مانی
آشنایی با آثار میرزاآقا عسگری. مانی
تاريخ نگارش : ۲٣ شهريور ۱٣۹۱

این مطلب را به شبکه‌ی خود ارسال کنید:     بالاترین balatarin     دنباله donbaleh     yahoo Yahoo     delicious Delicious     facebook Facebook     twitter Twitter     google Google    




آشنایی با آثار میرزاآقا عسگری. مانی

ﻣﻴﺮﺯﺍﺁﻗﺎﻋﺴگرﻯ(ﻣﺎﻧﻰ) ﺩﺭﺳﺎﻝ۱۳۳۰ﺩﺭﺍﺳﺪﺁﺑﺎﺩِ ﻫﻤﺪﺍﻥ ﺯﺍﺩﻩ ﺷﺪ. ﺁﻓﺮﻳﻨﺶ ﺍﺩﺑﻰ ﺭﺍ ﺩﺭﻧﻮﺟﻮﺍﻧﻰ ﺁﻏﺎﺯ ﻛﺮﺩ. ﺁﺛﺎﺭﺵ ﺩﺭ ﻧﺸﺮﻳﺎﺕ ﻭﻗﺖ ﺑﺎﺯﺗﺎﺏ ﻳﺎﻓﺘﻨﺪ. ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﻛﺘﺎﺏ ﺷﻌﺮﺵ ﺑﺎ ﻧﺎﻡ »ﻓﺮﺩﺍ ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺭﻭﺯ ﺩﻧﻴﺎﺳﺖ» ﺩﺭ ۱۳۵۴ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪ ﻭ ﺗﺎﻛﻨﻮﻥ ۴۵ ﺟﻠﺪ ﺍﺯ ﺁﺛﺎﺭﺵ ﺑﻪ ﭼﺎﭖ ﺭﺳﻴﺪه‌اﻧﺪ. ﻣﺎﻧﻰ ﻧﻘﺪ ﺍﺩﺑﻰ ﻭ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥﻫﻢ ﻣﻰﻧﻮﻳﺴﺪ.ﺑﺮﺍﻯ ﻛﻮﺩﻛﺎﻥ ﻧﻴﺰ ﺷﻌﺮ ﻭ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﻣﻰﺁﻓﺮﻳﻨﺪ و تا کنون ۴۵ جلد از کتابهایش منتشر شده اند. ﻋﺴگرﻯ از ﭘﺎﻳﻴﺰ ۱۳۶۳ درﺁﻟﻤﺎﻥ مقیم شد ﻭ ﺗﺎﻛﻨﻮﻥ ﺩﺭﺁﻥ ﻛﺸﻮﺭ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﻣﻰﻛﻨﺪ. ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﺪﺕ ﺁﻓﺮﻳﺪه‌هاﻯ ﺍﻭ ﺑﻪ ﺯﺑﺎﻥ ﻓﺎﺭﺳﻰﻭ ﺑﺮﺧﻰ ﺯﺑﺎﻧ‌‌‌ﻬﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪﻩ ﻭ گاه به گاه، ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯ ﺍﺷﻌﺎﺭ ﻭ ﻧﻮﺷﺘﻪﻫﺎﻳﺶ ﺩﺭﺍﻳﺮﺍﻥ ﻧﺸﺮ ﻳﺎﻓﺘﻪﺍﻧﺪ. ﺍﺯ ﺍﻭﺗﺎﻛﻨﻮﻥ ﻳﻚ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ‌ی ﺷﻌﺮ ﻭﻧﺜﺮ ﺑﻨﺎﻡ «ﺳﻨﻔﻮﻧﻰ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ» ﺑﻪﺁﻟﻤﺎﻧﻰ، ﻭ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ «ﺳﺮﺯﻣﻴﻦ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺑﻬﺎﺭ» ﺑﺮﺍﻯ ﻛﻮﺩﻛﺎﻥ ﺑﻪ ﺩﺍﻧﻤﺎﺭﻛﻰ ﻧﺸﺮ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ. ﻏﻴﺮﺍﺯ ﺍﻳﻦ، ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯ ﺳﺮﻭﺩه‌ها ﻭ ﻧﻮﺷﺘﻪﻫﺎﻯ ﺍﻭ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﭘﺮﺍﻛﻨﺪﻩ ﺑﻪ ﺯﺑﺎﻧ‌ﻬﺎﻯ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰ، ﺳﻮﺋﺪﻯ، ﮊﺍﭘﻨﻰ ﻭ ﻧﺮﻭﮊﻯ ﭼﺎﭖ ﺷﺪه اﻧﺪ. مانی از سال ۱۳۶۷ وقت خود را یکسره به فعالیتهای مستقل ادبی وفرهنگی اختصاص داد. اوعضو اتحادیه‌ی نویسندگان آلمان است.
برای آشنایی بیشتر با نوشته ها و سروده های مانی به سایت زیر نگاه کنید:
www.nevisa.de
manii@nevisa.de

ﺑﻪ ﻗﻠﻢ ﻣﺎﻧﻰ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ :

ﺷﻌﺮ:

* ﻓﺮﺩﺍ، ﺍﻭﻟﻴﻦﺭﻭﺯ ﺩﻧﻴﺎﺳﺖ. ﺗﻬﺮﺍﻥ: ﺍﻧﺘﺸﺎﺭﺍﺕ ﮔﺎﻡ ، ۱۳۵۴.
* ﻣﻦ ﺑﺎ ﺁﺑﻬﺎﺭﺍﺑﻄﻪ ﺩﺍﺭﻡ . ﺗﻬﺮﺍﻥ : ﮔﺎﻡ ، ۱۳۵۵.
* ﺗﺮﺍﻧﻪ‌ﻫﺎﻯ ﺻﻠﺢ . ﺗﻬﺮﺍﻥ : ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﻫﻮﺍﺩﺍﺭﺍﻥ ﺻﻠﺢ ،۱۳۶۱.
* ﺁﻭﺍﺯﻫﺎﻯﺟﻤﻬﻮﺭﻯ . ﺗﻬﺮﺍﻥ : ﺍﻧﺘﺸﺎﺭﺍﺕ ﻫﺪﻫﺪ ، ۱۳۶۱.
* ﺩﺭ ﺳﺮﺯﻣﻴﻦ ﺗﻠﺦ . ﺁﻟﻤﺎﻥ : ۱۳۶۴.
* ﺧﻄﺎﺑﻪ ﺍﺯ ﺳﻜﻮﻯﺳﺮﺥ . ﺁﻟﻤﺎﻥ : ﺍﻧﺘﺸﺎﺭﺍﺕ ﻧﻮﻳﺪ ، ۱۳۶۶.
* ﻣﺎﻩ ﺩﺭ ﺁﻳﻨﻪ . ﺁﻟﻤﺎﻥ : ﻧﻮﻳﺪ ، ۱۳۶۷.
* ﭘﺮﻭﺍﺯ ﺩﺭﺗﻮﻓﺎﻥ . ﺁﻟﻤﺎﻥ : ﻧﻮﻳﺪ ، ۱۳۶۷.
* ﺗﺮﺍﻧﻪ‌ﻫﺎﻯﻣﻬﺘﺎﺏ (ﻧﻮﺍﺭﺷﻌﺮ) ﺳﻮﺋﺪ:ﻛﺎﻧﻮﻥ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﻭﻫﻨﺮﻯ ﻧﺴﺘﺮﻥ، ۱۳۶۷
* ﻋﺸﻖ ، ﻭﺍﭘﺴﻴﻦﺭﺳﺘﮕﺎﺭﻯ . ﺁﻟﻤﺎﻥ : ﻧﻮﻳﺪ ، ۱۳۶۹.
* ﻛﺘﻴﺒﻪ‌ی ﺟﺎﺭﻯ ( ﻧﻮﺍﺭﺷﻌﺮ ) . ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ : ﻛﺎﻧﻮﻥ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﻳﻠﺪﺍ ، ۱۳۷۰.
* ﺳﻨﻔﻮﻧﻰ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ( ﺑﻪ ﺁﻟﻤﺎﻧﻰ ). ﺁﻟﻤﺎﻥ : ﻧﺸﺮ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺑﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﻞ ، ۱۳۷۰.
* ﺷﺎﻋﺮﺍﻥ ﻣﻬﺎﺟﺮﻭ ﻣﻬﺎﺟﺮﺍﻥ ﺷﺎﻋﺮ. ( ﮔﺮﺩﺁﻭﺭﺩﻩ‌ی ﺷﻌﺮ ﺑﺮﻭﻥ ﻣﺮﺯﻯ) . ﺳﻮﺋﺪ: ﻧﺸﺮ ﺑﻴﺎﻥ ، ۱۳۷۱.
* ﻣﻴﻨﺎﻯ ﺗﺎﺑﺎﻥ . ﺁﻟﻤﺎﻥ . ﻧﺸﺮ ﻫﻮﻣﻦ ، ۱۳۷۱.
* ﺯﻳﺮ ﺩﺭﺧﺖ ﻭﺍﮊﻩ . ﺁﻟﻤﺎﻥ . ﻧﺸﺮﻫﻮﻣﻦ . ۱۳۷۲ .
* ﺗﺮﺍﻧﻪﻫﺎﻯ ﺟﺎﺩﻩ‌ی ﺍﺑﺮﻳﺸﻢ ، ﺗﻬﺮﺍﻥ . ﺍﻧﺘﺸﺎﺭﺍﺕ ﻣﺮﻭﺍﺭﻳﺪ. ﺑﻬﺎﺭ۱۳۷۳
* ﺳﺘﺎﺭﻩ ﺩﺭﺷﻦ - ﺗﻬﺮﺍﻥ. ﻛﺎﻧﻮﻥ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﻭ ﺗﺒﻠﻴﻐﺎﺗﻰ ﺻﺪﺍ. ﺑﻬﺎﺭ۱۳۷۴
* سپیده‌ی پارسی. آلمان. نشر هومن. زمستان ۲۰۰۰
* دوسوی پلک تماشا. صدای شاعر. آلمان. نشر نیماد. زمستان ۱۳۸۰
* اریش فرید، شاعر عشق، زندگی و مرگ. ترجمه مشترک با مهدی سردانی. انتشارات قصیده سرا. تهران. زمستان ۱۳۸۳
* خوشه‌ای از کهکشان. دیوان اشعار. دوجلد. سال ۲۰۰۸. نشرهومن. آلمان. ۱۲۰۰ صفحه
تانگو با شهبانو. سروده‌های سال‌های ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۰. نشر هومن. آلمان. ۲۰۱۱
آوازهای کوروش آریایی. یک شعرحماسی بلند. بنیاد فرهنگی ورهرام. آلمان.۲۰۱۱
برج مراقبت شعر جهان. ترجمه گزیده ای از شعر شاعران مشهور جهان. با همکاری مهناز بدیهیان. چاپ نخست ۲۰۱۲. نشر ماه مک. کالیفرنیا
ﻧﺜﺮ:

* ﺣﻤﺎﺳﻪ‌ی ﻫﺴﺘﻰ ﻭ ﺭﺍﻛﺐ . ﺗﺒﺮﻳﺰ: ﺍﻧﺘﺸﺎﺭﺍﺕ ﺩﺍﺭﻭﻳﮋ، ۱۳۵۷ .
* ﻣﻨﺎﻇﺮ ﺯﺍﺩﺑﻮﻣﻰ . ﺳﻮﺋﺪﺍﻧﺘﺸﺎﺭﺍﺕ ﻧﺴﺘﺮﻥ ، ۱۳۶۷.
* ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺷﻌﺮ. ﺁﻟﻤﺎﻥ: ﻧﻮﻳﺪ ، ۱۳۶۸ .
* ﺧﺸﺖ ﻭ ﺧﺎﻛﺴﺘﺮ. ﺑﻴﻮﮔﺮﺍﻓﻰ (دوجلد ) چاپ دوم. هومن . آلمان ۲۰۰۸
* ﻫﺴﺘﻰﺷﻨﺎﺳﻰِ ﺷﻌﺮ. انتشارات قصیده سرا. تهران. بهار ۱۳۸۱ . ﮔﻔﺘﻤﺎﻥ ﻫﺎﻯ ﺗﺌﻮﺭﻳﻚ ﺷﻌﺮ.
* خنده‌های پنهانی! (طنز). انتشارات هومن. آلمان. سال ۲۰۰۸
* ادبیات و اروتیسم. آلمان. نشر هومن. بهار ۱۳۸۱/ پائیز ۱۳۸۴
* دشنه و نوشدارو(بررسی آثار مانی). انتشارات هومن. زمستان ۲۰۰۵. آلمان
* معجزه در اشارت انگشت. گفتگوهائی با مانی. انتشارات هومن. زمستان ۲۰۰۵. آلمان
* زیر پوست ابدیت. یک داستان بلند. ۱۴۸ صفحه. انتشارات هومن. سال ۲۰۰۵. چاپ دوم: نشر کتاب. آمریکا. سال ۲۰۰۸
* خنیاگر درخون. در شناخت فریدون فرخزاد. سال ۲۰۰۵. انتشارات هومن. آلمان. چاپ دوم: شرکت نشر کتاب. آمریکا. سال ۲۰۰۷
* رهپویان اندیشه. گفتگوبا نویسندگان. انتشارات باران.سوئد. سال ۲۰۰۷
* فراسوی واژگان. رازگشائی برخی سروده‌های مانی. آلمان. نشر هومن. نوروز ۱۳۹۰. سال ۲۰۱۱ میلادی.

ﺑﺮﺍﻯ ﻛﻮﺩﻛﺎﻥ ﻭ ﻧﻮﺟﻮﺍﻧﺎﻥ:

* ﮔﺮﮒ ﺧﺴﺘﻪ ( ﻧﻤﺎﻳﺸﻨﺎﻣﻪ‌ی ﻣﻨﻈﻮﻡ). ﺗﻬﺮﺍﻥ: ﺍﻧﺘﺸﺎﺭﺍﺕﺍﻟﻬﺎﻡ، ۱۳۵۷. ﭼﺎﭖ ﺩﻭﻡ: ﺳﻮﺋﺪ، ﻧﺴﺘﺮﻥ، ۱۳۶۷ .ﭼﺎﭖﺳﻮﻡ:ﺭﻧﮕﻴﻦﻛﻤﺎﻥ.ﺍﻣﺮﻳﻜﺎ
* ﺑﺮﻭﻳﻢ ﺳﺘﺎﺭﻩﺑﭽﻴﻨﻴﻢ . ﺗﻬﺮﺍﻥ : ﺍﻟﻬﺎﻡ ، ۱۳۵۷.
* ﻗﺼﻪ‌ی ﻋﻤﻪﮔﻠﭽﻴﻦ (ﺑﺎ ﻣﻨﻮﭼﻬﺮ ﻛﺮﻳﻢﺯﺍﺩﻩ) . ﺗﻬﺮﺍﻥ: ﻛﺎﻧﻮﻥ ﭘﺮﻭﺭﺵ ﻓﻜﺮﻯ ﻛﻮﺩﻛﺎﻥ ﻭ ﻧﻮﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ، ۱۳۵۸.
* ﺧﺎﻟﻪ ﺑﺎﺭﻭﻥ ( ﺑﺎ ﻡ . ﻛﺮﻳﻢ ﺯﺍﺩﻩ ) ﺗﻬﺮﺍﻥ: ﺷﺮﻛﺖ ۴۸ ﻗﺼﻪ ، ۱۳۶۴.
* ﺍلاﻍ ﺯﻧﮕﻮﻟﻪﺩﺍﺭ (ﺑﺎ ﻡ . ﻛﺮﻳﻢ ﺯﺍﺩﻩ) . ﺗﻬﺮﺍﻥ : ﺷﺮﻛﺖ ۴۸ ﻗﺼﻪ ، ۱۳۶۴.
* ﺳﺮﺯﻣﻴﻦ ﻫﻤﻴﺸﻪﺑﻬﺎﺭ . ﺁﻟﻤﺎﻥ : ﻧﻮﻳﺪ ، ۱۳۶۶.
* ﺳﺮﺯﻣﻴﻦ ﻫﻤﻴﺸﻪﺑﻬﺎﺭ ( ﺑﻪ ﺩﺍﻧﻤﺎﺭﻛﻰ) . ﺩﺍﻧﻤﺎﺭﻙ: ﺍُﺭﻧِﻨﺲ ﻓﻮﺭلاﮒ، ۱۳۶۸
* رنگین کمان. شعر برای کودکان. نشر اشاره. تهران. ۱۳۷۹. (ناشر، بدون مجوز از شاعر، این کتاب را با نام نیما لشکری به چاپ رسانده است!)
* چهار شنبه سوری. تهران. نشر اشاره.. بهار ۱۳۷۹ شعر برای کودکان. (ناشر، بدون مجوز از شاعر، این کتاب را با نام نیما لشکری به چاپ رسانده است!)
* برف بازی شعر برای کودکان. نشر اشاره. تهران. ۱۳۷۹. (ناشر، بدون مجوز از شاعر، این کتاب را با نام نیما لشکری به چاپ رسانده است!)
* پنج داستان. آلمان. نشر هومن. سال ۲۰۰۸. مجموعه‌ی ۵ داستان برای کودکان و نوجوانان.


از این نویسنده منتشر خواهد شد:

* رودرروی مردگان. نوشتارهای فرهنگی، ادبی ، سیاسی
* غش و ریسه. نوشته‌های طنزآمیز
* خشت و خاکستر. (اتوبیوگرافی) جلد سوم
* در خوابگاه پری‌ها (پوئیتیکا- پولیتیکا- اروتیکا) مجموعه شعر
* یگانه‌ها و بیگانه‌ها. مجموعه داستان
* پاویلیون شعر جهان. برگردان شعر شاعران جهانی
* سماع در آتش. نقد و نوشته‌های دیگران در باره‌ی آثار مانی
* واژه در واژه‌ی شیرین دهنان. گزیده‌ای از گفتگوهای ادبی و فرهنگی مانی با با دیگران
* نوشداروی تلخ. زمزمه‌هائی بی‌پرده و بی‌پروا با فرزندان و نوادگان.

////////////////////////////////////////////


معرفی سه کتاب تازه از مانی که در نوروز ۱۳۹۰ به مناسبت ۶۰ سالگی شاعر نشر یافته اند

آوازهای کوروش آریایی

سراینده: میرزاآقا عسگری. مانی
ناشر: بنیاد فرهنگی ورهرام. سوئد
نوروز ۱۳۹۰یک سروده‌ی بلند میهنی از زبان نیای خردمند ایرانیان و شاهین بلندپرواز آسیا: کوروش بزرگ هخامنشی.
سروده‌ای که هیچ واژه‌ی تازی یا بیگانه در آن بکار نرفته است.شعری با دهها واژه‌ی نوبافته و نوساخته. شعری به روشنائی سپیده‌دم و به روانی جویبارهای شفاف. سروده‌ای بیانگر فرهنگ والای انسانی ایرانیان. شعری پرژفا اما بی‌تکلف، بی‌ادا، و به‌دور از پیچیده‌گویی.خُنیای کوروش بزرگ؛سرشار است از:عشق به میهن – ارج‌گذاری به زنان – نیایشِ هستی و طبیعت- ستایشِ کِشتکاران، صنعتگران و رزمندگان – ستایشِ آزادی و مدارا در فرهنگ میترائی – مزدایی. فروتنی در برابر باورها،ادیان و معابد دگراندیشانِ زمانه – مهرورزی به حقوق آدمی، به حقوقِ یهودیان، بابلیان، مصریان...
بهاء این کتاب ۹۰ صفحه‌ای با جلد رنگی و کاغذ نفیسِ طلایی ۷ یورو است.
ارزش آن در صورت فرستادن با پست ۱۰ یورو است.
کتاب را می‌توانید به نشانی‌های زیر سفارش دهید:
سفارش از مانی (با امضای شاعر)
manii@nevisa.de
سفارش از ناشر: بنیاد فرهنگی ورهرام. استکهلم:
www.varahram.org
سفارش از کتابفروش فروغ در آلمان:
http://www.foroughbook.com


بریده ای از شعر بلند و حماسی : «آوازهای کوروش آریایی»
شاهین بلند پرواز آسیا و پادشاه ارجمند ایرانی
<><><>

من کوروشِ کرانه‌‌گشایم!
با پیرامونیان و پیرانی بِخرد و روشنْ‌روان
چون چشمه‌ای که سنگ‌ها را در خود می‌پرورد،
کرانه‌های جهان را در روانه‌ی روشن خود می‌پرورم.

<><><>

از دودمان پاسارگادم
گام‌هایم
نخستین‌بار بر اَنشان و شوش فرود آمدند
بر ماداکتو بر هیدالکو.
می‌رفتم و مزدای من
- آن راهگشای بی‌تا-
پیشاپیش من می‌رفت.
شمشیرها و زوبین‌های دُژمنان مرا آب می‌کرد
توفانِ توانمندی آنان را فرومی‌نشاند
دژهایشان را چون ریگ،
سُست و ناپایدار می‌کرد.

<><><>

اُوریباس
تاجِ کیداریس- نشانه‌ی پادشاهی ماد را -
بر سرِ من نهاد،
هم در هگمتانه

- بدانْ‌جائی که آستیاگ را در خوابگاهش فروگرفتم!-
او که مرا توشه‌ی جانوران می‌خواست
پاره پاره و بی‌سرنوشت،
در میان بوته‌ها و بادها رها می‌خواست
او که مرا در مرگ می‌خواست
اما در برابر سرنوشت، ریگ شد!


<><><>

سپندارْمینو را می‌ستایم
که هم از سپیده ‌دَمِ زندگی‌
مرا درسایه‌ی اَمرتات، - ایزد جاودانگی - نهاد
مرا به دست هارپاگ از چنگال آستیاگ رهانید
مرا به دست میتراداد - دانای سپیدموی-
از کُنام درندگانِ بیابانی،
و از دندانْ‌رَسِ جانوران رهانید
مرا در دستان آتراداد
در کوهستان‌های زیبا و خشک،
در شهری سوزان و خاکْ‌افشان
در شهر تَبَس پرورید.

به من آموختند:
کُشتن آدمی، کُشتن مزداست!
کُشتن زیستمندان، کُشتن زندگی‌ست.

<><><>

کوروش پارسی‌ام:
رزم‌آوری
در میان رزم‌آورانِ پارسینیزه‌اندازی
در میان نیزه‌اندازانِ مازندرانی
تیرافکنی در میان تیرافکنانِ لُرستانی
گُرزاندازی در میان گُرزدارانِ سیستانی
کمندافکنی در میانِ کمندافکنانِ کُردستانی
شمشیرزنی در میان شمشیرزنانِ هگمتانه‌‌ای
برخاسته از ایرانشهر
دوست دارنده‌ی:
اندیشه‌ی نیک منش نیک گفتار نیک
دوست دارنده‌ی آدمیانی
که این سه را در خود می‌پرورند
که اورمزد را در خود می‌پرورند.

***
تانگو با شهبانو

تازه‌ترین سروده‌های عاشقانه و اجتماعی مانی
از سال ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۰
۲۱۲صفحه. جلد رنگی.
قیمت ۱۰ یورو. هزینه پست در آلمان ۱ یورو در اروپا ۳ یورو
نشرنخست: نوروز۱۳۹۰ خورشیدی .۲۰۱۱ میلادی

روی پوستِ شب،
دو لیوان شعر
دو بشقاب وراجی
دو دلِ دیوانه
دو تا حواسِ پرت،
و دو خدای تازه‌زاد:
یکی به سپیدی معشوق
یکی به سرخی عاشق!

***

فراسوی واژگان

نگارنده: میرزاآقاعسگری(مانی)
۲۳ نوشتار شاعرانه در باره ۲۳ شعر. در ۲۳۴ صفحه
قیمت ۱۰ یورو. هزینه پست برای آلمان ۱ یورو و برای کشورهای دیگر اروپا ۳ یورو
انتشارات هومن. آلمان. نوروز ۱۳۹۰- ۲۱ مارس ۲۰۱۰


هیچ شعری بدون پیش‌زمینه و ناگهانی سروده ‌نمی‌شود. حتا اگر سرودن آن ناگهانی جلوه کند.شعر، همچون دانه‌یی است که در ذهن شاعر نطفه ‌می‌بندد و با گذشت زمان از روح و‌‌اندیشه و عواطف شاعر مایه‌‌ی زیستن و بالیدن ‌می‌گیرد، و هرگاه که میوه شود از درخت شور و دانایی شاعر برکاغذ ‌می‌افتد. گاهی شاعر نمی‌داند چه پیشامدهای بیرونی و درونی، فرایندساز گره ‌بستن شعر در ذهن او شده‌‌اند و گاهی نیز به بسیاری از پیش‌زمینه‌هایی که به سرودن شعر فرجام یافته‌‌اند آگاهی دارد. سرایش شعر، همچون افتادن میوه از درخت، ناگهانی ‌می‌نماید، ‌امّا هیچ چیز در‌این دنیا ناگهانی و ‌بی‌پایه پدید ‌نمی‌آید و شعر هم از‌این فرایند جدا نیست.
برایم پیش ‌آمده که سال‌ها پس از سرودن یک شعر، پیشزمینه‌های پیدایش آن را درذهن خود و در رویدادهای بیرونی (اجتماعی یا شخصی، خانوادگی یا جهانی) یافته‌ام. بازگفت ‌این بازیافته‌ها، گرچه ممکن است معناهای احتمالی چندگانه‌ی شعر را در نزد خواننده به یک یا دومعنا کاهش دهد، ‌امّا ‌می‌تواند به نزدیکتر شدن خواننده به شعر و به درآمیزی افزونتر وی با آن یاری بر‌ساند. (بریده‌ای از پیشگفتار کتاب)



***

برخی اظهارنظرهای اهل ادب درباره‍ی کارهای مانی:

صدرالدین الهی : آقای نادرپور گرامی، از میان شاعرانی که در دوران غربت، نه تنها سرودن را ترک نگفته بل که به انتشار اشعارشان نیز پرداختهاند:
میرزاآقاعسگری(مانی) متولد ۱۳۳۰ را میتوان نام برد. عقیدهی شما در بارهی آثار او چیست؟

نادرنادرپور: ﭘﺲ ﺍﺯ آن‌ که ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯ ﺍﺷﻌﺎﺭ ﻣﻴﺮﺯﺍﺁﻗﺎﻋﺴﻜﺮﻯ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻣﻄﺒﻮﻋﺎﺕ ﺩﻫﻪی ﭘﻨﺠﺎﻩ ﺧﻮﺍﻧﺪﻡ ﺑﻪ ﺟﻠﺎﻝ ﺳﺮﻓﺮﺍﺯ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ۱۳۵۵ ﺍﺯ ﺳﻮﻯ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻛﻴﻬﺎﻥ ﺑﺎ ﻣﻦ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﻣﻰﻛﺮﺩ ﮔﻔﺘﻢ ﻛﻪ ﻣﻘﺪﻡ ﺍﻳﻦ ﺷﺎﻋﺮ ﺟﻮﺍﻥ ﺭﺍ ﺗﻬﻨﻴﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﮔﻔﺖ ﻭ ﻫﻨﻮﺯ ﻫﻢ ﻛﻪ ﺳﺎﻟﻬﺎ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺍﻳﺎﻡ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﻋﻘﻴﺪﻩﺍﻡ ﻛﻪ ﺍﺷﻌﺎﺭ ﺁﻧﺮﻭﺯﻯ ﻣﺎﻧﻰ ﭼﻪ ﺍﺯ ﻟﺤﺎﻅ ﻗﺎﻟﺐ ﻭ ﭼﻪ ﺍﺯ ﻟﺤﺎﻅ ﻣﺤﺘﻮﺍ، ﺗﺎﺯﮔﻰ ﻭ ﻭﻳﮋﮔﻰ ِﻧﻈﺮﮔﻴﺮﻯ ﺩﺍﺷﺖ ﻛﻪ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻧﻮﺷﺎﻋﺮﺍﻥ همنسلاﺶ ﻣﻤﺘﺎﺯ ﻣﻰﻛﺮﺩ.اما در طول سالیان بعد – به ویژه ایام پس از انقلاب – صورت ومعنی اشعار مانی چنان دگرگون شد که عبارات بیوزن به جای مصراعهای موزون، و موضوعات سیاسی به جای مضامین متنوع نشست. و اغلب نمونههائی که از این دگرگونی شعری در مطبوعاتی نظیر «کتاب هفته» (به سردبیری احمد شاملو) راه یافت، به شعار بیشتر از شعر شباهت داشت و این امر، موجب تأسف من بود. دیری نگذشت که میرزاآقاعسگری از سرزمین مادری به دیار غربت کوچید و یک بار دیگر شیوهی شعرش را عوض کرد، اما این بار نه در قالب بلکه فقط در محتوا. به تعبیر ساده تر: عبارات بیوزن را همچنان برای بیان مضامیناش نگاه داشت اما آنها را به جای پرکردن از مفاهیم سیاسی – از مضامین عاشقانه انباشت، و این خود قدمی به سوی رهائی بود. گرچه در این دوران تبآلود که مانی، غربت را از نزدیک و جوانی را از دور مینگرد، «عشق» را فرمانروای مطلق شعر او دیدن، به چشم من همان اندازه شگفت مینماید که «سیاست» را برهمهی اشعار قدیمش چیره یافتن، معهذا هروقت که خامهی مانی از تعهد دوگانهی «عشق» و «شعرآزاد» سربرمیتابد و صورتگر مضامین بکر و طبع موزون شاعر میشود، قطعاتی بدین گونه زیبا میآفریند:
(در اینجا نادرپور،قطعهای بلنداز شعر«کتیبهی جاری» از مانی را نمونه آورده است)
اما آنچه گفتم، البته به این معنی نیست که اشعار آزاد و عاشقانهی مانی را نمیپسندم زیرا در میان آنها سرودههائی میتوان یافت که مانند قطعه زیرین زیباست:

کلمات، پرندگانی سربریده شدند
نامها دو پروانهی سرگردان شدند
و از ما پریدند.
جامه ها، برگهای نسیم شدند
و از تن ما برخاستند
دو رنگ ابدی، بر هم آمیختند.
با این همه عقیده دارم که وقت سومین «خانه تکانی شاعرانه» برای مانی فرارسیده، زیرا هنوز شعرش، شانه از زیر بار منت برخی از شاعران (منجمله: احمد شاملو) تهی نکرده است. و من – بیآن که طرح و توصیهای برای دگرگونی آیندهی شعر او داشته باشم – پیشاپیش حس میکنم که وی، این بارهم توفیق خواهد یافت، زیرا میرزاآقاعسکری (مانی) طبعی توانا و همتی بلند دارد و آیندهای فراخ نیز در برابر اوست. اما بهتر است که این اندرز «نظامیگنجوی» را همیشه به یاد داشته باشد:
آب ار چه همه زلال خیزد
از خوردن پر، ملال خیزد
لاف از سخن چو دُر توان زد
آن خشت بود که پرتوان زد
ماهنامهی ﺭﻭﺯﮔﺎﺭ ﻧﻮ. دفتر هشتم. سال دوازدهم. شماره مسلسل ۱۴۰. مهرماه ۱۳۷۲. صص ۶۱ و ۶۲. لندن

سیمین بهبهانی : نام میرزاآقاعسگری هم برایم فراموش نشدنی است. نمیدانم در آلمان است یا اتریش. او را هم ندیده‌ام. همین قدر میدانم که شعری دارد که حضورش انکارناپذیر است.
       ایران خبر. آمریکا. شماره ۸. ۲۷ اسفند ۱۳۷۲ (نوروز ۱۳۷۳)

ژاله اصفهانی: مانی نام خجسته‌ای که برشعر وشخصیت میرزاآقا عسگری نشسته، یادآورهنرمند برجسته‌ای است که ۱۷۰۰ سال پیش در کشور ما می‌زیسته، مانی نقاش، نگاره‌گر، که چنان در خلسه‌ی نقشهای هنرمندانه‌ی خود غوطه‌ور شد که دعوی پیمبری کرد، اما اثر ارزنده‌ی او ارژنگ است که نشان می‌دهد جاودانگی هنر را.
مانی، شاعرمعاصرما، بدون چنین ادعا پیام‌آور رنج و تلاش و آرزوهای مردم میهن ما و انسان روی زمین است. فراز و فرود زندگی و طیفهای گوناگون هستی را با نگاه رنگین اوجگیر می‌بیند، ژرف می‌اندیشد، زیاد می‌نویسد، و مدام جست ‌وجو می‌کند. مشکل پسند و معترض است. حتا گاهی به شعر کلاسیک و شاعران هم‌زمان دست اندازی می‌کند، با دستور زبان بازی می‌کند، و به‌هرحال نوپردازی می‌کند و چه دلنشین. مانی شاعری همیشه عاشق است. عشق در شعر او پرنده‌ی رنگینی است که با هزار آهنگ آواز می‌خواند و پرواز می‌کند. مانی در واژگان توفنده‌اش می‌خندد، می‌چرخد، می‌رقصد، مسخره می‌کند، فریاد می‌زند و ناگاه غمگنانه می‌گوید: «من دوست ندارم در تبعید بخشکم» و این جاست که تا اعماق دل انسان رخنه می‌کند، به‌ ویژه آن‌ها که گرفتار جدائی از زادگاه و زبان مادری‌اند. مانی نمی‌نالد، نمی‌نشیند، بلکه قد می‌کشد و شعله‌ور می‌شود تا زوایای تاریک رهائی را بیابد و پیش بتازد.
در شعر مانی شاعری را می‌بینیم که با هرگونه تبعید اندیشه‌ای، عاطفی، اجتماعی، و سیاسی می‌ستیزد و فریاد برمی‌آورد انسان حق دارد در این جهان خوشبخت و آزاد زندگی کند. تازهترین دفتر سروده‌های میرزا‌آقا عسگری.مانی «سپیده‌ی پارسی» نام دارد که نشانگر پیروزمندی شاعرانه‌ی اوست.
درشب شعر خوانی میرزاآقا عسگری - مانی در دانشکده‌ی پژوهشهای آسیا- آفریقائی دانشگاه لندن ۱۶ مارس ۲۰۰۲

احمد شاملو: من خود پیش از آنکه فیالمثل شعری از میرزاآقا عسگری در کتاب جمعه به چاپ برسانم، نام او را نشنیده بودم و تا کنون نیز او را ندیدهام. و همینجا بگویم که اکنون او برای من امید فردای شعر ایران است.
کتاب شعر. احمد شاملو. گردآوری هیوا مسیح. انتشارات قصیده سرا تهران.چاپ اول. سال ۱۳۸۴. ص. ۱۳۱. نقل از هفته نامه‌ی «کتاب جمعه» سال ۱۳۵۸

احمد شاملو: ﭼﻨﺪ ﺷﻌﺮ ﺍﺯ ﻣﻴﺮﺯﺍﺁﻗﺎ ﻋﺴگرﻯ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ۱۳۵۸ ﺑﻪ ﻣﻦ ﺍﻣﻴﺪﻫﺎﺋﻰ ﺩﺍﺩ ﻭﻟﻰ ﭘﺲ ﺍﺯﺁﻥ ﺩﻳﮕﺮﺧﺒﺮﻯ ﺍﺯﺍﻭ ﻧﺪﺍﺭﻡ!
                                        ﺍﺣﻤﺪﺷﺎﻣﻠﻮ(ﺩﺭﮔﻔﺘﮕﻮﺑﺎﻣﺤﻤﺪﻣﺤﻤﺪﻋﻠﻰ)

ﻣﻨﻮﭼﻬﺮﺁﺗﺸﻰ: ﺍﺯﻣﻴﺮﺯﺍﺁﻗﺎ ﺗﺎﻛﻨﻮﻥ ﻫﺮﺷﻌﺮﻯ ﺧﻮﺍﻧﺪﻩﺍﻡ ﻟﺬﺕ ﺑﺮﺩﻩﺍﻡ . ﺧﺼﻮﺻﺎ ﺷﻌﺮﻫﺎﻯ ﺍﺧﻴﺮﺵ ﻛﻪ ﺗﻠﺎﺷﻰ ﺑﻮﺩﻩ ﻣﻮﺛﺮﺑﺮﺍﻯ ﺩﺳﺘﻴﺎﺑﻰ ﺑﻪ ﺯﺑﺎﻥ ﻣﺴﺘﻘﻞ، ﻭﻣﻮﻓﻖﻫﻢ. ﻣﻨﻮﭼﻬﺮﺁﺗﺸﻰ(ﺩﺭﮔﻔﺘﮕﻮﺑﺎﻣﺠﻠﻪ ﺳﭙﻴﺪﺍﺭ)

ﺭﺿﺎﻓﺮﻣﻨﺪ: ﺩﺭ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺷﻌﺮﻫﺎ، ﺑﺮﺵﻫﺎﻯ ﺫﻫﻨﻰ ﺷﺎﻋﺮ ﺣﻮﻝ ﻋﺸﻖ ﻭ ﺁﺯﺍﺩﻯ ﺍﺯﻣﺪﺍﺭﺭﻭﻳﺪﺍﺩﻫﺎﻯ ﻣﻠﻰ- ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ،ﮔﺎﻩ ﺗﺎﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﻛﻠﻰ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﮔﺴﺘﺮﺵﻣﻰﻳﺎﺑﺪ ﻭﺍﻳﻦ ﻳﻜﻰﺍﺯ ﻭﻳﮋﮔﻰﻫﺎﻯ ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ ﺍﺷﻌﺎﺭﻣﺎﻧﻰ ﺍﺳﺖ .ﺭﺿﺎﻓﺮﻣﻨﺪ (ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪﻣﻬﺎﺟﺮ)

پتر شوت: ﻫﻤﻪ ﺍﺑﻌﺎﺩ ﻋﺸﻖ، ﺍﻋﻢ ﺍﺯ ﺟﺴﻤﻰ ﻭ ﺭﻭﺣﻰ، ﺯﻣﻴﻨﻰ ﻭ ﺍﻟﻬﻰ، ﺍﺭﻭﺗﻴﻜﻰ ﻭ ﻛﻬﻜﺸﺎﻧﻰ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎﺗﻰ ﻣﺤﻮﺭﻯ ﺩﺭ ﺍﺷﻌﺎﺭ ﻣﺎﻧﻰﺍﻧﺪ.ﻋﺸﻖ ﺩﺭ ﺍﺷﻌﺎﺭ ﺍﻭ ﺗﻤﺎﻣﻰ ﺍﺟﺰﺍ ﺁﻓﺮﻳﻨﺶ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻫﻢ ﻣﻰﭘﻴﻮﻧﺪﺩ. ﺍﻭ ﺑﻪ ﺍﻧﺴﺎﻧﻬﺎ، ﺟﺎﻧﻮﺭﺍﻥ ﻭ ﻧﺒﺎﺗﺎﺕ ﺍﺑﻌﺎﺩﻯ ﻛﻴﻬﺎﻧﻰ ﻣﻰﺩﻫﺪ...
ﭘﺘﺮ ﺷﻮﺕ . ﺷﺎﻋﺮ ﻭ ﻣﻨﺘﻘﺪ ﺁﻟﻤﺎﻧﻰ . Tages    Zeitung

ماریا اینگه پروفر: ﻭﺑﺎﺯﻫﻢ ﺍﺷﻌﺎﺭﻯ ﻛﻪ ﺍﻭ (ﻣﺎﻧﻰ) ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﮔﺎﻥ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺯﺑﺎﻧﻰ ﻏﻴﺮﻣﺘﺮﻗﺒﻪ ﻏﺎﻓﻠﮕﻴﺮ ﻣﻰﻛﻨﺪ.ﺑﺎ ﺯﺑﺎﻧﻰ ﺷﺎﻋﺮﺍﻧﻪ ﻭ ﻣﻴﻨﻴﺎﺗﻮﺭﻯ . ﺗﻮ ﺑﺎﻳﺪ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺧﻮﺍﻧﺪﻥ ﺷﻌﺮﻫﺎ، ﭼﺸﻤﺎﻧﺖ ﺭﺍ ﺑﺒﻨﺪﻯ ﻭ ﺗﻤﺎﻣﻰ ﻗﻮﺍﻳﺖ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﺨﻴﻞ ﻭ ﺗﺼﻮﺭ آن‌چه ﺍﻭ ﺳﺮﻭﺩﻩ، ﻣﺘﻤﺮﻛﺰ ﻛﻨﻰ. ﺍﻭ ﺩﺭﺷﻌﺮﻫﺎﻳﺶ ﺑﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﺗﺼﺎﻭﻳﺮ ﺷﮕﻔﺖﺍﻧﮕﻴﺰ ﻭ ﺩﺭﻋﻴﻦ ﺣﺎﻝ ﺭﺍﺯﺁﻣﻴﺰ ﻭ ﺩﺭﻳﺎﻓﺘﻨﻰ ﺩﺳﺖ ﻣﻰﻳﺎﺑﺪ . ﺯﺑﺎﻥ ﻋﺴﻜﺮﻯ ﻏﻨﻰ ﻭ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺩﺭﺧﺸﺎﻥ ﻭ ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﺣﺎﻝ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻣﻮﺟﺰ ﻭ ﺷﺎﻋﺮﺍﻧﻪ ﺍﺳﺖ . ﺭﻭﺯﻩ ﻣﺎﺭﻯ ﺍﻳﻨﮕﻪ ﭘﺮﻭﻓﺮ. ﻣﻨﺘﻘﺪ ﺁﻟﻤﺎﻧﻰ. Die Bruecke

یک منتقد آلمانی:ﻣﻴﺮﺯﺍﺁﻗﺎﻋﺴگرﻯ ﻭﺍﮊﮔﺎﻥ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺧﻮﺷﺎﻫﻨﮓِ ﺁﺯﺍﺩﻯ، ﺩﻣﻮﻛﺮﺍﺳﻰ، ﺑﺮﺍﺑﺮﻯ، ﻋﺪﺍﻟﺖ ﻭ ﺳﺮﺯﻣﻴﻦ ﭘﺪﺭﻯ ﺭﺍ ﺍﻓﺸﺎ ﻣﻰﻛﻨﺪ. ﺍﻭ ﻧﺸﺎﻥ ﻣﻰﺩﻫﺪ ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺯﻭﺭﻣﻨﺪﺍﻥ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻭﺍﮊﮔﺎﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﺒﻠﻴﻐﺎﺕ ﻭ ﺳﺮﭘﻮﺵ ﻧﻬﺎﺩﻥ ﺑﻪ ﻧﻴﺎﺕ ﻏﻴﺮ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺧﻮﺩ ﺳﻮﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ. Achener Woche

بیژن فارسی : مانی شاعر را بیشتر با مجموعههای شعرش میشناختیم و با کتاب «خشت و خاکستر» شاعر نشان میدهد که دستی شیرین هم در طنز دارد و با مایه قراردادن دوران کودکی و سرنوشت خود به گوشهای دیگر از فرهنگ و سنن مردم ایران میپردازد. خیلی از ما که در خارج از مرکز رشد کردهایم – حالا اگر مرکز جغرافیائی را مرکز فرهنگی هم بدانیم که الزاما چنین هم نیست – رد پای این کودکی را در «خشت و خاکستر» میبینیم و پشت همین چینه ها قد کشیدهایم و شاید تنها شیرینی آن دوران را لابلای خاطرات مانی در خشت وخاکستر بیابیم. ماهنامهی فانوس. دورهی جدید- شماره سوم- ص ۴۵- سوئد

پرتو نوریعلاء : میرزاآقاعسگری(مانی) در اشعارش آشکارا سبک و سیاق شعری منحصر به فردش را یافته و مُهر و نشانش را بر شعر معاصر ایران زده است. زبان زیبای شاعرانهی او گرچه به زبان بدیع و شیرین احمد شاملو نزدیک است، اما گذر اشعار او بر بستری غنی از تجربههای عاطفی،ملموس وزنده، وپیوندشان با ذهنی خلاق و جستجوگر باعث شده تا شعرهای هر سه کتاب ( پرواز در توفان- ماه در آینه - عشق، واپسیین رستگاری) ازپویائی واستقلالی تمام برخوردار باشند. شعرهای عاشقانه- زمینی ِاو برغنای ادبیات عاشقانهی فارسی افزودهاند.    فصلنامهی بررسی کتاب. شماره ۸، زمستان ۱۳۷۱، آمریکا

مرتضا میرآفتابی: به پندار من میرزاآقا مانی پس از نسل شاعرانی چون احمد شاملو و فروغ فرخزاد و مهدی اخوان ثالث و منوچهر آتشی و اسماعیل خوئی و محمدعلی سپانلو، یکی از دوسه تن شاعران بزرگ معاصر است که به سبب شعر و طنز و نوشتههایش باید هزاران آفرین به او گفت و او را ستود. شاعری پرکار و جدی که با شناخت عمیقش به هنر شعر توانسته است برای ادبیات نوین ما و فرهنگ ما متشخص باشد و کارهای ماندنی از خود به یادگار بگذارد. گفتم که جای آن است که او را تحسین کرد و ستود. این کار از سوی اهل قلم به درستی آن‌جام نپذیرفته است و یا اصلا آن‌جام نگرفته است. اهل قلم درباره همه سکوت میکنند تا روزی که تابوت شاعر و نویسنده و هنرمند را به گورستان برند و نقد نویسان آنقدر در نوشتن دربارهی دیگران ممسک و خسیساند که هرگز دست به قلم نمیبرند تا چیزی درخور یار دانا و هنرمند و خردمند خود بنویسند. اگر از مردم عادی کوتاهی میبینیم به علت نبود شناخت آنهاست و شگفت اینجاست که اهل قلم میداند اما در بارهی شاعر و نویسنده و هنرمندش سکوت میکند.... مانی در تازهترین کتاب شعر خود «سپیده پارسی» در شعرهائی به نقطههای اوج خود رسیده است.
ماهنامهی سیمرغ. آمریکا. شماره ۴۴ . خرداد ۱۳۷۹

مرتضا میرآفتابی: روزی که در آمریکا احمد شاملو بزرگترین شاعر معاصر ایران را دیدم، از شعر نو پرسیدم و نام مانی به میان آمد. شاملوی بزرگ گفت: «چرا مانی به کارهای غیر شعری میپردازد؟ مانی شاعر بسیار خوبی است که باید یکسره جان و ذهنش را به شعر بدهد. متعجبم که چرا به کارهای دیگری جز شعر میرسد؟»
سیمرغ. شماره ۹۰ و ۹۱. فروردین ۱۳۸۰. آمریکا

بزرگ علوی: شعر مانی به زیبائی شعر رودکی است.
سیمرغ. شماره ۳. تیرماه ۱۳۶۸. آمریکا. ص. ۳۸

کتاب جمعهها : حدود نیم قرن از سرایش افسانه نیما که گلشیری مانیفست شعر نویش میخواند میگذرد. در این پنجاه سال، شعر فارسی از میان پیچ و خمهای سنت و نوآوری چنان راهی را برای خویش باز کرده است که برگشتناپذیر است. سالهاست که دراین مقال:«شمشیر شعور، غلاف حوصله را ترک گفته است» و امروز میتوانیم با اطمینان بگوئیم: «مردانی بسیار برای یک سرزمین» و مانی (میرزاآقاعسگری) بیتردید یکی از آنان است. اگر نقاط عطف و اوج شعرمعاصر را بتوان نشان کرد، متأسفانه هنوز برای شعرنو نمیتوان قالبهای تعیینشده با مرزهای کاملا مشخص را تشخیص داد، آن چنان که در شعر کهن بین، مثلا سبک عراقی و خراسانی یا هندی میتوان دید. از این رو مشکل بتوان شعر مانی را نیمائی یا شاملوئی خواند، هرچند نمادها، رموز و قالبها مانی را بیشتر از هر شاعر دیگری به شاملو نزدیک میسازد. اما شعر مانی بسیار بیش از این مقایسههاست و چه بسا خارج از آن. آن چنان که پاشائی در تفسیر یکی از اشعارش مینویسد: «شاعر در هر بیت شعر به کمال کلام نزدیکتر میشود و با تپش هر واژه به شعر زندهتری دست مییابد»
شعر زنده و زندهتر، بدون شک احساسی است که شعر مانی در خواننده القاء میکند. زندگی، هم به معنای رقص لغات، هم به معنای زمزمهای که درهرشعراو وهمراه باآن به گوش خواننده میرسد، هم در نزدیکیاش به انسان، دنیای او و مشکلاتش و درخاتمه به معنای دلگرمی و امیدی که مانی برای آینده به ما میدهد.
کتاب جمعه ها. شماره ۱۱. صفحات ۶۶ و ۶۷. آمریکا – سوئیس. زمستان ۱۳۶۶


داریوش مرزبان: ﺩﺭﺁﻣﻴﺨﺘﮕﻰِ ﻣﺪﺍﻭﻡ ﺍﺷﻌﺎﺭ ﻭ ﺗﺼﺎﻭﻳﺮ ﻣﺎﻧﻰ ﺑﺎ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ، ﺑﻮﻳﮋﻩ ﺳﻨﻔﻮﻧﻰ، ﺣﻜﺎﻳﺖ ﺍﺯ ﺗﻤﺎﻳﻞ ﺫﻫﻨﻰ ﺍﻭ ﺑﻪ ﻳﮕﺎﻧﻪ ﺷﺪﻥ ﺑﺎ ﺫﺍﺕ ﻫﺴﺘﻰ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺍﻭ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﺍﺳﺖ. ﺩﺭ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺍﺷﻌﺎﺭﺍﻭ، ﺑﺎ ﺍﻣﻮﺍﺟﻰ ﺍﺯ ﺗﺼﺎﻭﻳﺮ ﺷﻌﺮﻯ ﻣﻮﺍﺟﻪ ﻣﻰ ﺷﻮﻳﻢ ﻛﻪ ﻳﺎ ﺑﻪ ﺩﺭﻳﺎﻯ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﻣﻰﺭﻳﺰﻧﺪ ﻭ ﻳﺎ ﺍﺯ ﺩﺭﻳﺎﻯ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻪﺍﻧﺪ. ﺍﻟﻔﺖ ﺫﻫﻨﻰ ﺷﺎﻋﺮ ﺑﺎ ﻧﻮﺍ ﻭ ﺁﻫﻨﮓ ﻭ ﺁﻭﺍ ﻭ ﺳﻨﻔﻮﻧﻰ ﺑﻪ ﻫﻤﺎﻥ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ﺍﻟﻔﺖ ﺫﻫﻨﻰ ﺍﻭ ﺑﺎ ﻧﻮﺭ ﻭ ﺷﻔﺎﻓﻴﺖ ﻭ ﺭﻭﺷﻨﺎﺋﻰ ﺍﺳﺖ. ﺣﺮﻛﺖ ﺩﺭ ﺑﻴﻦ ﺍﺷﻌﺎﺭ ﺍﻭ، ﻫﻤﭽﻮﻥ ﺣﺮﻛﺖ ﺩﺭ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺍﺯ ﺯﻟﺎﻟﻰﻫﺎ ﻭ ﺭﻭﺷﻨﺎﺋﻰﻫﺎﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﻠﻮﺩﻯﻫﺎﻯ ﻳﻚ ﺳﻨﻔﻮﻧﻰ ﺑﻰﻛﺮﺍﻧﻪ، ﻣﺎ ﺭﺍ ﺑﺮﺧﻮﺩ ﻭ ﺑﺎ ﺧﻮﺩ ﻣﻰﺑﺮﻧﺪ. ﺑﺎ ﻗﺎﻃﻌﻴﺖ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﻢ ﺑﮕﻮﻳﻢ ﻛﻪ ﺷﻌﺮِ ﻫﻴﭻﻳﻚ ﺍﺯ ﺷﺎﻋﺮﺍﻥ ﻣﻌﺎﺻﺮ، ﺑﻪ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ﺷﻌﺮ ﻣﺎﻧﻰ، ﺩﺭﺁﻣﻴﺨﺘﻪ ﺑﺎ ﺳﻴﺎﻟﻴﺖ ﺟﻬﺎﻥ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ، ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪﺍﻯ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﻦ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﻭ ﺑﻠﺎﻭﺍﺳﻄﻪ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺑﻴﺎﻧﺠﺎﻣﺪ، ﻧﻴﺴﺖ. ﮔﺬﺷﺖ ﺯﻣﺎﻥ، ﺷﺎﻋﺮ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﻧﺪﻳﺸﻴﺪﻥ ﺑﻪ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﻭ ﺩﻟﻤﺸﻐﻮﻟﻰ ﺑﺎ ﺗﺼﺎﻭﻳﺮﻯ ﻛﻪ ﺣﺮﻑ ﻭ ﻧﺸﺎﻧﻰ ﺍﺯ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﻭ ﺑﻮﻳﮋﻩ ﺳﻨﻔﻮﻧﻰ ﺩﺍﺭﻧﺪ، ﻏﺮﻳﻖ ﻭ ﻏﺮﻳﻖﺗﺮ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ.
قلم. سوئد. شماره ۱۲. تابستان ۱۳۸۹

حسن زرهی: زمانی یکی از شاعران بزرگ معاصر گفته بود: میرزاآقا عسگری از امیدهای آیندهی شعرمعاصر است. آن روز ما جوانترها و شاید بسیاری دیگر از دیرباوران عرصه شعر، این سخن درست آن مرد بزرگ را با نوعی ناباوری نگریستیم. ولی در ده ساله‌ی اخیر، مانی با همه فراز و نشیبها و کژرویها و کاستیهای شعر و هنر این دههی سرزمینمان ثابت کرد که آن آیندهی پیشبینی شده را حتا زیباتر از آن چه پیشبینی شده بود پیمود و یکی از چهرههای بی چون و چرای ارزشمند معاصر شد...چرا شعرمیرزاآقا با همهی همسایگیهایش با سیاست از مقولهی شعر شعار و به تعبیری شعر فرمایشی به دور است؟ به دو دلیل بسیار عمده : نخست آن که میرزاآقا پیش از آن که به شعر سیاسی دست یازد شاعر است و دیگر آن که این شعر او نیست که در خدمت سیاست است، بل سیاست ابزاری در دست شاعر است برای سرودن. و این در حقیقت مرز بین باورهای درست یک شاعر از شرایط سیاسی جامعهی اوست و شیفتگیهای عجولانهی دیگران که مضامین سادهی اعلانهای سیاسی را به ناف شعر میبندند... به جرأت میتوان گفت حضور عزیز میرزاآقا در شعر معاصر میتواند راهگشای بسیاری از شیفتگان شعر و هنر معاصر گردد.
سایبان. خرداد ۱۳۶۹. کانادا. صص ۲۶ تا ۲۸

علیمیرفطروس:میرزاآقاعسگری(مانی) باچهارپنجکتاب شعرش، بی‌شک پرکارترین وغنی‌ترین شاعر دراین دهساله‌ی اخیر است. مشخصه‌ی شعرهایش: زبان فاخری است که به زبان شاملو نزدیک می‌شود و کلام تصویری و واژه هائی که با هشیاری و دقت شاعرانهای انتخاب شدهاند:

در این بامداد
که اش خورشید دانائی افروخته میدارد
و جستجوگران حقیقت
پنهانترین ذره ها را باز مییابند
و یقین بر کشتهی شک، پای استوار کرده است
فرسودگان
نعش قدیمیخویش را میآرایند
تا مگر به قلمرو زندگانش حمل کنند.
(گاهی گمان چه رقت انگیز است!)
نشر نیما. آلمان. چاپ دوم.شال ۱۹۹۷. ص ۱۲۱

محمود کیانوش : در شعر: «چهرههای یک شهر» از میرزاآقا عسگری (مانی) میبینیم که مانی در این شعر ناله‌ی دوری از وطن ندارد، از آرزوی بازگشت، با با انتظار روشن شدن افقهای وطن نمیگوید. بل که از آب و هوای دیار بیگانه ناخرسند است و به رفتار بیگانگان با خود اعتراض دارد. حتا در تعجب است که چرا انسان بیگانه برخوردش با او مثل درخت بیگانه نیست:

«... در این مدینهی بیگانه
سایهشان را به من میبخشند درختان
بیآن که نام خود را برمن بنویسند.
چهرهام را باز مینمایند آبها
بیآن که بایگانیاش کنند.
جامهای از نور به من میپوشد خورشید
بیآن که تبارم را بپرسد
... تنها توئی که
با نگاه و کلماتت مرا خاکستر میکند»

مانی‌ها حتا وقتی که می‌خواهند وطن خود را به یاد آورند و باز بشناسند، آن را درکلمات، درشعرخود می‌یابند. چنان که گوئی «بیوطن ماندگی» را پذیرفته‌اند ومی‌خواهند جهان آنها را بپذیرد. این نگرش با استدلال شاعرانه از مانی در شعر «وطن من» میتواند حتا پندارهای ناگفته‌ی بعضی از شاعران دیگر را برملا کند:

نه در چکهی باران
نه در شرهای از خاک است وطنم
نه در خوابهای کبود مادرم
نه در گذرنامهی هرجائیام
نه در جامههای فرساینده
نه حتا در تنم
نه در حباب تاریک تنهائیام
نه در تبار مهآلودم
میهن من، کلمات مناند
که همچو پیرهنی نرم
جهان را به تمامی میپوشانند»
مجله زمان. تهران. مرداد ۱۳۷۷. ص ۷۱

مرتضا میرآفتابی : ... شعر و نوشته و زندگی مانی شباهتهای تام و تمامی با یکدیگر دارند. درشعر شاعر و داستانهای نویسنده میتوان پیبرد که آیا او از انسان و انسانیت انسان دفاع میکند یا نه؟ آیا او جانبدار مردم فرودست و زحمتکش و چپاول شده هست یا نه/ آیا او به عدالت و انصاف باور دارد یا نه؟... مانی در همین زندگی نامهی خود (خشت و خاکستر)، جانبدار عشق و راستی و زیبائی است، و در برابر زشتیها و بیعدالتیها وناراستیها وبیعاطفگی میایستد و حرف آخر را میزند. یعنی از خرد و عشق و دوستی و زیبائی گفت و گو میکند.
مجله جوانان. سال یازدهم. شماره ۵۴۴. آمریکا

ساسان قهرمان : مانی را اگر چه از پیروان سبک شاملو خواندهاند، اما او با پرکاری پیوسته و بایستهی خود در سالهای اخیر، حضور مستقل و مشخص خود را در عرصهی ادب، به ویژه شعر به اثبات رسانده است. و شعرهای او به زبان و آهنگ ویژهای دست یافتهاند که خاص خود اوست و به ویژه امروز او به موضوع اشعار خود نیز این ویژگی را بخشیده است. مانی دریافته است که زمانهی ما چیزی کم دارد. روح ما چیزی را گم کرده است. چیزی حیاتی و ناب که دیگر نیست مگر «عشق». و دریافته است که نیاز به این سرچشمه، ضرورتش را و وجودش را به فریاد بلند باید گفت و خواست.
ماهنامه سپیدار. شماره ۷. ص ۸. کانادا.

ماهنامهی عاشقانه: میرزاآقاعسگری(مانی) شاعر وقصهنویس معاصر، سالهاست که با زبان شعر و نثرش سعی در تصویرکردن زندگی و جهان هستی دارد و در این را هیچ گاه از حرکت و جستجو و تجربه باز نایستاده است. زندگی در دگرگونی و تغییر است و ادبیات، بازتاب زندگی. بالطبع به خوبی میتوان این دگرگونی و تغییر را در مضامین اشعار و اندیشههای شاعر و شیوهی بیان او دریافت.
سال نهم. شماره ۹۹. تیرماه ۱۳۷۲. آمریکا

محموداستاد محمد: غیر از خوئی، میرزاآقا هم در کار خودش بسیار موفق است. در آغاز این گفتگو میخواستم به او هم اشاره کنم. حیفم آمد که تنها صحبت خوئی بشود و در مورد مانی (میرزاآقاعسکری) که کارش را خیلی خوب انجام میدهد صحبت نکنیم. خوئی و میرزاآقا هردو از شاعران مهاجر هستند که درست و معاصر و حاضر عمل میکنند. ولی آنها که از بطن هجرت برخاستهاند نه، نقیصه در چیست؟
حسن زرهی: من به این مقایسه اعتقاد ندارم. به این دلیل که خویی و میرزاآقا پیش از این که هجرت کنند شاعر بودند و شاعران موفقی هم بودند. میرزاآقا دارای انرژی ستودنی است. من رشک میبرم به ارتباط گسترده و انسانی مانی با شعرای داخل و خارج از کشور.یعنی حضور زندهای که اگر یک ماه شب شعر نداشته باشد، شعر نگوید، شعر چاپ و منتشر نکند، خودش را نمیبخشد. به سخن بهتر، میرزاآقا به شاعری حرفهای تبدیل شده است. میرزاآقا مرا به یاد ناظم حکمت میاندازد. از سوی دیگر من بارها و بارها فکر کردهام به این پدیدهی هجرت که چه غولهائی را در عرصهی ادبیات گیتی بوجود آورده است و چه آثاری به یادگار گذاشته برای بشریت در عرصهی جهانی. و میرزاآقا و خویی از نوادر شعرای مهاجری هستند که از تجربهی جهانی هجرت به درستی استفاده کردند. یعنی به دلیل مهاجرشدن، مستعفی نشدند. در مهاجرت سعی نکردند در رویای رمانهای از دست رفته زندگی کنند...
شهروند. کانادا. سالسوم. شماره ۱۴۰. فروردین ۱۳۷۳. (گفت وگوی محمود استادمحمد با حسن زرهی در بارهی شعر خارج از کشور. بخش سوم)

رضا علوی : نقطهی گرهی اشعار عاشقانهی مانی که گاهی به عشق او جنبههای عرفانی و گاه جنبهای نفسانی و زمینی میدهد، تا به اکنون در مصاحبهها و نوشتههای او مکتوم نگهداشته شده است. او در چند مصاحبه و نوشته به «راز بزرگ عاشقانه» خود نزدیک شده است... مانی که از معصومانهترین عاشقانههای دوران جوانسالی میآغازد، شعر غنائی خود را به زودی در شاخهی رنگارنگی توسعه میبخشد. چندان که در برخی موارد، عرفان ناب اما مدرن را میبینی که با نوترین تعابیر و واژگان شعریت یافتهاند و گاه تغزل زمینی و جنسی را در اشعار او میبینی که با تصاویری شگفتانگیز و صحنهپردازیهای سینمائی بیان شدهاند و اینهمه را سلطهی مانی به واژگان، و سبک ویژهی او در برخورد با طبیعت، زبان و مفاهیم به هم میپیوندد و اشعار او را ویژه میکند... رنگین کمان. سال دوم. شماره ۱۶/ بهمن ۱۳۷۲. آمریکا

مرید میرقائد: عسگری در بیان مفاهیم و بارهای عاطفی خود، زیباترین حالت معنا را وقتی نمایان می‌سازد که دلی غمین دارد. و غمانگیزترین حالت معنا را زمانی نشان می‌دهد، که از شادی و سرخوشی لبریز می‌نماید:مرید میرقائد. تهران . سال ۱۳۵۵. نگین

ﻋﻠﻰ ﺭﻫﺒﺮ ﻣﺪﻳﺮ ﮔﺎﻫﻨﺎﻣﻪﻯ ﺍﻳﺮﺍﻧﺰﻣﻴﻦ :ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ، ﻣﺠﻤﻮﻋﻪﻯ ﺳﭙﻴﺪﻩﻯ ﭘﺎﺭﺳﻰ ﺍﺩﺍﻣﻪﻯ ﺗﻜﺎﻣﻞ ﻧﻴﻜﻮﻯ ﺗﻮﺍﺯی ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺳﻨﺠﻴﺪﻩ، ﻣُﻮﻓﻖ ﻭ ﻣﻄﻠﻮﺏ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﺟﻨﺒﻪﻯ ﺍﻓﺮﺍﻃﻰ ﺩﺭﻭﻥ ﻭ ﺑﺮﻭﻥ ﮔﺮﺍﻳﺎﻧﻪﻯ ﺷﻌﺮ ﻣﻌﺎﺻﺮ ﻓﺎﺭﺳﻰ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﻣﻰﺩﻫد.

داریوش مرزبان: مانی ﺑﻪ ﺑﺎﺯزﺍﻳﻰ ﻭ ﺣﻴﺎﺕ ﺯﺑﺎﻥ ﺗﻮﺟﻬﻰ ﺧﺎﺹ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺍﻳﻨﻜﺎﺭ ﺭﺍ ﻧﻪ ﺑﺼﻮﺭﺗﻰ ﺗﺼﻨﻌﻰ ﻭ ﺁﻛﺎﺩﻣﻴﻚ، ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺼﻮﺭﺗﻰ ﺧﻮﺩﻛﺎﺭ ﻭ ﻃﺒﻴﻌﻰ ﻭ ﺍﺯ ﺩﻭﺭﻥ ﺷﻌﺮﺵ ﭘﻴﺶ ﻣﻰﺑﺮﺩ.
ماهنامه آفتاب. نروژ. شماره ۳۶. تیرماه ۱۳۷۸ – و فصلنامه قلم. سوئد. شماره ۱۱. زمستان ۱۳۷۸

داریوش مرزبان: ﻣﺎﻧﻰ ﺗﺮﻛﻴﺐ ﻫﺎﻯ ﻧﻮ ﻭ ﺣﺴﻰ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﺑﻴﺎﻥ ﺟﻬﺎﻥِ ﺭﺍﺯ ﺁﻣﻴﺰِ ﺫﻫﻦ ﻭ ﻣﺮﮒ ﺑﻪ ﻛﺎﺭ ﻣﻰ ﮔﻴﺮﺩ ﻭ ﻧﺸﺎﻥ ﻣﻰ ﺩﻫﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﻧﻴﺰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﻫﺎﻯ ﺗﻐﺰﻟﻰ، ﻋﺎﺷﻘﺎﻧﻪ، ﺍﺭﻭﺗﻴﻜﻰ، ﻓﺮﺩﻯ ﻳﺎ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻗﺎﺩﺭ ﺍﺳﺖ ﺗﺮﻛﻴﺐ ﻫﺎ، ﻓﻀﺎﻫﺎ ﻭ ﻭﺍﮊﻩ ﻫﺎﻯ ﻧﻮﻳﻨﻰ ﺭﺍ ﺑﻴﺎﻓﺮﻳﻨﺪ. ﺍﻭ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ „ﺷﺎﻋﺮ ﻭﺍﮊﮔﺎﻥ ﺷﻔﺎﻑ ﻭ ﺭﻭﺷﻨﺎﺋﻰ ﻫﺎﻯ ﻫﻤﮕﺎﻧﻰ“، ﻛﻪ ﺷﺎﻋﺮ ﺭﺍﺯ ﺁﻣﻴﺰﻯ ﺯﺑﺎﻥ ﻭ ﺟﻬﺎﻥ ﺳﺎﻳﻪ ﻭ ﻣﺮﮒ ﺍﺳﺖ ! . ﺍﻭ ﺷﺎﻋﺮﻯ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﺨﻴﻴﻠﺎﺕ ﺍﺵ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺁﺭﺍﻳﺸﻰ ﺷﺎﻋﺮﺍﻧﻪ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻣﻰ ﺩﻫﺪ.
شهروند کانادا.سال ۱۱. شماره ۶۰۴. جمعه ۳ آگوست ۲۰۰۱
***
فهرست درونی برخی از کتابهای مانی

کتابهای میرزاآقاعسگری. مانی

خوشه ئی از کهکشان
دیوان اشعار
دوجلد. هر جلد ۶۰۰ صفحه. ۴۰ یورو
دربرگیرنده ی ۱۸ مجموعه شعر از مانی
ناشر: شرکت کتاب در لس آنجلس
جلد سولوفون. رنگی

خوشهئی از کهکشان.مجموعه شعری بی مانند از زمان آغاز شعر نو در ایران تا به امروز. تمامی سرودهائی که در این دیوان گردآوری شده اند، بازسرائی و پرداخت نوین شده اند.در این کتاب نوشته هائی در باره ی رازگشائی پس زمینه های سرایش شعرها هم آمده اند. این کتاب پیش فروش می شود.
کلیات اشعار مانی. در دوجلد. ۱۲۰۰ صفحه. انتشارات هومن.آلمان. سال انتشار: ۲۰۰۸ .قیمت دو جلد ۵۰ یورو. هزینهی پست ۱۰ یورو. دربرگیرندهی کتابهای زیر:
* ﻓﺮﺩﺍ ،ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺭﻭﺯ ﺩﻧﻴﺎﺳﺖ . ﺗﻬﺮﺍﻥ : ﺍﻧﺘﺸﺎﺭﺍﺕ ﮔﺎﻡ ، ۱۳۵۴.
* ﻣﻦ ﺑﺎ آبها ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺩﺍﺭﻡ . ﺗﻬﺮﺍﻥ : ﮔﺎﻡ ، ۱۳۵۵.
* ﺗﺮﺍﻧﻪ‌ﻫﺎﻯ ﺻﻠﺢ . ﺗﻬﺮﺍﻥ : ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﻫﻮﺍﺩﺍﺭﺍﻥ ﺻﻠﺢ ،۱۳۶۱.
* ﺁﻭﺍﺯﻫﺎﻯ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ . ﺗﻬﺮﺍﻥ : ﺍﻧﺘﺸﺎﺭﺍﺕ ﻫﺪﻫﺪ ، ۱۳۶۱.
* ﺩﺭ ﺳﺮﺯﻣﻴﻦ ﺗﻠﺦ . ﺁﻟﻤﺎﻥ : ۱۳۶۴.
* ﺧﻄﺎﺑﻪ ﺍﺯ ﺳﻜﻮﻯ ﺳﺮﺥ . ﺁﻟﻤﺎﻥ : ﺍﻧﺘﺸﺎﺭﺍﺕ ﻧﻮﻳﺪ ، ۱۳۶۶.
* ﻣﺎﻩ ﺩﺭ ﺁﻳﻨﻪ . ﺁﻟﻤﺎﻥ : ﻧﻮﻳﺪ ، ۱۳۶۷.
* ﭘﺮﻭﺍﺯ ﺩﺭ ﺗﻮﻓﺎﻥ . ﺁﻟﻤﺎﻥ : ﻧﻮﻳﺪ ، ۱۳۶۷.
* ﻋﺸﻖ ،ﻭﺍﭘﺴﻴﻦ ﺭﺳﺘﮕﺎﺭﻯ . ﺁﻟﻤﺎﻥ : ﻧﻮﻳﺪ ، ۱۳۶۹.
* ﻣﻴﻨﺎﻯ ﺗﺎﺑﺎﻥ . ﺁﻟﻤﺎﻥ . ﻧﺸﺮ ﻫﻮﻣﻦ ، ۱۳۷۱.
* ﺯﻳﺮ ﺩﺭﺧﺖ ﻭﺍﮊﻩ . ﺁﻟﻤﺎﻥ . ﻧﺸﺮﻫﻮﻣﻦ . ۱۳۷۲ .
* ﺗﺮﺍﻧﻪﻫﺎﻯ ﺟﺎﺩﻩیﺍﺑﺮﻳﺸﻢ، ﺗﻬﺮﺍﻥ . ﺍﻧﺘﺸﺎﺭﺍﺕ ﻣﺮﻭﺍﺭﻳﺪ. ﺑﻬﺎﺭ۱۳۷۳
* ﺳﺘﺎﺭﻩ ﺩﺭﺷﻦ - ﺗﻬﺮﺍﻥ. ﻛﺎﻧﻮﻥ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﻭ ﺗﺒﻠﻴﻐﺎﺗﻰ ﺻﺪﺍ. ﺑﻬﺎﺭ۱۳۷۴
* سپیده ی پارسی. آلمان. نشر هومن. زمستان ۲۰۰۰
* پوئیتیکا / پولیتیکا / اروتیکا . نشر نخست در دیوان دوجلدی
***

***
خشت و خاکستر
جلد یک و دو در یک مجلد
چاپ تازه. شرکت کتاب. لس آنجلس.
۲۰ یورو

خشت و خاکستر حوادث زندگی اجتماعی، ادبی و سیاسی مانی را از سال ۱۳۵۲ تا سال ۱۳۶۲ در برمی گیرد.نویسنده در کنار شرح رویدادهای ادبی زندگی اش، وقایعی را که در جریان پیوستن به سازمان سیاسی ،   سالهای اختفا در تهران و نیز چگونگی گریز خود از ایران را در این کتاب ثبت کرده است. دیدار با شاعران و نویسندگان، تعویض مشاغل متعدد، آوارگی و مبارزه، رویدادهای عاشقانه، فراز و فرودهای اجتماعی در ایران از مطالبی است که نویسنده در متن آنها قرار داشته است. تأکید نویسنده پیش از هرچیز کوششی در شناخت جامعه و چگونگی تأثیر آن بر زندگی ادبی او است. در کنار تلخ ترین وقایع، نویسنده با نثری سرشار از طنز و کنایه به موشکافی روندها و رویدادهای اجتماعی و فردی می پردازد.

برخی اظهار نظرها پیرامون جلد نخست ﺧﺸﺖ ﻭ ﺧﺎﻛﺴﺘﺮ:

دکتر مرتضا میرآفتابی. ماهنامه ﺍﺩﺑﻰ ﺳﻴﻤﺮﻍ :«ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﻧﺜﺮ، ﺍﻳﻦ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻛﺘﺎﺑﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﺎﻛﻨﻮﻥ ﺍﺯ ﻣﺎﻧﻰ ﺑﻪ ﭼﺎﭖ ﺭﺳﻴﺪﻩ ﺍﺳﺖ. ﺩﺭﺍﻳﻦ ﻛﺘﺎﺏ، ﻣﻴﺮﺯﺍﺁﻗﺎ ﻋﺴگرﻯ، ﻃﻨﺎﺯ ﻭ ﺷﻮﺥ ﻭ ﺷﻨﮓ ﻭ ﺧﻮﺵﺑﺎﺵ، ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺳﺒﺎﺕ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺁﻥ ﺩﻭﺭﻩ ﻣﻰﭘﺮﺩﺍﺯﺩ ﻭ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﻛﻮﺩﻛﻰ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺧﻨﺪﻩ ﻭ ﺍﺷﻚ ﻣﻰﻛﺎﻭﺩ.»

عنایت فانی. ﺑﻰ.ﺑﻰ.ﺳﻰ. ﺑﺨﺶ ﻓﺎﺭﺳﻰ :«ﺍﻳﻦ ﻛﺘﺎﺏ ﺑﻪ ﻋﻨﺎﺻﺮﻯ ﺍﺯ ﻋﺼﺮ ﺧﻮﻳﺶ ﻭﻓﺎﺩﺍﺭ ﻣﺎﻧﺪﻩ ﻭ ﺣﺘﻰ ﺷﺎﻳﺪ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻋﻤﺪ ﭘﺮﻭﺭﺍﻧﺪﻩ ﺍﺳﺖ... ﻗﻠﻢ ﻣﺎﻧﻰ، ﻗﻮﺗﺶ ﺭﺍ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﻫﻤﻪﺟﺎ ﺩﺭ ﺣﻴﻄﻪ ﻋﺎﺷﻘﻰ ﻭ ﺗﺠﺰﻳﻪ ﻭ ﺗﺤﻠﻴﻞﻫﺎﻯ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺷﻨﺎﺳﺎﻧﻪ ﻧﺸﺎﻥ ﻣﻰﺩهد.»

ناهید ملکی. سیمرغ :«ﭼﺸﻤﮕﻴﺮﺗﺮﻳﻦ ﺧﺼﻠﺖ ﺍﻳﻦ ﺍﺗﻮﺑﻴﻮﮔﺮﺍﻓﻰ، ﻓﺎﺵﮔﻮﺋﻰ ﺷﺠﺎﻋﺎﻧﻪ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﺍﺳﺖ. ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺍﺩﺑﻴﺎﺕ ﻗﺪﻳﻢ ﻭ ﻣﻌﺎﺻﺮ ﺍﻳﺮﺍﻥ، ﻛﺘﺎﺑﻰ ﻛﻪ ﺍﻳﻨﻬﻤﻪ ﺭﺍﺣﺖ ﺑﺎ ﻭﻗﺎﻳﻊ ﭘﺸﺖ ﭘﺮﺩﻩﻯ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﮔﻰ ﻭ ﭘﺸﺖ ﭘﺮﺩﻩﻯ ﺷﺨﺼﻴﺖ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﺭﻭﺑﺮﻭ ﺷﺪﻩ ﺑﺎﺷﺪ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ. ﺍﻳﻦ، ﻛﺘﺎﺑﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﻩ ﺷﻬﺎﻣﺖ ﻣﻰﺩﻫﺪ ﺗﺎ ﺍﺯ ﻓﺎﺵ ﮔﻔﺘﻦ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻧﻬﺮﺍﺳﺪ.ﺧﺸﺖ ﻭ ﺧﺎﻛﺴﺘﺮ ﺯﻧﺪﮔﻰﻧﺎﻣﻪ ﻣﺎﻧﻰ، ﺁﻣﻴﺨﺘﻪ ﺍﺯ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻭ ﻃﻨﺰ ﻭ ﺯﻳﺒﺎﺋﻰﻫﺎﻯ ﺯﻧﺪﮔﻰﺍﺳﺖ. ﻛﺘﺎﺏ ﺧﺸﺖ ﻭ ﺧﺎﻛﺴﺘﺮ ﺳﺮﺷﺎﺭ ﺍﺯ ﻋﺸﻖ ﻭ ﭘﺎﻙﺑﺎﺧﺘﮕﻰ ﺍﺳﺖ. ﻃﻨﺰ ﺍﻳﻦ ﻳﺎﺩﻣﺎﻥﻫﺎ ﭼﻨﺎﻥ ﺯﻳﺒﺎﺳﺖ ﻛﻪ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﻩ ﻧﻤﻰﺗﻮﺍﻧﺪ ﻛﺘﺎﺏ ﺭﺍ ﺯﻣﻴﻦ ﺑﮕﺬﺍﺭد»


***

ادبیات و سیاست
چاپ دوم . بهار ۱۳۸۷. لس آنجلس
در بارهی ادبیات- جامعه- شاعران و سیاست. با درنگ بر شعر برونمرزی ایران. گزینهی نوشتههائی از۱۳۶۵ تا ۱۳۸۶. نشر هومن. ۲۹۶ صفحه.چاپ نخست: زمستان ۲۰۰۸
۱۰ یورو
دربرگیرنده ی ۴۴ نوشتار در باره ی ادبیات ایران در دوسوی مرز در ۲۰ سال گذشته / بررسی اشعار شاعران / نقد آراء نویسندگان /   نقد سیاستهای فرهنگی رژیم و لابی هایش در برونمرز / چند گفتمان در تئوری ادبیات /   چند مقاله در باره ادبیات ایران درتبعید / در باره ی سرنوشت ادیبان و ادبیات در درون و بیرون مرزهای ایران.
***
خندههای پنهانی!
چاپ تازه. لس آنجلس
طنزهای ادبی، فرهنگی و سیاسی.چاپ دوم: زمستان ۲۰۰۸. نشرهومن. آلمان . تصویرهای کتاب از محمد صدیق.۲۶۶ صفحه.   ۱۵ یورو
دربرگیرنده ی بخشهای: ﺍﻧﺪﺭﺯﻧﺎﻣﻪی افصحالمتقلبین / حکایات ابن مُفتخور جمارانی   و مفلوک فلک الافلاکی /عالیجنابان کراواتپوش / رویدادهای کشور مستقل اسدآباد!

***
رهپویان اندیشه
چاپ اژه. برکلی. آمریکا
گفتگو با نویسندگان تبعیدی ایران. به کوشش : میرزاآقا عسگری (مانی). چاپ دوم زمستان ۲۰۰۸ / ۱۰ یورو
۲۱۲ صفحه /   تصویر روی جلد : مانی. انتشارات هومن. آلمان

بخش نخست : ‌گفتگو از دوردست:
جلیل دوستخواه .گاهان زرتشت و اوستای زرتشتیان. کامران جمشیدی. آئین زرتشتی و وضعیت امروزین زرتشتیان. ژاله اصفهانی . شعر ایران و بازتاب آن درآسیای میانه. ملیحه تیره‌گُل . تحول رو به رشدِ نقدِ ادبی در برون‌مرز. دکترمرتضامیرآفتابی. پس‌زمینه‌های ذهنی یک داستان‌نویس. هادی خرسندی .در باره‌ی طنز امروز‌ایران .

بخش دوم : صندلی سوم!. م. سحر‌: ‌ای‌عجب دلتان بنگرفت و نشد جانتان ملول!. دکترگلمراد مرادی:‌بین رژیم ومخالفین آن صندلی سومی ‌وجود ندارد. محمود کویر:‌ ما سمفونی باشکوه فردا را می‌سازی. دکترمسعودنقره‌کار:‌صندلی وسط وجود ندارد. دکترسام واثقی:‌جمهوری اسلامی ‌قادر به تضعیف نویسندگان نیست. دکترتورج پارسی: کشتن را در ماهیت اسلام می‌دانم.ژیلا مساعد:ماهیت اسلام با روح آزاد انسان در تضاد است

بخش سوم : چشم اندازی دیگر: مجله‌ی همجنسگرایان . در باره‌ی ادبیات و همجنسگرائی / الهه خسروی. تحولات و ماندگی‌های شعر امروز /مانی : ویژ‌گی‌ها و سرنوشت ادبیات ایران در تبعید
***

۵ داستان
چاپ تازه. برکلی. آمریکا
۵ داستان برای کودکان ونوجوانان. انتشارات هومن. آلمان. سال ۲۰۰۸.
۱۲۶ صفحه. ۱۰ یورو

دربرگیرندهی کتابهای زیر:

ﮔﺮﮒ ﺧﺴﺘﻪ ( ﻧﻤﺎﻳﺸﻨﺎﻣﻪ‌ی ﻣﻨﻈﻮﻡ. چاپ سوم)/
ﺳﺮﺯﻣﻴﻦ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺑﻬﺎﺭ . (چاپ دوم)
بطری نامهرسان (انتشار نخست در این مجموعه) /
آژیر قرمز (انتشار نخست در این مجموعه)
خرگوشها و کرکس (انتشار نخست در این مجموعه)

***

دشنه و نوشدارو

گزیده ای از نقدها برآثار میرزاآقا عسگری( مانی). به کوشش: مرجان آریا و سپیده صدری /   انتشارات هومن. چاپ دوم سال ۲۰۰۸. آلمان. فهرست مطالب کتاب دشنه و نوشدارو.

یادداشت تدوینگران/ منوچهر آتشی: بازتاب لحظه های خودیابی / محمد عزیزی: شاعری میان جذبه های شاعرانه و... / ع . پاشائی : آغاز کهکشانی از خورشید / معصومه علمداری : خنیاگر همگانی ترین سرود: عشق / داریوش مرزبان : عشق به روایت شعر / داریوش مرزبان : آواز خوان و سر به هوا! / داریوش مرزبان : بازخوانی شعر زمزمه ی شبانه / داریوش مرزبان : بازخوانی شعر نازکانه / داریوش مرزبان: بازخوانی شعر دوشیزه آوازه هایم
نسرین رنجبر ایرانی : عشق در شعرهای اروتیک / جواد اسد یان : سکوت واژه ها / اسد رخساریان : تازه گی ما در حذف پیوسته ی... / خسرو باقرپور : رویای نجیب و بی پروا ! / عباس شکری : بایگان سایه ها / محمد تقی لطفی : گذر از درون یک شعر / قاسم امیری: نان تلخی بر سفره و پیراهنی بر ... / داریوش مرزبان: آرایش تخییلات در « سنفونی سیاه »/   افسانه خاکپور : مانی در طبیعت شعر / شمس آقاجانی : حافظه برود گم شود / محمد تقی لطفی : حوالی غروب جهان است! / الف.آویشن: اشعارمانی جلوه ای ازآهنگ ،عشق و.../ /ناهید ملکی : شکفتن گل یخ / علی امینی : با صمیمیتی کودکانه / محمد صدیق : نقدی بر کتاب خشت و خاکستر / هاشم خندان : مّی روشن عشق در آبگینه شعر/ دکتر جمشید شیرانی : پر تپش تر از دل دریا / کورش همه خانی : «شعر بی معنا بی خواننده است» / م. ترانه : دانه ئی شفاف در کمرگاه زمین / مجید ماهان : با صفای ماه و آینه/ شاداب وجدی : / هیجانهای عاطفی و پرواز اندیشه / کاظم سبزی : شعر در گرد باد / حسن گوهرپور: یاداشت کوتاهی براروتیسم اشعار مانی / برخی اظهار نظرها ی شاعران و نویسندگان / نشانی برخی از بررسی ها
***

زیر پوست ابدیت.

چاپ تازه. شرکت کتاب. آمریکا
رمانی خواندنی در باره ی زندگی تبعیدی ها و مهاجرین ایرانی. ۱۴۸ صفحه. انتشارات هومن. سال ۲۰۰۵. چاپ دوم: نشر کتاب. آمریکا. سال ۲۰۰۸. / ۱۰ یورو
***


ادبیات و اروتیسم

چاپ سوم آذرماه ۱۳۸۴. آلمان . انتشارات هومن.این چاپ شامل تصحیحات و افزوده های جدید بوده، و با دو چاپ قبلی آن متفاوت است. ۱۰ یورو
بخش نخست :

         ﺷﻌﺮﻋﺎﺷﻘﺎﻧﻪ، ﺷﻌﺮﺍﺭﻭﺗﻴﻚ / ﻋﺮﻓﺎﻥ، ﺍﺭﻭﺗﻴﺴﻢ، ﭘﻮﺭﻧﻮﮔﺮﺍﻓﻰ / ﺗﻐﺰﻝ ﺍﺩﺑﻰ، ﺷﻜﺴﺘﻦ ﺗﺎﺑﻮﻫﺎ / ﺩﺭﺟﺴﺘﺠﻮﻯ ﻣﻌﻨﻰ ﻋﺸﻖ / تنانه گی ﺩﺭﺗﺮﺍﻧﻪﻫﺎﻯ ﻋﺎﻣﻴﺎﻧﻪ / ﺗﻐﺰﻝ ﺩﺭ ﺍﺩﺑﻴﺎﺕ ﺩﺍﺳﺘﺎﻧﻰ (نثر) / ﺗﻐﺰﻝ ﺩﺭﺍﺩﺑﻴﺎﺕ ﺩﺍﺳﺘﺎﻧﻰ (نظم / ﻋﺎﺷﻖ ﺑﻮﺩﻥ، ﻳﺎ ﺳﺮﻭﺩﻥ ﺍﺯ ﻋﺸﻖ؟ / ﺷﻌﺮﻋﺎﺷﻘﺎﻧﻪ ﺍﺯﻣﺸﺮﻭﻃﻴﺖ به این سوی / تنانگی ﺍﺩﺑﻰ ﺍﺯ ﻧﻴﻤﺎ ﺗﺎ ﺍﻧﻘﻠﺎﺏ ۱۳۵۷. / ﺯﻧﺎﻥ ﺷﺎﻋﺮ ﻭ ﺍﺭﻭﺗﻴﺴﻢ ﺍﺩﺑﻰ / ﺗﻐﺰﻝ ﺍﺩﺑﻰ ﻭ / ﺷﺎﻋﺮﺍﻥ ﺑﺮﻭﻧﻤﺮﺯﻯ / ﺷﺎﻋﺮﺍﻥ ﺟﻮﺍﻥ ﺗﺮ / یادداشت و چند شعر اروتیکی از شاعران معاصر

بخش دوم:

      برخی از سروده های اروتیکی مانی: وقتی که شب برآید / بربستر شنی / ماه و دشت برفی / زیراناربُن / ترانه ی آفرینش / ماهند عاشقان /گ زیر بلور ماه / نغمه ی شبانگاهی / دعای شبانگاهی/ آهوان/ /عقیق و شبنم / عریانی/ /لحظه خصلتی ابدی دارد/ /در معبد اِروس/ /عشق در میدان سیاه
Yin and Yang / ین و یانگ ( ۳) / فانتزی / غریزه ی قرمز / حکایت آن بیت/ گر اجازه بفرمائید / و صد تا اگر دیگر / از پیراهنت بگذرم / غلتان غلتان همی روم تا / آن سوی غشای واژه ها / از پیراهنت بگذرم / من آسمان، تو زمین / در نیایشگاه

بخش سوم :

   نظرها و نقدهائی از: رضا علوی : / راز بزرگ عاشقانه / معصومه علمداری :   عشقِ همه جهانی / هاشم خندان :گذراز مرزهای عشق سنتی / خسرو باقرپور :عشق، نیروی جهش / ﻧﺴﺮﻳﻦ ﺭﻧﺠﺒﺮ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ :عشق در شعرهای اروتیک / اسد رخساریان :منزلتی عرفانی ازنوع زمینی / شمس آقاجانی :حافظه برود گم شود / دکتر تورج پارسی :در باره شعر «ساحلی»
محمود کویر :مانی ، شاعر ترانه های خوشرنگ و شادمانه / حسن گوهرپور : اِروتیسم در اشعار "مانی" / داریوش مرزبان : چرخش واقعیت و خیال در شعر«فانتزی
***


خنیاگر در خون

در شناخت فریدون فرخزاد. سال ۲۰۰۵. انتشارات هومن. آلمان. چاپ دوم: شرکت نشر کتاب. آمریکا. سال ۲۰۰۷. قیمت ۲۰ یورو

دومین چاپ کتاب «خنیاگر در خون» (در شناخت و بزرگداشت فریدون فرخزاد) از سوی انتشارات «نشرکتاب» در لس آنجلس منتشر شد .در این چاپ، سوای برطرف کردن برخی اشتباهات، چندین نوشته و سند تازه در باره ی فریدون فرخزاد آمده است / مندرجات کتاب به قرار زیر است :

فصل نخست:
          در شناخت فریدون فرخ‌زاد / سپاسگزاری/ یادداشتی بر چاپ دوم / فریدون فرخ‌زاد از زبان خودش / مانی : چرا فریدون فرخ‌زاد را دوست ‌‌‌‌نمی‌داریم؟ !. / اسماعیل جمشیدی: فرخ‌زاد موفق ترین مرد تاریخ تلویزیون / چند نامه از فروغ فرخ‌زاد به فریدون / پوران فرخ‌زاد: ذکات جاودانگی / حسین منصوری: نگاهی به سروده‌ها‌‌‌ی‌ آلمانی فریدون فرخ‌زاد / یوهانس بوبروفسکی: درباره‌ی شعرهای آلمانی فریدون فرخ‌زاد / هرمان لوختر هّند: فریدون فرخ‌زاد، شاعری چیره به زبان آلمانی .   / شمس لنگرودی: جایزه‌ی ادبی فروغ ./ ناهید باقری : خورشید خانم / دیدگاه جوانان‌امروز در باره‌ی فریدون فرخ‌زاد

فصل دوم:
       گزارشهائی در باره‌ی قتل فریدون فرخ‌زاد/ اسماعیل پوروالی: فریدون فرخ‌زاد چگونه به قتل رسید؟ / پیرامون قتل فریدون فرخ‌زاد (از اسناد دادگاه میکونوس ) / مانی: اعتماد به روباه !....

فصل سوم :
       سخن‌ها    وسرودهای فریدون فرخ‌زاد/ فریدون فرخ‌زاد: برای ملتم ‌‌‌‌‌‌می‌ایستم! (سخنرانی در لندن ) / مصاحبه‌ی فرخ‌زاد با شهره صولتی ۱۱۵ / /آن پریزاد شعر
/ /برخی از ترانه‌ها‌‌‌ی‌ فریدون فرخ‌زاد / برخی از سروده‌های    فارسی فریدون فرخ‌زاد / حسین منصوری :ترجمه‌ی فارسی برخی از سروده‌های آلمانی فرخ‌زاد / مانی - مرزبان : اصل و ترجمه‌ی سروده‌های آلمانی فریدون فرخ‌زاد

فصل چهارم :
       تقدیر اهل قلم از فریدون فرخ‌زاد/ افزوده های چاپ دوم: / پوران فرخزاد: پیامی برای شب بزرگداشت فریدون / پوران فرخزاد: باغ خون / رادیو فردا: سالگرد قتل فجیع فریدون فرخزاد / دکتر تورج پارسی: آسیابی که با خون می‌چرخد
بهمن امیرحسینی: شاهد شجاعت آن شیر درصحنه بودم . / بهمن امیرحسینی: گرگ تا می‌درد به قهر مرا .....   / آریابرزن زاگرسی: چشم‌های من اقیانوس اشکها / گودرز گرمرودی: ذکات «خود» بودند / لیلی گلزار: گل‌های سرخ بدرقه / فرهنگ فرهی: فرخزاد خنیاگری مترقی / گفتگوی فرهی با مانی در باره‌ی فرخزاد

معجزه در اشارت انگشت



گزیده ای از گفتگوهای ادبی با میرزاآقا عسگری (مانی)

در باره ی ادبیات امروز ایران و جهان
از سال ۱۳۵۴ تا ۱۳۸۲
به کوشش کوروش همه خانی

فهرست:

بخش نخست : شناخت مانی و شعر او

یادداشت
نامه ای به شاعر
پیشگفتار
لغتی کوچک به نام جهان
شعر بی معنا، بی خواننده است.

بخش دوم : گزینه ی از گفت و گوها با مانی

میهن من آزادی است.
هویت ما ایرانی بودن ما است.
زبان شاعر، معجزه ی اوست.
از مه بیرون آمده ایم.
منتقدین ادبی زمانه، مردم اند.
هر شعر خوب یک انقلاب در زبان است.
شعر در دهه ی شصت
نسل تازه، ادبیات نو
احساس تلخ غربت.
کلمه باید صدای دلم باشد.
هنر و ادبیات، آزاد و آزادی بخش اند.
در جستجوی جهانی گمشده.
نیمی بومی – نیمی جهانی
درباره ی زنان شاعر در برونمرز
شعر امروز، در دو سوی گسل
انگشت روی واژه ها بگذارید!
شعر فراسو، سبکی تازه در شعر ایران
عبور جهان از ذهنیت شاعر

بخش سوم : گفته های شاعران و منتقدان در باره ی مانی

این کتاب ۲۷۷ صفحه دارد. منتخبی است از ۶۰۰ صفحه مصاحبه هائی که با مانی صورت گرفته و برای چاپ در ایران تنظیم گردیده است. این کتاب با واژه پرداز وورد ۲۰۰۰ در سیستم ویندوز حروفچینی و صفحه بندی شده و می توان آن را به صورت پیوست ایمیل فرستاد. نیازی به حروفچینی مجدد ندارد.
------------------------------------------





اریش فرید
Erich Fried


نام کتاب: اریش فرید، ﺷﺎﻋﺮِﻋﺸﻖ، ﺯﻧﺪﮔﻰ ﻭ ﻧﺒﺮﺩ
نویسنده: اریش فرید Erich Fried
مترجمان: دکتر مهدی سردانی و میرزاآقا عسکری (مانی)
۱۰۰ سروده از ۱۲ دفتر شعر اریش فرید

فهرست اشعار اریش فرید در این کتاب


ﺩﺭ ﻭﺍﭘﺴﻴﻦ ﺭﻭﺯﻫﺎﻯ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﻣﺮﮔﻢ

سروده های پیش تر
(Dir frühere Gedichte)

کودکان ۲۷
برخی از کشتگان ۴۳
قاضی ۵۳
قلمرو سنگ ها
(Reich der Steine)
قلمرو سنگ ها ۱۴۴
عصر سنگ ۱۴۶
رهائی
هیولای رنگارنگ
(Die bunten Getüme)
عاشفانه ها
(Liebesgedichte)
ﺭﻫﺎﺋﻰ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ
ﺷﺮﻁﻫﺎ
ﻧﺎﻣﻌﻠﻮﻡ
دلداری به خویش
زنذگی چیست
پرسش های بایسته
شبانه
ﺑﺎﻏﺒﺎﻧﻰ ﺑﻬﻨﮕﺎﻡ
ابهام
از اشک ها
تفاوت سنی
بوته ای با برگ هائی به نقش دل
رویا
رویداد
در دوری
دگرباره
شاید
تمرین هائی برای یک معجزه
پژواک
باغ زمستانی
من؟
سکوت
شب انتظار
سایه های زندگی
(Lebensschatten)
تقرب
(Das Nahe suchen)
ﻧﻤﻮﻧﻪﻯ ﻛﻮﭼﻚ
ﺑﻰﺯﻭﺭﻕ
یکسان
رهانیدن
ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺧﻮﺵ
بدتر شدن
بی گناه
سفر با قطار
تنهائی
واقع گرائی
بی پیوند عاشقانه
پیش نویس
قناعت
کتاب هائی در بارهء همه چیز
شب بی خواب
بخت من
کسی که اهل دود نیست
بازگشت خوش فرجام
پس؟
مانیفست کشتارگاه
قاعده ساده
راه در مه
دو هایکو از جنگ
ﺭﻫﺎﺋﻰ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ
ﺷﺮﻁﻫﺎ
ﻧﺎﻣﻌﻠﻮﻡ
ﺑﺎﻏﺒﺎﻧﻰ ﺑﻬﻨﮕﺎﻡ
رویا
تاخت دیرهنگام
همین است که هست
(Es ist was es ist)
به زندگی آویختن
سفر با قطار
نا آرامی
Beunruhigungen
درها
بازتاب
ناگشوده
آزادی فرمانروائی
شستشو
رَستن
به زندگی آویختن
زنده
جامه انداختن
سالخوردگی
تامرا نفسی هست
رونوشت یک کتیبه بر پوسته درخت دانائی
برای روشنگری
Um Klarheit
عقل ناسالم
از آن هنگام
شعر دریا
انزوا طلبان
بامداد هشیاری
شعر بهاری
عاشقانه
چاره اندیشی
ناشدنی
بوسه ی شایسته ی تو
تفاوت سنی
زندگی چیست؟
دلداری به خویش
پرسش های بایسته
شبانه
ابهام
از اشک ها
بوته ای با برگ هائی به نقش دل
رویداد
در دوری
دگر باره
شاید
زنده ؟
Unverwundenes, Liebe, Trauer, Widersprüche
پرسش
از یک یهودی به جنگجویان صهیونیست ۱۹۸۸ قلمرو آزادی
رنگارنگ
خرسندی
فریاد کوتاه
پیری
به جای پسگفتار
بازتاب
رَســـتــن
تا مرا نفسی هست
جامه انداختن
سالخوردگی
رونوشت یک کتیبه
بر پوسته درخت دانائی(*
تمرین هایی برای یک معجزه
پژواک
من
باغ زمستانی
سکوت
شب انتظار
آزادی فرمانروایی
ناگشوده
پیش ار آن که بمیرم
شستشو
آدم شناس
تنها اکنونه ...

در راه بازگشت
تنها راه
درها
مأخذها

این کتاب ۱۳۰ صفحه دارد. منتخبی است از ۲۰ کتاب شعر فرید شاعر آلمانی زبان و برای چاپ در ایران تنظیم گردیده است. ا
.........................................................................................
***
ادبیات سیاسی و سیاست ادبیات

در باره ادبیات- جامعه- شاعران و سیاست


فهرست مطالب کتاب:

یادداشت
بخش نخست : دیدگاهها- بررسی ها

ادبیات سیاسی و سیاست ادبیات.
از شعر تا تئور
ادبیات در میدان نیک و بد
تبعید و آفرینش هنری
ادبیات و تبعید
نوگرائی و ادبیات ما
نگاهی باریکبینانه به شعر امروز
پریشانی در صور خیال شعر شاعران
یافتن دوباره ی زندگی
نگاهی به شعر شاعران تبعیدی
شعر در کشتارگاه ترجمه
شاعران غایب- نقدی بر شعر غفارحسینی
گشت و واگشتی در شعر برونمرزی
برخی نابسامانی ها در شعر امروز ایران
ژاله اصفهانی، میان دو آرمانشهر
بازی با دوشیزه اگنی
بررسی شعرهای مینا اسدی

بخش دوم: ادبیات و جامعه

جهان و ادبیات امروز ایران
جهان، خانه ی من
چهره دوگانه ی تبعید
دفاع استراتژیک از آزادی
کولاژ دشت خاوران
تکثیر ویروس فاجعه
دیکتاتورها و ادبیات
آقای جلیل دوستخواه و مسئله بازگشت نویسندگان به ایران
پاسخی به جوابیه ی آقای دوستخواه
چنین بود احمد محمود
خدمت و خیانت «اصلاح طلبنان» حکومتی به ادبیات ایران
تاریخ این را نیز خواهد گفت
برای جشن ۱۳ سالگی سیمرغ
صد شماره سیمرغ
حقه بازی در بازار کتاب ایران تاریخ این را نیز خواهد گفت
کانون نویسندگان ایران (در بن بست؟!)
اهل قلم و پرسمان بازگشت به ایران
چرا فریدون فرخزاد را دوست نمی داریم؟!

***

خوشه‌ئی از کهکشان

میرزاآقاعسگری.مانی
بهگزینی از تمامی کتابهای شعر مانی از سال ۱۳۵۴ تا ۱۳۸۶ در دوجلد. در ۱۱۵۰ صفحه. نشر کتاب. سال ۲۰۰۸
طرح روی جلد: سحر تحویلی و محمد فرهادزاده
بازبینی زمستان ۱۳۸۵



برگزیده ای از کتابهای زیر:

* آوازهای کوروش آریایی
* فردا، ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺭﻭﺯ ﺩﻧﻴﺎﺳﺖ
* ﻣﻦ ﺑﺎ ﺁب‌ها ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺩﺍﺭﻡ
* ﺗﺮﺍﻧﻪﻫﺎﻯ ﺻﻠﺢ‌‌‌‌‌
* ﺁﻭﺍﺯﻫﺎﻯ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ
* از ﺳﺮﺯﻣﻴﻦ ﺗﻠﺦ
* ﺧﻄﺎﺑﻪ ﺍﺯ ﺳﻜﻮﻯ ﺳﺮﺥ
* ﻣﺎﻩ ﺩﺭ ﺁﻳﻨﻪ‌‌‌‌‌
* ﭘﺮﻭﺍﺯ ﺩﺭ ﺗﻮﻓﺎﻥ‌‌‌‌‌
* ﻋﺸﻖ، ﻭﺍﭘﺴﻴﻦ ﺭﺳﺘﮕﺎﺭﻯ
* زیر درختِ واژه
* ﻣﻴﻨﺎﻯ ﺗﺎﺑﺎﻥ
* نشرهومن. آلمان
* ستاره در شن
* سپیدهی پارسی
* پوئیتیکا – پولیتیکا – اِروتیکا

***
تانگو با شهبانو
بخش نخست این کتاب سروده‌هائی عاشقانه‌اند که از نیمه‌ی دوم سال ۲۰۰۸ تا پایان سال ۲۰۱۰ هستی یافته‌اند.
نیمی ازبخش دوم نیز درهمین زمان آفریده شده‌اند اما بخاطر مضامین اجتماعی، سیاسی یا تاریخی‌شان دربخش دوم کتاب و درکنار سروده‌هائی از۴ دهه پیش به اینسو جای گرفته‌اند.

شناسنامه‌ی کتاب:
نام کتاب: تانگو با شهبانو
سُراینده: میرزاآقا عسگری.مانی
ناشر: هومن. به مناسبت ۶۰ سالگی شاعر
نشرنخست: نوروز۱۳۹۰ خورشیدی .۲۰۱۱ میلادی
طرح روی جلد: مانی
عکس شاعر: از فربد رودکی
نشانی شاعر: manii@nevisa.de
سایت شاعر: www.nevisa.de

برگ‌شمار سروده‌ها:

بخش نخست: تانگو با شهبانو
۱۱۰ سروده‌ی عاشقانه   
                                  
بخش دوم: بال‌های بلند آدراپانا
گذرگاه                                                               
پرهای روشن                                                      
لایه‌ای از خون                                                   
تماشاگر پریشیدگان                                                
در پیکر شما                                                      
به سوی آینده                                                      
این خون‌آشامان                                                   
در همین واژه‌ها                                                   
برای کافر شدن                                                   
پاسداران الله                                                         
بالانشین!                                                            
نابهنگامان                                                         
قیچی                                                               
دگرپذیری                                                         
جمهوری ایرانی                                                   
درستایش جانوران                                                
قایق مغروق                                                      
دزدان توفان                                                      
سبز ما زرد شده                                                   
در زیستی دوباره                                                   
هستانه‌ی ملایم هستی                                             
زوزه‌های مقدس!                                                   
خدای تو، خدای بی تو!                                          
برسر دوراهی                                                      
بال‌های بلند آدراپانا                                                
تکه‌ای سیاه از آسیا                                                
فرود پیشانی بر سنگ خارا                                       
خطی ز آه                                                         
روان باش چون رود                                                
من این رنگ‌ها را همه دوست دارم      

***

فراسوی واژگان

نگارنده: میرزاآقاعسگری.مانی
طراحی جلد: مانی
انتشارات هومن. آلمان. نوروز ۱۳۹۰- ۲۱ مارس ۲۰۱۰
این کتاب به مناسبت شصتمین زادروز شاعر منتشر شد و در برگیرنده پسزمینه ها، خاطرات، رازها و رمزهای پنهان در شعر مانی هستند که موجب سرودن گروهی از شعرهای او شده اند.

فهرست نوشته های این کتاب:

یادداشتی کوتاه
زایش ناگهانی شعر پساپشت واژههای یک شعر
ادبیات سیاسی و سیاست ادبیات
دربستر به او چنین گفتم
رویا را دوبینی
لاک پشتِ پیر
در پیراهن تو میگُنجم!
پیراهن زمین مه تهی بود
پیراهن زمین که پر بود
عبور از پل تقدیر
سخن اگر انار شود
تاواپسین واژه، تا واپسین نفس!
به زادگاه خویش بازخواهیم گشت
کتاب برفها را ورق بزنیم
گذر از زمستان
عشقبازی در گورستان!
شادابی دوباره مردگان
یک عشقبازی بینظیر
بلبل‌ها فصیده‌ی قرمز را نُک می‌زدند
مدلی برای اشعار اروتیکی
فانتزی
پارههای یک منظره
پاره های یک منظره (شعر)
بازیافتِ الگوی مِثالی
زیر این سنگ
کلیدی برای باغ هزار پرسش
کلید
تکههای گمشدهی پازل هستی
قصیده‌ی هیچ، هوا، هیچ
زیر دندانهائی به رنگ ماه
سفال شکسته‌ی نام‌ها
قناری شکفته برخارا
بشود که ویرانه اسب شود
برانگیختن واژهها از خواب
دوشیزه‌ی تارنواز
بنفشهای بر گیسوان گیتی
در کوپه‌ی قطار
تکه‌ای از شب ترم ورونیکا
ورونیکا و بحران شعر!
پاره‌های نور و ظلمت
زایشی تازه
رقص تانگو میان دایره‌ی حیرت!
میان دایره‌ی حیرات خدا؟ اما کدام خدا؟!
خدای تو، خدای بی تو

***
هستی شناسی شعر

کتاب هستی شناسی شعر نوشته ی میرزاآقا عسگری (مانی) توسط انتشارات قصیده سرا در اردیبهشت ۱۳۸۲ خورشیدی در تهران منتشر شد. کتاب ۲۷۰ صفحه دارد و شامل دوبخش:


بخش نخست: گفتمانهای نظری

پیش درآمد                                             
پیش گفتار                                             
ﻳﻚ ﺑﺎﺭ ﺩﻳﮕﺮ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩﻯ ﻭﺯﻥ                                 
پیوند وزن و موسیقی                                       
وزن، گوهر یا آرایه ؟                                       
اثرهای زیانبار وزن                                          
هماوائی حروف، موسیقی پنهان                           
ﺗﺼﻮﻳﺮ، ﻛﺎﺭﭘﺎﻳﻪﻯ ﺷﻌﺮﺍﻣﺮوز                                 
ﺷﻌﺮ، ﺁﻓﺮﻳﻨﺶ ﺩﻭﺑﺎﺭﻩﻯ ﺯﺑﺎﻥ                              
شیوائی و آمیخته های شعری                              
ﺍﺯﭘﻴﺮﻯ ﻭﺍﮊﻩ ﮔﺎﻥ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮﻳﻢ                                 
هنر و جهان نگری                                          
ناخودآگاه قومی، ارزیابی دوباره                        
ادبیات در برابر خرافه و تابو                              
شعر و خواننده ی شعر                                             
ساختار درونی شعر                                             
ﻓﻀﺎ ﺩﺭ ﺷﻌﺮ                                          
آنیت شعری                                                   

بخش دوم. ﺩﺭﺑﺎﺭﻩﻯ ﺷﺎﻋﺮﺍﻥ ﺍﻣﺮﻭﺯ

ﻧﻴﻤﺎی مدرن – نیمای سنتی                           
ﻓﺮﻭﻍ ﻓﺮﺧﺰﺍﺩ در سرزمین قد کوتاهان            
مردم و روشنفکران در شعر فروغ
ﺍﺣﻤﺪ ﺷﺎﻣﻠﻮ، آنچنان که او بود
ﻋﻠﻰ ﺑﺎﺑﺎﭼﺎﻫﻰ، سیبی گدازان از درختی شعله ور                  
ﺷﻤﺲ ﻟﻨﮕﺮﻭﺩﻯ ، پنجه سائی به چهره ی ظلمت            
نگاهی باریک بینانه به شعر امروز ایران                                                
ﮊﻳﻠﺎ ﻣﺴﺎﻋﺪ ، رابطه با جهان از طریق کلمات
ﺍﺳﻤﺎﻋﻴﻞ ﺧﻮﺋﻰ، جان و جهان شاعرانه ی خوئی            

***.

کتاب طنز: «
باد در تنبان، به از باد در میدان!
کتاب طنزی از مانی
این کتاب ۲۰۶ صفحه ای توسط نشر هومن در آلمان نشر یافته و حاوی دو بخش است:

اندرزنامهء افصح المتقلبین
(۳۳ خطبه است درآموزش حقه بازی و حکومتگری و کلاهبرداری که توسط آخوندی فراری به نام افصح المتقلبین برای فرزندش خوانده می شود. باضافه ۳۳ دعا!) . مانی دراین بخش ازکتاب، با زبانی کلاسیک و سعدی وار- از زبان یک آخوند – فساد و ریای ملاهای حکومتی و دار و دسته شان را افشاء کرده، خواننده را با عمق فضاحت و مضحکه ی درآمیختن دین با سیاست آشنا می کند. کالبدشکافی طنزآمیز معضلات بعضی از روشنفکران غیردینی هم، لطف دیگری به این فصل ازکتاب بخشیده است.

عالیجنابان کراوات پوش!
پاسخهای طنزآمیزی است از زبان مدیر یک روزنامه به شاعران و نویسندگان درارتباط با مشکلاتشان در زمینهء چاپ و نشر و فروش کتاب. زبان این بخش، زبان روزنامه های امروز ایران است. دراین بخش، به افشای حقه بازی های مکاران بازار کتاب و نشر پرداخته شده که با قلمی طنزآمیز، مشکلات اهل قلم و کتاب را با «عالی جنابان کراوات پوش!» آشکار می شود.

این نخستین کتاب طنزی است که از مانی – شاعر و نویسنده ی معاصر، و سردبیر«ادبیات وفرهنگ» – منتشر شده است.
پیشتر، برخی ازمطالب این کتاب در هفته نامه «دیدار» وماهنامه ی الکترونیکی«ادبیات و فرهنگ» منتشر، و با استقبال فوق العاده خوانندگان روبرو شده بود.
***
«شاعران مهاجر و مهاجران شاعر»
بصورت پی ای اف. در سایت مانی در دسترس است.

شاعران مهاجر و مهاجران شاعر
گردآورنده : میرزاآقا عسگری.مانی
انتشارات بیان استکهلم. سوئد
چاپ اول ۱۳۷۰ خورشیدی. ۱۹۹۲ میلادی
تیراژ ۱۵۰۰ نسخه
طرح روی جلد: داوود زندیان
خط: مسعود محمدی
یک مجموعه از شعر شاعران مهاجر و تبعیدی ایران در دهه نخستین پس از سونامی اسلام در ایران. کتابی که در همان زمان بسرعت نایاب شد و تاکنون شانس تجدید چاپ نداشته است. اکنون آن را بصورت پی دی اف در این سایت میتوانید بخوانید.            





www.nevisandegan.net