻠﻴه ﺍﻟﻤﺘﻘﻴﻦ» ﺑﺨﻮﺍﻧﺪ. ﺩﻭﺁﻣﻮﺯﮔﺎﺭ ﺯﻥ ﺩﺭﻣﻴﺎﻥ ﻣﺎ ﺑﻮﺩﻧﺪ. ﻳﻜﻰﺍﺯ ﺁﻧﺎﻥ ﺟﻮﺍﻥ، ﺧﻮﺵ ﺍﻧﺪﺍﻡ ﻭ ﺑﮕﻮﺋﻰ ﻧﮕﻮﺋﻰ ﻏﻤﺰﻩ ﻓﺮﻭﺵ ﺑﻮﺩ. ﻣﺎﻧﺘﻮی ﺍﺳﻠﺎﻣﻰﻫﻢ ﻧﻤﻰﺗﻮﺍﻧﺴﺖ ﺑﺮﺟﺴﺘﮕﻰﻫﺎی ﻫﻮﺱ ﺍﻧﮕﻴﺰ ﺍﻧﺪﺍﻡ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺑﭙﻮﺷﺎﻧﺪ. ﺣﺎﺝ ﺁﻗﺎ ﻭ ﻧﺎﻇﻢ ﺟﻮﺍﻥ ﻭ ﺣﺰﺏ ﺍﻟﻬﻰ ﻣﺪﺭﺳﻪ ﺑﻪ ﺍﻭ ﭼﺸﻢ ﻃﻤﻊ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ. ﺁﻥ ﺑﺎﻧﻮی ﺟﻮﺍﻥ ﻫﻢ ﺍﺯ ﻃﺮﺯ ﻧﮕﺎﻩ ﺁﻥ ﺩﻭ ﺑﻪ ﻃﻤﻌﺸﺎﻥ ﭘﻰ ﺑﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺑﺮﺍی ﺷﻌﻠﻪ ﻭﺭﻛﺮﺩﻥ ﺁﺗﺶ ﻫﻮﺱ ﺁﻥﻫﺎ، ﭘﻴﭻ ﻭ ﺗﺎﺑﻰ ﺟﺎﻧﺎﻧﻪ ﻭ ﺣﺎﺟﻰﺁﻗﺎﻛُﺶ ﺑﻪﺍﻧﺪﺍﻡ ﺧﻮﺩ ﻣﻰﺩﺍﺩ، ﻭ ﻧﮕﺎﻩﻫﺎی ﭘﺮﻋﺸﻮﻩﺍی ﺑﻪ ﭼﺸﻤﺎﻥ ﺩﺭﻳﺪﻩی ﺁﻥ ﺩﻭ ﻣﻰﺍﻧﺪﺍﺧﺖ. ﻭﻗﺘﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺭﺍﻫﺮﻭ ﻳﺎ ﺩﺭﺣﻴﺎﻁ ﺩﺭ ﺭﻓﺖ ﻭ ﺁﻣﺪ ﺑﻮﺩ، ﻧﺎﻇﻢ حزﺏ ﺍﻟﻬﻰ ﻛﻪ ﺩﺳﺘﺶ ﺑﻪ ﻣﺮﺍﻛﺰ شکنجه و ﺑﮕﻴﺮ ﻭ ﺑﺒﻨﺪ هم ﻭﺻﻞ ﺑﻮﺩ ﺳﺮ ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﺁﻥ ﺯﻥ ﺟﻮﺍﻥ ﻣﻰﻧﻬﺎﺩ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻧﮕﺎﻩﻫﺎی ﺩﺯﺩﻛﻰ ﺑﻪ ﺑﺎﺳﻦ ﺍﻭ ﻣﻰﻧﮕﺮﻳﺴﺖ، ﺍﻳﻦ ﻣﺼﺮﺍﻉ خودساخته ﺭﺍ ﺑﺎ ﺳﻮﺯی ﻛﻪ ﺟﮕﺮ ﺭﺍ ﺧﺮﺍﺵ ﻣﻰﺩﺍﺩ، ﺯﻣﺰﻣﻪ ﻣﻰﻛﺮﺩ :« ﺭﻭﺯﮔﺎﺭی ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺣﺎﻝ ﻣﻨﺴﺖ!» ﺷﻴﻮﻩی ﺣﺎﺝ ﺁﻗﺎ ﺑﺮﺍی ﺑﻴﺎﻥ ﻏﻴﺮﻣﺴﺘﻘﻴﻢ تمناهای شهوانی اش، ﺧﻮﺍﻧﺪﻥ ﺑﺨﺶﻫﺎی ﺳﻜﺴﻰ ﺣﻠﻴﺘﻪ ﺍﻟﻤﺘﻘﻴﻦ ﻭ ﺗﻔﺴﻴﺮ ﺁﻥ ﺑﺎ ﺯﺑﺎﻧﻰ ﺑﺎﺯﺍﺭی ﻭ ﺳﺮﺭﺍﺳﺖ ﺑﻮﺩ. ﺑﺎﺭﻫﺎ ﻭ ﺑﺎﺭﻫﺎ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﻓﻌﻞ ﺟﻨﺎﺑﺖ ﺭﺍ ﻣﻰﺧﻮﺍﻧﺪ ﻭ ﺩﺭﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﺁﺏ ﺩﻫﺎﻧﺶ ﺭﺍﻩ ﻣﻰﺍﻓﺘﺎﺩ، ﺑﻪ ﺷﺮﺡ ﺟﺰﺋﻰ ﺗﺮ ﺻﺤﻨﻪﻫﺎی ﺟﻨﺎﺑﺖ ﻭ ﺍﻓﻌﺎﻝ ﺣﻠﺎﻝ ﻭ ﺣﺮﺍﻡ ﺁﻥ ﻋﻤﻞ ﻣﻰﭘﺮﺩﺍﺧﺖ. ﺯﻳﺮﭼﺸﻤﻰ ﻧﮕﺎﻫﻰ ﺑﻪ ﺳﻴﻤﺎی ﺁﻥ ﺑﺎﻧﻮی ﺟﻮﺍﻥ ﻣﻰﺍﻧﺪﺍﺧﺖ ﺗﺎ تأثیر ﻫﻨﺮﻧﻤﺎﺋﻰﺍﺵ ﺭﺍ ﺑﺒﻴﻨﺪ. ﻫﻤﻪی ﻣﺎ ﺑﻪ ﻏﻴﺮ ﻧﺎﻇﻢ ﺣﺰﺏ ﺍﻟﻠﻬﻰ ﺍﺯ این حاجی آقا ﻧﻔﺮﺕ ﺩﺍﺷﺘﻴﻢ. ﺍﻭ ﺯﻧﮓ ﺗﻨﻔﺴﻰ ﺭﺍ ﻛﻪ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻴﻢ ﺩﺭﺁﻥ ﺳﻴﮕﺎﺭی ﺑﻜﺸﻴﻢ ﻳﺎ ﺑﻪ ﺩﺳﺘﺸﻮﺋﻰ ﺑﺮﻭﻳﻢ ﺑﻪ ﺟﻠﺴﻪ ﺗﻌﻠﻴﻤﺎﺕ ﺩﻳﻨﻰ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ.
ﺩﺑﺴﺘﺎﻥ، ﺍﻧﺒﺎﺭ ﺑﺰﺭﮔﻰ ﺩﺍﺷﺖ ﻛﻪﺍﻳﻨﻚ ﻧﻤﺎﺯﺧﺎﻧﻪی ﻣﺪﺭﺳﻪ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ. ﻇﻬﺮﺑﻪ ﻇﻬﺮ ﺑﭽﻪﻫﺎ ﻭ ﻣﻌﻠﻢﻫﺎ ﻣﻮﻇﻒ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻧﻤﺎﺯﺧﺎﻧﻪ ﻛﻪ ﺑﻮی ﻛﻔﺶ ﻭ ﺟﻮﺭﺍﺏﻫﺎی ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺩﺭﺁﻥ ﺍﻧﺒﺎﺭ ﻣﻰﺷﺪ، ﭘﺸﺖ ﺳﺮ ﺣﺎﺝ ﺁﻗﺎ ﻛﻪ ﻧﻪ ﻣﻠﺎ ﺑﻮﺩ ﻭ ﻧﻪ ﻋﺒﺎ ﻭ ﻋﻤﺎﻣﻪﺍی ﺩﺍﺷﺖ ﺻﻒ ﺑﻜﺸﻨﺪ ﻭ ﻧﻤﺎﺯ ﺯﻭﺭﻛﻰ ﻭ ﺍﻟﻜﻰ ﺑﺨﻮﺍﻧﻨﺪ. ﺳﻮﺍی ﺍﻳﻦ، ﺍﻭ ﻫﺮﺍﺯﮔﺎﻫﻰ، ﻓﻴﻠﻤﻰ ﺩﺭﺁﻥ ﻧﻤﺎﺯﺧﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻰﮔﺬﺍﺷﺖ ﺗﺎ ﺑﭽﻪﻫﺎ ﻭ ﺁﻣﻮﺯﮔﺎﺭﺍﻥ ﺑﺎ ﺩﻳﻦ ﻭ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﻭ ﺍﻳﻦ ﭼﻴﺰﻫﺎ ﺁﺷﻨﺎﺗﺮ ﺷﻮﻧﺪ. ﻳﻜﻰﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻓﻴﻠﻢﻫﺎ «ﺗﻮﺑﻪ ﻧﺼﻮﺡ» ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺑﺮﺍﺩﺭ ﻭ ﺑﭽﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ: ﻣﺤﺴﻦ ﻣﺨﻤﻠﺒﺎﻑ ﺑﻮﺩ. ﺑﭽﻪﻫﺎ ﺭﺍ ﺩﺭﻧﻤﺎﺯﺧﺎﻧﻪ ﺑﺮﻫﻢ ﺍﻧﺒﺎﺭ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻳﻢ. ﭘﻨﺠﺮﻩﻫﺎ ﺭﺍ ﭘﻮﺷﺎﻧﺪﻩ ﻭ ﻇﻠﻤﺘﻰ ﺟﻬﻨﻤﻰ ﺑﻪ ﺭﺍﻩ ﺍﻧﺪﺍﺧﺘﻪ ﺑﻮﺩﻳﻢ ﺗﺎ ﺑﺘﻮﺍﻧﻨﺪ ﻓﻴﻠﻢ ﺭﺍ ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ. ﮔﺮﻭﻫﻰ ﻛﻪ ﻣﺪﺍﺭﺱ ﺭﺍ ﺩﻭﺭﻣﻰﺯﺩ ﻭ ﻓﻴﻠﻢﻫﺎی «ﺍﻧﻘﻠﺎﺑﻰ ﻭ ﺁﻣﻮﺯﺷﻰ» ﻧﺸﺎﻥ ﻣﻰﺩﺍﺩ ﭘﺸﺖ ﺁﭘﺎﺭﺍﺕ ﻣﺴﺘﻘﺮ ﺑﻮﺩ. ﺣﺎﺝ ﺁﻗﺎ ﺑﻪ ﻫﺮﻳﻚ ﺍﺯ ﺁﻣﻮﺯﮔﺎﺭﺍﻥ ﻳﻚ ﭼﻮﺏ ﻳﺎ ﺷﻠﺎﻕ ﺩﺍﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﺗﺎ ﺩﺭﺏ ﺧﺮﻭﺟﻰ ﻧﻤﺎﺯﺧﺎﻧﻪ ﺭﺍ ﭼﻮﻥ ﭘﻠﻴﺲ ﺿﺪ ﺷﻮﺭﺵ ﺳﺪ ﻛﻨﻨﺪ، ﻣﺒﺎﺩﺍ ﻛﺴﻰ ﺑﻴﺮﻭﻥ ﺑﺮﻭﺩ. ﻭﻗﺘﻰ ﻣﺮﺩ ﻣﺮﺩﻩی ﻓﻴﻠﻢ ﺩﺭ ﻗﺒﺮ ﺯﻧﺪﻩ ﺷﺪ ﻭ ﺑﺎ ﻛﻔﻦ ﻭ ﭘﻴﻜﺮ ﻫﻮﻟﻨﺎﻙ ﻭ ﭼﻬﺮﻩی ﺳﻔﻴﺪ ﺷﺒﺢ ﻣﺎﻧﻨﺪﺵ ﺑﻪ ﺩﻭﻳﺪﻥ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ، ﻓﺮﻳﺎﺩ ﻭ ﺍﺳﺘﻐﺎﺛﻪ ﺑﭽﻪﻫﺎ ﻛﻪ ﻫﻤﭽﻮﻥ ﻣﺎ ﺗﺮﺳﻴﺪﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ. ﻫﺮﻳﻚ ﺭﺍﻫﻰ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﻜﻰ ﻣﻰﺟﺴﺖ ﺗﺎ ﺍﺯﺁﻥ ﻧﻤﺎﺯﺧﺎﻧﻪی ﺟﻬﻨﻤﻰ ﺑﮕﺮﻳﺰﺩ. ﭘﻠﻴﺲ ﺿﺪ ﺷﻮﺭﺵ ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﻰ ﺣﺎﺝ ﺁﻗﺎ ﺑﺎ ﭼﻮﺏ، ﺷﻠﺎﻕ ﻭ ﻛﻤﺮﺑﻨﺪ ﺑﻪ ﺳﺮ ﻭ ﺭﻭی ﺑﭽﻪﻫﺎﺋﻰ ﻛﻪ ﭘﺎ ﺑﺮﻫﻨﻪ ﻭ ﻭﺣﺸﺖ ﺯﺩﻩ ﻗﺼﺪ ﺧﺮﻭﺝ ﺍﺯ ﺗﻨﻬﺎ ﺩﺭ ﻧﻤﺎﺯﺧﺎﻧﻪ ﺭﺍ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﻛﻮﺑﻴﺪ. ﺍﻋﺘﺮﺍﺽ ﻣﻦ ﻭ ﻳﻜﻰ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺯ ﺁﻣﻮﺯﮔﺎﺭﺍﻥ، ﺧﺸﻢ ﺣﺎﺝ ﺁﻗﺎ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻧﮕﻴﺨﺖ. ﺑﭽﻪﻫﺎ ﺭﻭی ﻫﻢ ﻣﻰﻟﻮﻟﻴﺪﻧﺪ ﻭ ﺻﺪﺍی ﮔﺮﻳﻪ ﻭ ﻓﺮﻳﺎﺩﺷﺎﻥ ﻧﻤﺎﺯﺧﺎﻧﻪ ﺭﺍ ﭘﺮﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ. ﺣﺎﺝ ﺁﻗﺎ ﻭ ﻧﺎﻇﻢ، بچهﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺯﻭﺭ ﻭ ﺗﻬﺪﻳﺪ ﺁﺭﺍﻡ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﻓﺮﻣﺎﻥ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﺁﻥ ﺑﺨﺶﻫﺎی ﻓﻴﻠﻢ ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ ﭘﺨﺶ ﺷﻮﺩ ﺗﺎ ﺍﻳﻨﺒﺎﺭ ﻫﻤﻪ ﺍﺯﺁﻥ ﻣﺴﺘﻔﻴﺾ ﮔﺮﺩﻧﺪ. ﻭﻗﺘﻰﺁﻥ ﻓﻴﻠﻢ ﺍﻧﻘﻠﺎﺑﻰ ﻭ ﺩﻳﻨﻰ ﺗﻤﺎﻡ ﺷﺪ، ﺑﭽﻪﻫﺎ ﺑﺎ ﻛﻔﺶ ﺯﻳﺮ ﺑﻐﻞ ﺍﺯ ﻣﺪﺭﺳﻪ ﭘﺎ ﺑﻪ ﻓﺮﺍﺭ ﮔﺬﺍﺷﺘﻨﺪ. ﺻﺪﺍی ﮔﺮﻳﻪ ﺷﺎﻥ ﺍﺯﻛﻮﭼﻪ ﻧﻴﺰ ﺷﻨﻴﺪﻩ ﻣﻰﺷﺪ.
ﺗﻤﺎﺷﺎی ﻓﻘﺮ ﻭ ﺩﺭﻣﺎﻧﺪﮔﻰ ﺩﺭﭼﻬﺮﻩﻫﺎی ﺑﻰﮔﻨﺎﻩ ﺁﻥ ﻛﻮﺩﻛﺎﻥ ﻛﻪ ﺍﺯ «ﻣﺴﺘﻀﻌﻔﻴﻦ» ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺤﺴﻮﺏ ﻣﻰﺷﺪﻧﺪ، ﭼﻨﺎﻥ ﺧﺮﺩﻛﻨﻨﺪﻩ ﻭ ﻛُﺸﻨﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻭﻗﺘﻰ ﻧﻄﻖﻫﺎی ﻏﺮﺍی ﺧﻤﻴﻨﻰ ﻭ ﺭﻓﺴﻨﺠﺎﻧﻰ ﻭ ﺩﻳﮕﺮ ﺁﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﺑﺮﺍﺯ ﻫﻤﺪﺭﺩی ﺭﺫﻳﻠﺎﻧﻪ ﻭ ﺩﺭﻭﻏﻴﻨﺸﺎﻥ ﺑﺎ ﻣﺴﺘﻀﻌﻔﻴﻦ ﻣﻰﺷﻨﻴﺪﻡ، ﺣﺎﻟﺖ ﺟﻨﻮﻥ ﭘﻴﺪﺍ ﻣﻰﻛﺮﺩﻡ. ﺍﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﺩﺭﺣﺎﻟﻰ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﻨﻴﺎﺩ ﻣﺴﺘﻀﻌﻔﺎﻥ ﺑﻪ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺛﺮﻭﺗﻤﻨﺪﺗﺮﻳﻦ موﺳﺴﺎﺕ ﺧﺎﻭﺭﻣﻴﺎﻧﻪ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ. ﺩﺭ ﻧﻤﺎﺯ ﺟﻤﻌﻪی ﺗﻬﺮﺍﻥ ﻭ ﺷﻬﺮﺳﺘﺎﻥﻫﺎ، ﻭ ﻳﺎ ﺩﺭ ﺗﻈﺎﻫﺮﺍﺕ ﺩﻭﻟﺖ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ، ﺧﻴﻞ ﭘﺮﺷﻤﺎﺭ ﺍﻳﻦ ﺍﻧﺴﺎﻥﻫﺎی ﻓﻠﻚ ﺯﺩﻩ، ﭘﺸﺖ ﺳﺮﺁﻥ ﻧﻤﺎﺩﻫﺎی ﺛﺮﻭﺕ ﻭ ﻗﺪﺭﺕ ﻭ ﻏﺎﺭﺕ، ﺑﻪ ﻧﻤﺎﺯ ﺧﻮﺍﻧﺪﻥ ﻭ ﺷﻌﺎﺭ ﺩﺍﺩﻥ ﻣﻰﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻨﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺧﺪﺍ ﻣﻰﺧﻮﺍﺳﺘﻨﺪ: « از ﻋﻤﺮ ﻣﺎ ﺑﻜﺎﻩ ﻭ ﺑﻪ ﻋﻤﺮ ﺍﻭ ﺑﻴﻔﺰﺍی»! ﺁﻳﺎ ﺑﭽﻪﻫﺎﺋﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﺪﺍﺭﺳﻰ ﺍﺯ ﻗﻤﺎﺵ ﺁﻥ ﻣﺪﺭﺳﻪ ﺩﺭ ﺁﺏ ﻣﻨﮕﻞ ﺑﻪ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﺳﺮﮔﺮﻡ ﺑﻮﺩﻧﺪ، ﺳﭙﺎﻫﻴﺎﻥ ﺁﺗﻰ ﻫﻤﻴﻦ ﺟﻨﺎﻳﺘﻜﺎﺭﺍﻥ ﻭ ﻏﺎﺭﺗﮕﺮﺍﻥ ﻭ ﻓﺮﻳﺐ ﺩﻫﻨﺪﮔﺎﻥ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺑﻮﺩ ﻳﺎ ﺭﻭﺯی ﺳﺮﺍﻧﺠﺎﻡ ﺗﻮﻫﻢ ﺍﻳﻦ ﺧﻠﺎﻳﻖ ﺯﺩﻭﺩﻩ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ ﻭ ﺁﻧﺎﻥ ﺑﺮﺍی همیشه ﺑﺴﺎﻁ ﺩﻳﻦ ﻓﺮﻭﺷﻰ ﻭ ﺁﺧﻮﻧﺪﻳﺴﻢ ﺭﺍ ﺑﺮﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﭼﻴﺪ؟! ﺍﻳﻦ ﭘﺮﺳﺸﻰ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺗﻤﺎﻡ ﻣﺎﻩﻫﺎﺋﻰ ﻛﻪ ﺁﻣﻮﺯﮔﺎﺭ ﺁﻥ ﺩﺑﺴﺘﺎﻥ ﺑﻮﺩﻡ، ﺩﺭ ﺫﻫﻨﻢ ﻃﻨﻴﻦ ﻣﻰﺍﻧﺪﺍﺧﺖ.
برگرفته از جلد دوم «خشت و خاکستر» اتوبیوگرامی میرزاآقا عسگری مانی. انتشار در سال ۱۳۸۰