میرزاآقا عسگری (مانی)

ﻗﺘﻞﻋﺎﻣﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺻﻔﺤﻪ ﻧﻤﻰﮔﻨﺠﻴﺪ!


ﺳﺎﻝ ۱۳۶۶ﺑﻮﺩ. ﺑﺎﺭِ ﺍﺻﻠﻰِ ﺗﻬﻴﻪ ﻣﻄﺎﻟﺐ «ﺩﻓﺘﺮﻫﺎﻯ ﻫﻨﺮ ﻭ ﺍﺩﺑﻴﺎﺕ» ﻛﻪ ﻫﺮﺳﻪ ﻣﺎﻩ ﻳﻜﺒﺎﺭ ﻧﺸﺮ ﻣﻰﻳﺎﻓﺖ، ﺑﺮ ﺩﻭﺵِ ﻣﻦ ﺑﻮﺩ. ﺍﻭﺍﻳﻞ ﺳﺎﻝﻫﺎﻯ ﮔﺮﻳﺰ ﻭ ﻣﻬﺎﺟﺮﺕ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁﻫﺎ ﻳﺎ ﮔﺴﺴﺘﻪ ﻭ ﻳﺎ ﻫﻨﻮﺯ ﺑﺮﻗﺮﺍﺭ ﻧﺸﺪﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ. ﺗﻤﺎﺱ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺑﺎ ﺍﻫﻞ ﻗﻠﻢ ﻭ ﺗﻬﻴﻪ ﻃﺮﺡ، ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻳﺎ ﺷﻌﺮ، ﻛﺎﺭ ﺩﺷﻮﺍﺭﻯ ﺑﻮﺩ. ﻫﻨﻮﺯ، ﺷﻤﺎﺭِ ﻣﺠﻠﺎﺕ ﺍﺩﺑﻰ ﺩﺭ ﺗﺒﻌﻴﺪ ﺍﺯ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﺍﻧﮕﺸﺘﺎﻥ ﻳﻚﺩﺳﺖ ﻫﻢ ﻛﻤﺘﺮ ﺑﻮﺩ. ﻳﻜﻰ ﺩﻭﺳﺎﻟﻰ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺁﻟﻤﺎﻥ ﺁﻣﺪﻩ ﺑﻮﺩﻡ ﻭ ﺑﺎﭘﺬﻳﺮﺵ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖِ ﺩﻓﺘﺮﻫﺎﻯ ﻫﻨﺮ ﻭ ﺍﺩﺑﻴﺎﺕ ﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻪ ﺑﻮﺩﻡ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺳﻄﺢ ﻳﻚ ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﺻﺮﻓﺎً ﺍﺩﺑﻰ_ ﻫﻨﺮﻯ ﺑﺮﺳﺎﻧﻢ. ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺭﺍ ﺗﻬﻴﻪ ﻣﻰﻛﺮﺩﻡ ﻳﺎ ﻣﻰﻧﻮﺷﺘﻢ. ﺑﺎ ﻳﺎﺭﻯ ﺭﺑﺎﺑﻪ ﻭ ﻳﻚ ﺩﻭ ﺗﻦ ﺩﻳﮕﺮ، ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺭﺍ ﺩﻭﺍﻧﮕﺸﺘﻰ ﺗﺎﻳﭗ ﻣﻰﻛﺮﺩﻳﻢ. ﻣﻮﻗﻊ ﻃﺮﺍﺣﻰ ﻭ ﺻﻔﺤﻪﺑﻨﺪﻯ ﻛﻪ ﻣﻰﺭﺳﻴﺪ، ﺭﻓﻴﻖ ﺟﻮﺍﻧﻤﺎﻥ ﺟﻠﺎﻝ ﺳﺒﺰﻛﻮﻫﻰ ﺍﺯ ﺷﻬﺮ ﺁﺧﻦ ﺑﻪ ﺑﻮﺧﻮﻡ ﻣﻰﺁﻣﺪ. ﺍﻭ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﮔﻴﺘﺎﺭﺵ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺧﻮﺩ ﻣﻰﺁﻭﺭﺩ ﺗﺎ ﻫﺮﻭﻗﺖ ﺧﺴﺘﻪ ﺷﺪ، ﻛﻤﻰ ﺑﻨﻮﺍﺯﺩ. ﺳﻮﺍﻯ ﺁﻥ، ﻛﻴﻒ ﭼﺮﻣﻰ ﻗﺮﺍﺿﻪﺍﺵ ﺭﺍ ﻫﻢ ﺑﺮﺷﺎﻧﻪ ﻣﻰکشید ﻭ ﻣﻰﺁﻭﺭﺩ. ﺩﺭﺁﻥ ﻛﻴﻒ، ﻳﻚ ﻗﻴﭽﻰِ ﺑﻠﻨﺪ، ﺩﺭﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﺑﺮﻳﺪﻥ ﻭ ﺟﻮﻳﺪﻥِ ﻛﺎﻏﺬﻫﺎ، ﺧﻤﻴﺎﺯﻩ ﻣﻰﻛﺸﻴﺪ. ﺟﻠﺎﻝ ﺑﻰ ﺭﺣﻤﺎﻧﻪ، ﺑﺎ ﺁﻥ ﻗﻴﭽﻰ ﺑﻪ ﺟﺎﻥ ﻛﺎﻏﺬﻫﺎ ﻣﻰﺍﻓﺘﺎﺩ ﺗﺎ ﻗﺪ ﻭ ﻗﻮﺍﺭﻩ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺻﻔﺤﺎﺕِ ﻣﺠﻠﻪ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﻛﻨﺪ. ﻫﺮﻭﻗﺖ ﭼﺸﻤﺶ ﺑﻪ ﺩﻫﺎﻧﻪ ﺑﺎﺯ ﻗﻴﭽﻰ ﻣﻰﺍﻓﺘﺎﺩ، ﺑﺎ ﻗﻴﺎﻓﻪﺍﻯ ﺟﺪﻯ ﻣﻰﮔﻔﺖ: «ﻃﻔﻠﻜﻰ، ﮔﺸﻨﻪﺱ!»
ﺩﺭ ﻫﺮﺷﻤﺎﺭﻩ، ﺩﺳﺖﻛﻢ ﭼﻬﺎﺭﺻﻔﺤﻪ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﻌﺮﻓﻰ ﻭ ﭼﺎﭖ ﺁﺛﺎﺭ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﻃﺮﺍﺣﺎﻥ ﻳﺎ ﻧﻘﺎﺷﺎﻥ ﻣﻌﺎﺻﺮﻣﺎﻥ ﺍﺧﺘﺼﺎﺹ ﻣﻰﺩﺍﺩﻳﻢ. ﮔﻮﻳﺎ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖِ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ ﭼﻴﺮﻩﺩﺳﺖ ﻭ ﺩﻭﺳﺖﺩﺍﺷﺘﻨﻰ، ﺑﻴﮋﻥ ﺍﺳﺪﻯﭘﻮﺭ، ﺁﺩﺭﺱ ﺍﺭﺩﺷﻴﺮ ﻣﺤﺼﺺ ﺭﺍ ﮔﻴﺮﺁﻭﺭﺩﻩ ﺑﻮﺩﻡ. ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺤﺼﺺ ﻧﺎﻣﻪﺍﻯ ﺭﻭﺍﻧﻪ ﻛﺮﺩﻡ. ﻧﻤﻰﺩﺍﻧﻢ ﺩﺭﺁﻥ ﻧﺎﻣﻪ ﭼﻪ ﺟﻤﻠﺎﺕِ ﻓﺮﻳﺒﻨﺪﻩﺍﻯ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺑﻮﺩﻡ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻃﺮﺍﺡ ﺑﺰﺭﮒ ﻭ ﺟﻬﺎﻧﻰ، ﺑﻠﺎﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﺎ ﺍﺭﺳﺎﻝ ﻛﺎﺭﺗﻰ، ﺁﻣﺎﺩﮔﻰ ﺧﻮﺩﺵ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺭﺳﺎﻝ ﻃﺮﺡﻫﺎﻯ ﺗﺎﺯﻩ ﻭ ﭼﺎﭖ ﻧﺸﺪﻩ، ﺍﻋﻠﺎﻡ ﻛﺮﺩ. ﭼﻨﺪﻯ ﺑﻌﺪ ﻫﻢ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﺩﺭﺧﻮﺭﻯ ﻃﺮﺡ ﻭ ﻣﻄﻠﺐ ﺑﺮﺍﻳﻤﺎﻥ ﻓﺮﺳﺘﺎﺩ ﻭ ﻣﻦ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﻛﻨﺎﺭ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ ﺑﻮﺩﻡ ﺑﺮﺍﻯ ﺷﻤﺎﺭﻩ ۱۶، ﺗﺎﺑﺴﺘﺎﻥ ۱۳۶۶.
ﺟﻠﺎﻝ ﺑﺮﺍﻯ ﺻﻔﺤﻪﺑﻨﺪﻯ ﺍﻳﻦ ﺷﻤﺎﺭﻩ، ﺁﻣﺪﻩ ﻭ ﺍﺗﺎﻕ ﻛﻮﭼﻚ ﭘﺬﻳﺮﺍﻳﻰ ﻣﺎ در شهر بوخوم ﺭﺍ ﺑﻪ ﺗﺼﺮﻑ ﺧﻮﺩ ﺩﺭﺁﻭﺭﺩﻩ ﺑﻮﺩ. ﭼﻮﻥ ﻣﻴﺰِ ﻛﺎﺭ ﻭ ﻟﻮﺍﺯﻡ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻣﻮﺭ ﺻﻔﺤﻪﺑﻨﺪﻯ ﻧﺪﺍﺷﺘﻴﻢ. ﺍﻭ ﺩﺭ ﻣﺮﻛﺰ ﺍﺗﺎﻕ ﻣﻰﻧﺸﺴﺖ، ﭼﺴﺐ، ﻗﻴﭽﻰ، ﺧﻂﻛﺶ، ﺷﺎﺑﻠﻮﻥ، ﺗﻴﺘﺮﻫﺎ، ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺗﺎﻳﭗ ﺷﺪﻩ ﻭ ﻃﺮﺡﻫﺎ ﺭﺍ ﺩﻭﺭﺗﺎﺩﻭﺭ ﺧﻮﺩ ﻣﻰﭼﻴﺪ ﻭ ﺳﺎﻋﺘﻰ ﻧﻤﻰﮔﺬﺷﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻧﺒﻮﻫﻰ ﺍﺯ ﻛﺎﻏﺬﻫﺎﻯ ﺑﺮﻳﺪﻩ ﻭ ﺻﻔﺤﺎﺕ ﻣﻮﻧﺘﺎﮊ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺍﺑﺰﺍﺭ ﻛﺎﺭﺵ ﻏﺮﻕ ﻣﻰﺷﺪ. ﻧﺰﺩﻳﻚ ﺷﺪﻥ ﺑﻪ ﺍﻭ در ﻣﺮﻛﺰ ﺍﻳﻦ ﺷﻠﻮﻏﻰ ﻣﻤﻜﻦ ﻧﺒﻮﺩ. ﺍﻭ ﻫﻤﺎﻧﺠﺎ ﺑﻪ ﺩﻭﺭ ﺧﻮﺩﺵ ﻣﻰﭼﺮﺧﻴﺪ ﻭ ﻛﺎﻏﺬﻫﺎ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺟﺴﺘﺠﻮﻯ ﻣﻄﻠﺐ ﻳﺎ ﺗﻴﺘﺮ ﮔﻤﺸﺪﻩﺍﻯ ﺑﻬﻢ ﻣﻰﺯﺩ ﻭ ﺍﺯ ﻫﻤﺎﻥ ﻭﺳﻂ ﺩﺳﺘﻮﺭﺍﺗﺶ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﻛﺎﺭﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮﺍﻳﺶ ﺻﻮﺭﺕ ﻣﻰﺩﺍﺩﻳﻢ ﺻﺎﺩﺭ ﻣﻰﻛﺮﺩ. ﻣﻦ ﺩﺭﺣﺎﺷﻴﻪ ﺍﺗﺎﻕ ﻣﻰﺍﻳﺴﺘﺎﺩﻡ ﻭ ﺑﺎ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺩﺳﺖ، ﺑﻪ ﺍﻭ ﻣﻰﮔﻔﺘﻢ ﻛﻪ ﻓﻠﺎﻥ ﻣﻄﻠﺐ ﺑﺮﺍﻯ ﻓﻠﺎﻥ ﺻﻔﺤﻪ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﺯ ﺍﻭ ﺧﻮﺍﻫﺶ ﻣﻰﻛﺮﺩﻡ ﺗﺎ ﺍﺳﺘﻜﺎﻥ ﭼﺎﻯ ﻳﺎ ﺯﻳﺮﺳﻴﮕﺎﺭﻯﺍﺵ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺭﻭﻯ ﻃﺮﺡﻫﺎ ﻭ ﻧﻮﺷﺘﻪﻫﺎ ﺑﺮﺩﺍﺭﺩ! ﺩﺭﺍﻳﻦ ﻟﺤﻈﺎﺕ، ﺟﻠﺎﻝ ﺣﻖ ﺩﺍﺷﺖ ﻛﻪ ﮔﻴﺞ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻓﻜﺮ ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﻭﺳﻂ، ﻗﻄﻌﻪﺍﻯ ﮔﻴﺘﺎﺭ ﺑﻨﻮﺍﺯﺩ ﻭ ﺍﺯ ﻣﻦ ﻫﻢ ﺑﺨﻮﺍﻫﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺧﻮﺍﻧﺪﻥ، ﺍﻭ ﺭﺍ ﻫﻤﺮﺍﻫﻰ ﻛﻨﻢ! ﻣﻦ ﻫﻢ ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺳﺮﺩﺑﻴﺮ، ﺑﻴﻦ ﺍﺗﺎﻗﻰ ﻛﻪ ﺭﺑﺎﺑﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻣﺸﻐﻮﻝ ﺗﺎﻳﭗ ﻛﺮﺩﻥ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺁﺷﭙﺰﺧﺎﻧﻪ ﻛﻪ ﺁﺑﮕﻮﺷﺖ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻣﺸﻐﻮﻝ ﺧﻮﺩﺳﻮﺯﻯ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺍﺗﺎﻗﻰ ﻛﻪ، ﺑﭽﻪﻫﺎ ﺩﺭﺁﻥ ﻭﺭﺟﻪ ﻭﻭﺭﺟﻪ ﻣﻰﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺍﺗﺎﻕ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﻰ ﺟﻠﺎﻝ، ﺳﺮﮔﺮﺩﺍﻥ ﺑﻮﺩﻡ، ﻳﻜﻰ ﺩﻭ ﺗﺼﻨﻴﻔﻰ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺟﻮﺍﻧﻰ ﺑﻪ ﻳﺎﺩ ﺩﺍﺷﺘﻢ ﻣﻰﺧﻮﺍﻧﺪﻡ:«ﺧﺎﻃﺮﺕ ﺁﻳﺪ ﻛﻪ ﺁﻥ ﺷﺐ، ﺍﺯ ﺟﻨﮕﻞﻫﺎ ﮔﺬﺷﺘﻴﻢ...»
ﺳﺮﮔﺮﻡ ﺩﺭﺳﺖ ﻛﺮﺩﻥ ﺳﺎﻟﺎﺩ ﺑﻮﺩﻡ ﻛﻪ ﺻﺪﺍﻯ ﺟﻠﺎﻝ ﺗﺎ ﺁﺷﭙﺰﺧﺎﻧﻪ ﺭﺳﻴﺪ: «ﻧﻪ، ﻧﻤﻴﺸﻪ! ﺍﻳﻦ ﻗﺘﻞ ﻋﺎﻡ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺻﻔﺤﻪ ﻧﻤﻰﮔﻨﺠﻪ ﺭﻓﻴﻖ!» ﺑﻪ ﺍﺗﺎﻕ ﭘﺬﻳﺮﺍﻳﻰ ﺩﻭﻳﺪﻡ ﻭ ﭘﺮﺳﻴﺪﻡ: «ﻛﺪﺍﻡ ﻗﺘﻞﻋﺎﻡ؟!» ﺟﻮﺍﺏ ﺩﺍﺩ: «ﻫﻤﻴﻦ ﻃﺮﺡ ﻣﺤﺼﺺ ﺩﻳﮕﻪ! ﻫﺮﻛﺎﺭﻯ ﻣﻰﻛﻨﻢ، ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺍﺳﺘﺒﺪﺍﺩﻯ ﺩﺭ ﻛﺎﺩﺭ ﺻﻔﺤﻪ ﺟﺎ ﻧﻤﻰﮔﻴﺮﻩ!» ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺍﺳﺘﺒﺪﺍﺩﻯ ﻧﺎﻡ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﻃﺮﺡﻫﺎﻯ ﺯﻳﺒﺎﻯ ﻣﺤﺼﺺ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺩﺭﺁﻥ، ﺳﻠﻄﺎﻧﻰ ﺍﺯ ﻗﻤﺎﺵِ ﻧﺎﺻﺮﺍﻟﺪﻳﻦﺷﺎﻩ ﺑﺮ ﺻﻨﺪﻟﻰ ﺟﻠﻮﺱ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﻭ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮﺵ ﭼﻨﺪ ﺟﺴﺪ ﺗﻜﻪ ﺗﻜﻪ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺗﻌﺪﺍﺩﻯ ﺳﺮ ﻭ ﺩﺳﺖ ﺑﺮﻳﺪﻩ ﺑﺮﺯﻣﻴﻦ ﭘﺨﺶ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ. ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺳﻠﻄﺎﻥ ﺻﺎﺣﺒﻘﺮﺍﻥ ﺑﺎ ﺍﺟﺴﺎﺩِ ﻟﺖﻭﭘﺎﺭ، ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪﺍﻯ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻓﻘﻂ ﻳﺎ ﺳﻠﻄﺎﻥ ﺩﺭﺻﻔﺤﻪ ﺟﺎ ﻣﻰﮔﺮﻓﺖ ﻭ ﻳﺎ ﺍﺟﺴﺎﺩ. ﮔﻔﺘﻢ: «ﺗﺼﺪﻗﺖ ﺭﻓﻴﻖ! ﻳﻚ ﺟﻮﺭﻯ ﺍﻳﻦ ﻃﺮﺡ ﺭﺍ ﺟﺎﺵ ﺑﺪﻩ! ﺍﻳﻦ ﻳﻚ ﻃﺮﺡ ﺳﻤﺒﻠﻴﻚ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺭدﺷﻴﺮ ﺑﻪ ﻗﺼﺪ ﺍﻓﺸﺎﻯ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﻠﺎﻫﺎ ﻛﺸﻴﺪﻩ! ﺧﻮﺩﺕ ﻳﻚﺟﻮﺭﻯ ﻗﻀﻴﻪ ﺭﺍ ﺟﻤﻊ ﻭ ﺟﻮﺭ ﻛﻦ! ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻏﺬﺍ ﺳﺮﺑﺰﻧﻢ، ﺳﻴﺐﺯﻣﻴﻨﻰﻫﺎ ﺩﺍﺭﻥ ﻟﻪ ﻣﻰ ﺷﻦ!» ﭼﻨﺪ ﺩﻗﻴﻘﻪ ﺑﻌﺪ، ﺟﻠﺎﻝ ﺑﺎ ﺻﺪﺍﻯ ﺑﻠﻨﺪ ﮔﻔﺖ: «ﻣﻴﮕﻢﻫﺎ! ﺍﻳﻦ ﻛﻠﻤﻪ ﺟﻤﻊ ﻭ ﺟﻮﺭ ﺭﺍ ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻰ، ﻓﻜﺮﻡ ﺭﺍ ﺑﻪﻛﺎﺭ ﺍﻧﺪﺍﺧﺖ! ﺑﻴﺎ ﻭ ﺑﺒﻴﻦ!» ﺑﺮﮔﺸﺘﻢ. ﺑﺎ ﭼﺸﻤﺎﻧﻰ ﭘﺮﺍﺯ ﻭﺣﺸﺖ، ﺩﻳﺪﻡ ﻛﻪ ﺟﻠﺎﻝ، ﺍﺛﺮ ﻣﺤﺼﺺ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻭﺳﻂ ﻗﻴﭽﻰ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﺩﺍﺭﺩ ﺑﺎ ﺑﺮﻳﺪﻥ ﻗﺴﻤﺖﻫﺎﻯ ﺳﻔﻴﺪِ ﺑﻴﻦ ﺷﺎﻩ ﻭ ﻛﺸﺘﻪﻫﺎ، ﻃﺮﺡ ﺭﺍ ﺟﻤﻊ ﻭ ﺟﻮﺭ ﻣﻰﻛﻨﺪ ﺗﺎ ﺩﺭ ﺟﺎﺋﻰ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﭼﺴﺒﺎﻧﺪﻥ ﺁﻥ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩ ﺑﮕﻨﺠﺪ! با خشم و حیرت گفتم«ﺟﻠﺎﻝ! ﺍﻳﻦ ﭼﻜﺎﺭﻯ ﺑﻮﺩ ﻛﺮﺩﻯ؟ ﭼﺮﺍ ﻃﺮﺡ ﻣﺤﺼﺺ ﺭﺍ ﺗﻜﻪﭘﺎﺭﻩ ﻛﺮﺩﻯ ﻣﺮﺩ؟! ﺍﻳﻦ ﻳﻚ ﺍﺛﺮ ﻫﻨﺮﻯﺳﺖ. ﻫﺮ ﺧﻄﺶ، ﻫﺮ ﻧﻘﻄﻪﺍﺵ، ﻫﺮﮔﻮﺷﻪ ﻭ ﻛﻨﺎﺭﺵ، ﺣﺘﻰ ﺟﺎﻫﺎﻯ ﺳﻔﻴﺪﺵ ﻫﻢ ﻣﻌﻨﻰ ﺧﺎﺹ ﺧﻮﺩﺷﻮ ﺩﺍﺭﻩ. ﺷﺎﻳﺪ ﻣﺤﺼﺺ ﺧﻮﺍﺳﺘﻪ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻓﺎﺻﻠﻪ، ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻭ ﻃﺒﻘﺎﺗﻰ ﺑﻴﻦ ﻛﺸﺘﻪﻫﺎ ﻭ ﺣﻜﺎﻡ ﺭﺍ ﻧﺸﻮﻥ ﺑﺪﻩ!» ﺑﺎﺩﻯ ﺑﻪ ﮔﻠﻮ ﺍﻧﺪﺍﺧﺖ ﻭ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﻛﺞ ﻛﺞ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻧﮕﺎﻩ ﻣﻰﻛﺮﺩ ﭘﺎﺳﺦ ﺩﺍﺩ: «ﺍﻭﻟﻨﺪﺵ ﺑﻪ ﻣﻦ ﺑﮕﻮ ﺑﺒﻴﻨﻢ، ﻣﻦ ﺻﻔﺤﻪﺑﻨﺪﻡ ﻳﺎ ﺗﻮ؟! ﺩﻭﻣﻨﺪﺵ، ﻗﺘﻞﻋﺎﻡ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﻧﺼﻒِ ﻫﻤﻴﻦ ﺻﻔﺤﻪ ﺑﮕﻨﺠﻪ! ﺳﻮﻣﻨﺪﺵ، ﻣﺤﺼﺺ ﻛﻪ ﺗﺨﻢ ﭼﺸﻢ ﻣﺎﺱ، ﻃﺮﺡ ﭘﻴﻜﺎﺳﻮ ﻫﻢ ﺑﻮﺩ ﺗﻮﻯِ ﻫﻤﻴﻦ ﺻﻔﺤﻪ ﺟﻤﻊ ﻭ ﺟﻮﺭﺵ ﻣﻰﻛﺮﺩﻡ! ﺷﺎﻳﺪ ﻫﻢ ﺑﺎ ﻛﻤﺘﺮ ﺷﺪﻥ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺣﻜﺎﻡ ﺑﺎ ﺷﻬﺪﺍ، ﻣﺎ ﺑﺘﻮﺍﻧﻴﻢ ﻧﺸﺎﻥ ﺑﺪﻫﻴﻢ ﻛﻪ ﺗﻨﺎﺯﻉ ﻃﺒﻘﺎﺗﻰ، ﺧﻴﻠﻰ ﺗﻨﮕﺎﺗﻨﮓ، ﻓﺸﺮﺩﻩ ﻭ ﺟﻤﻊ ﻭ ﺟﻮﺭﻩ! ﺗﺎﺯﻩ ﻳﻚ ﭼﻴﺰ ﺩﻳﮕﻪ! ﺗﻌﺪﺍﺩ ﺍﻳﻦ ﺁﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﻃﺮﺡ دیگر محصص، یعنی همین «ﺑﻨﻴﺎﺩﮔﺮﺍﻳﺎﻥ» ﻫﻢ ﺯﻳﺎﺩﻩ! ﺍﻳﻨﻬﻤﻪ ﺁﺧﻮﻧﺪِ ﭼﺎﻕ ﻭ ﭼﻠﻪ ﺗﻮﻯ ﻧﺼﻒِ ﺻﻔﺤﻪ ﻧﻤﻰﮔﻨﺠﻪ! ﺍﻳﻦ ﻧﻘﺎﺵﻫﺎ ﻭ ﻃﺮﺍﺡﻫﺎ ﺍﺻﻠﺎً ﺑﻔﻜﺮ ﻣﺎ ﺻﻔﺤﻪﺑﻨﺪﻫﺎ ﻧﻴﺴﺘﻦ! ﻟﺎﻣﺼﺐ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻃﺮﺡ ﻣﻰﺑُﺮﻡ، ﺁﻥ ﻳﻜﻰ ﺯﻳﺎﺩ ﻣﻴﺎﺩ، ﺍﺯ ﺁﻥ ﻣﻰﺑﺮﻡ، ﺍﻳﻦ ﻳﻜﻰ ﻛﻢ ﻣﻴﺎﺩ! ﺍﻳﻦ ﺁﻗﺎﻯ ﻣﺤﺼﺺ، ﺷﺐ ﻣﺎ ﺭﺍ ﺧﺮﺍﺏ ﻛﺮﺩ! ﻏﺬﺍﺕ ﻧﺴﻮﺯﻩ ﺭﻓﻴﻖ!»

ﺩﻭﺳﺎﻝ ﺑﻌﺪ ﻛﻪ ﺍﺭﺩﺷﻴﺮ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺁﭘﺎﺭﺗﻤﺎﻥ ﺷﻠﻮﻏﺶ ﺩﺭ ﻧﻴﻮﻳﻮﺭﻙ ﻣﻠﺎﻗﺎﺕ ﻛﺮﺩﻡ، داستان را برایش گفتم. ﺩﺭﻣﻴﺎﻥ ﻃﻨﺰﻫﺎﻯ ﺑﻰﻭقفه‍ی ﺍﻭ، ﻛﻤﻰ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻗﻀﻴﻪ ﺧﻨﺪﻳﺪﻳﻢ. ﺟﻠﺎﻝ، چندی بعد، ﺑﺪﻧﺒﺎﻝ ﺑﺤﺮﺍﻥﻫﺎﻯ ﺭﻭﺣﻰ، ﺧﻮﺩﺵ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺷﻬﺮ ﺁﺧﻦ ﻛﺸﺖ ﻭ ﺩﻝ ﻫﻤﻪ ﻣﺎ ﺭﺍ ﺳﻮﺯﺍﻧﺪ. ﺻﻔﺎ ﻭ ﻋﺎﻃﻔﻪ ﺍﻭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺩﻧﻴﺎﻯ ﺧﺸﻚ ﻭ ﺑﻰﻋﺎﻃﻔﻪ، ﻧﻤﻰﮔﻨﺠﻴﺪ.
ﻳﺎﺩﻧﺎﻣﻪ ﺍﺭﺩﺷﻴﺮ ﻣﺤﺼﺺ ﺩﺭ ﻣﺠﻠﻪ.
><><>
برگرفته از جلد سوم خشت و خاکستر. اتوبیوگرافی مانی. (هنوز منتشر نشده)