سال ۲۰۰۸ میلادی گفتگوهایی داشتم با شاعران، نویسندگان و پژوهشگران برونمرزی ایران که در کتابی با نام «رهپویان اندیشه» در همان سال منتشر شد. گفتگوها با پرسش‌هائی همسان از نویسندگان صورت گرفت تا تفاوت‌های نگاه آنان در باره‌ی پرسمان‌ها و گفتمان‌های معین با خواننده در میان گذاشته شود. این پرسش‌ها را برای برخی از شاعران و نویسندگان دیگری هم که در برونمرز زندگی می‌کنند فرستادم. اما آن‌ها نه تنها پاسخی ندادند، حتا رسید پرسش‌ها را هم اعلام نکردند! علت آن پیشاپیش بر خودم هم آشکار بود! بسیاری از آنان نمی‌خواستند با پاسخ به این پرسش‌ها، علیه جمهوری اسلامی موضع انتقادی بگیرند! چرا که شماری از آنان، به علت رفت و آمد آشکار و نهان به ایران، درحال بده بستان غیرمستقیم و پنهان با رژیمی هستند که آن‌ها را وادار به گریز از ایران کرده بود!
این پرسشها با نام «ادبیات و فرهنگ» که نام سایتی فرهنگی با مدیریت من بود با نویسندگان در میان گذاشته شد.
در ایبنجا پاسخ دکتر مرتضامیرآفتابی، شاعر، نویسنده و مدیر ماهنامه سیمرغ را می خوانید. میرآفتابی به علت مشکل جسمی و مالی، مدتهاست انتشار سیمرغ را متوقف کرده و امروزه بیشتر بر نشر کتابهای منتشر نشده اش متمرکز است.مرتضامیرآفتابی برنده‌ی ﺟﺎﻳﺰﻩﻯ ﺣﻘﻮﻕ ﺑﺸﺮ ﻟﻴﻠﻴﺎﻥ ﻫﻠﻤﻦ ﻭ ﺩﺍﺷﻴﻞ ﻫﺎﻣﺖ ﺳﺎﻝ ۱۹۹۵ است.
مانی
۱۹ ماه مای ۲۰۱۵
<><><>
میرآفتابی از زبان خودش

ﺗﺎﺯﻩ ﺩﻳﭙﻠﻢ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩﻡ ﻛﻪ ﺭﻣﺎﻥِ «ﺁﺧﺮﻳﻦ ﺍﻳﺴﺘﮕﺎﻩ» ﺭﺍ ﻧﻮﺷﺘﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﺪﺕ ﻳﻜﺴﺎﻝ ﻭ ﻧﻴﻢ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﭘﺎﻭﺭﻗﻰ ﺩﺭ ﻧﺸﺮﻳﻪﻯ ﻛﺎﺭﮔﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺩﻧﺒﺎﻟﻪﺩﺍﺭ ﭼﺎﭖ ﻣﻰﺷﺪ. ﺩﻭﺭﺍﻥِ ﺩﺑﺴﺘﺎﻥ ﺩﺭ ﺩﺑﺴﺘﺎﻥ ﭘﻬﻠﻮﻯ ﮔﺬﺷﺖ. ﺩﻭﺭﺍﻥِ ﺩﺑﻴﺮﺳﺘﺎﻥ، ﺩﻭﺭﺍﻥِ ﺩﺑﻴﺮﺳﺘﺎن‌هاﻯ ﺣﻜﻴﻢ ﻧﻈﺎﻣﻰ، ﺷﺎﻩ ﻋﺒﺎﺱ، ﺍﺑﻮﻣﺴﻠﻢ ﻭ ﺑﻌﺪ ﻓﺨﺮﺭﺍﺯﻯ ﺷﺪ ﻭ ﺑﻌﺪ ﻧﻮﺑﺖ ﻣﺮﺣﻠﻪﻯ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺭﺳﻴﺪ. ﺑﻪ ﺳﺒﺐ ﻋﻠﺎﻗﻪﺍﻡ ﺑﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺷﻨﺎﺳﻰ ﺑﻪ ﺳﺮﺍﻍ ﺩﻛﺘﺮ ﻏﻠﺎﻣﺤﺴﻴﻦ ﺻﺪﻳﻘﻰ ﺭﻓﺘﻢ ﻭ ﻟﻴﺴﺎﻧﺲ ﻋﻠﻮﻡ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﮔﺮﻓﺘﻢ ﻭ ﺑﻌﺪ ﺳﺮﺑﺎﺯﻯ: ﺷﺶ ﻣﺎﻩ ﺩﺭ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﻭ ﺑﻌﺪ ﺷﺶ ﻣﺎﻩ ﺩﺭ ﺑﻮﻳﺮ ﺍﺣﻤﺪ ﻭ ﻛﻬﻜﻴﻠﻮﻳﻪ ﻭ ﺷﺶ ﻣﺎﻩ ﺩﺭ ﺍﻫﻮﺍﺯ ﻭ ﺷﺶ ﻣﺎﻩ ﺩﺭ ﺁﺫﺭﺑﺎﻳﺠﺎﻥ ﻭ ﺗﺒﺮﻳﺰ. ﺍﺯ ﺭﺍﺩﻳﻮ ﻭ ﻛﺎﺭﻣﻨﺪﺍﻥ ﻭ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎﻥِ ﺭﺍﺩﻳﻮ ﻭ ﺩﺳﺘﻪ‌ﺑﻨﺪﻳﻬﺎ ﻭ ﺣﻘﺎﺭﺕﻫﺎ، ﺁﻧﻘﺪﺭ ﻧﺎﺭﺍﺣﺖ ﺷﺪﻡ ﻭ ﺭﻧﺠﻴﺪﻡ ﻛﻪ ﻧﻮﺷﺘﻦ ﺩﺭ ﺭﺍﺩﻳﻮ ﺭﺍ ﺭﻫﺎ ﻛﺮﺩﻡ ﻭ ﺑﻌﺪ ﺑﻪ ﻓﺮﺍﻧﺴﻪ ﺭﻓﺘﻢ. ﺟﺎﻣﻌﻪﺷﻨﺎﺳﻰ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺁﻧﺠﺎ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﺍﺩﻡ ﻭ ﺍﺯ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩِ «ﻭﻧﺴﻦ» ﻓﻮﻕ ﻟﻴﺴﺎﻧﺲ ﮔﺮﻓﺘﻢ ﻭ ﺍﺯ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩِ ﺳﻮﺭﺑﻦ ﺩﻛﺘﺮﺍﻯ ﺟﺎﻣﻌﻪﺷﻨﺎﺳﻰ. ﺩﺭ ﺗﻤﺎﻡ ﻣﺪﺕ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﻣﻰ ﻧﻮﺷﺘﻢ ﻭ ﺷﻌﺮ ﻣﻰﮔﻔﺘﻢ. ﺭﻣﺎﻥِ ﭼﻨﺪﺭ ﺩﺭ ﭘﺎﺭﻳﺲ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪ. ﭘﺲ ﺍﺯ ﺷﺶ ﺳﺎﻝ ﺑﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺁﻣﺪﻡ ﻭ ﺩﺭ ﭘﮋﻭﻫﺸﻜﺪﻩﻯ ﻋﻠﻮﻡ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﻰ ﻭ ﺗﻮﺳﻌﻪﻯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺎ ﺳﻤﺖ ﺍﺳﺘﺎﺩﻳﺎﺭﻯ ﺷﺮﻭﻉ ﺑﻪ ﻛﺎﺭ ﻛﺮﺩﻡ. ﺩﺭ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪ ﻋﺎﻟﻰ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ ﻓﻮﻕﻟﻴﺴﺎﻧﺲِ ﺟﺎﻣﻌﻪﺷﻨﺎﺳﻰ ﺩﺭﺱ ﻣﻰﺩﺍﺩﻡ. ﻫﻤﺎﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺳﺮﺩﺑﻴﺮ ﻧﺎﻣﻪﻯ ﭘﮋﻭﻫﺸﻜﺪﻩ ﺷﺪﻡ. ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﻣﻦ ﺩﻛﺘﺮ ﻣﻨﻮﭼﻬﺮ ﻣﺤﺴﻨﻰ، ﺟﺎﻣﻌﻪﺷﻨﺎﺱ، ﺳﺮﺩﺑﻴﺮ ﺍﻳﻦ ﻣﺠﻠﻪ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﭼﻘﺪﺭ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﻦ ﻣﺠﻠﻪ ﺯﺣﻤﺖ ﻛﺸﻴﺪﻩ ﺑﻮﺩ. ﺍﻳﻦ ﻣﺠﻠﻪ ﺭﺍ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺍﺳﻠﺎﻣﻰ ﺩﺭ ﻣﺮﺍﺳﻤﻰ ﺁﺗﺶ ﺯﺩ. ﺁﻧﻬﺎ ﻣﺮﺍ ﺩﻋﻮﺕ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﺗﺎ ﺟﻠﻮ ﻣﻦ ﻣﺮﺍﺳﻢ ﺁﺗﺶ ﺯﺩﻥ «ﻧﺎﻣﻪﻯ ﭘﮋﻭﻫﺸﻜﺪﻩ» ﺭﺍ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻣﺠﻠﻪﻯ ﺁﻛﺎﺩﻣﻴﻚ ﻋﻠﻤﻰ ﺑﻮﺩ ﺍﺟﺮﺍ ﻛﻨﻨﺪ.
ﺩﺭ ﻣﺪﺕ ﺑﻮﺩﻧﻢ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺨﺸﻰ ﺍﺯ ﺭﻣﺎﻥ «ﭼﻨﺪﺭ» ﺭﺍ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻛﺮﺩﻡ ﻭ ﺩﻭ ﻫﻔﺘﻪ ﻃﻮﻝ ﻧﻜﺸﻴﺪ ﻛﻪ ﻛﺘﺎﺏ ﺭﺍ ﺟﻤﻊ ﻛﺮﺩﻧﺪ. ﺩﺭ ﻫﻤﻴﻦ ﺯﻣﺎﻥ ﭼﻬﺎﺭ ﻛﺘﺎﺏِ ﭘﮋﻭﻫﺸﻰ ﻧﻮﺷﺘﻢ ﻛﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺍﺳﻠﺎﻣﻰ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺗﻮﻗﻴﻒ ﻛﺮﺩ.ﺩﺭ ﺭﻭﺯ ﻣﺤﺎﻛﻤﻪﻯ ﻣﻦ، ﻛﺘﺎﺏ ﺗﺎﻳﭗ ﺷﺪﻩﻯ ﺟﺎﻣﻌﻪﺷﻨﺎﺳﻰِ ﻣﻄﺒﻮﻋﺎﺕ ﻭ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥِ «ﭼﻨﺪﺭ» ﺭﺍ ﺑﻴﺮﻭﻥ ﺁﻭﺭﺩﻧﺪ ﻭ ﻣﺮﺍ ﺍﺯ ﻛﺎﺭ ﻭ ﺑﺎﺭﻡ ﻛﻪ ﺗﺪﺭﻳﺲ ﻭ ﭘﮋﻭﻫﺶ ﺑﻮﺩ ﺍﺧﺮﺍﺝ ﻛﺮﺩﻧﺪ. ﻣﺪﺗﻰ ﺗﺎﻛﺴﻰ ﻣﻰﺭﺍﻧﺪﻡ ﻭ ﻣﺴﺎﻓﺮﻛﺸﻰ ﻣﻰ ﻛﺮﺩﻡ. ﺍﻣﺎ ﻧﺘﻴﺠﻪﻯ ﻛﺎﺭﻡ ﺧﻮﺏ ﻧﺒﻮﺩ. ﺍﺯ ﻣﻴﻬﻨﻢ ﺗﺒﻌﻴﺪ ﺷﺪﻡ. ﺷﺎﻧﺰﺩﻩ ﺳﺎﻝ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻣﺮﻳﻜﺎ ﻫﺴﺘﻢ.

<><><>

ﺧﺎﻧﻪﻯ ﻣﺎ ﺧﺎﻧﻪﻯ ﻋﺠﻴﺒﻰ ﺑﻮﺩ!

ادبیات و فرهنگ: ﺁﻗﺎﻯ ﻣﻴﺮﺁﻓﺘﺎﺑﻰ! ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺷﻤﺎ ﺩﺭ ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ ﻳﻚ ﺷﺎﻋﺮ ﻭ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥﻧﻮﻳﺲ ﻭ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪﻧﮕﺎﺭﻯ ﻛﻮﺷﺎ ﻭ ﭘﻴﮕﻴﺮ ﺑﺮﺍﻯ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﺑﻮﻳﮋﻩ ﺩﺭ ﺑﺮﻭﻧﻤﺮﺯ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﻫﺴﺘﻴﺪ. ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﻛﻤﺘﺮ ﻛﺴﻰ با ﺳﺎﻝﻫﺎﻯ ﺁﻏﺎﺯﻳﻦ ﻛﻮﺷﺶﻫﺎﻯ ﺍﺩﺑﻰ ﻭ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰِ ﺷﻤﺎ ﺁﺷﻨﺎﺳﺖ. ﻣﻰﺷﻮﺩ ﻧﻘﺒﻰ ﺑﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﺰﻧﻴﺪ ﻭ ﻣﺎ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﺩﻭﺭﺍﻥِ ﻧﻮﺟﻮﺍﻧﻰِ ﺧﻮﺩ ﺑﺒﺮﻳﺪ ﻭ ﺑﺎ ﮔﺬﺷﺘﻪﻯ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﺧﻮﺩ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺁﺷﻨﺎ ﻛﻨﻴﺪ؟

ﻣﺮﺗﻀﺎ ﻣﻴﺮﺁﻓﺘﺎﺑﻰ: ﺍﺯ ﺯﻳﺒﺎﻳﻰﻫﺎ ﻭ ﺁﺭﺯﻭﻫﺎ ﻭ ﺣﺴﺮﺕﻫﺎﻳﻢ ﺁﻏﺎﺯ ﻣﻰﻛﻨﻢ. ﭼﻴﺰ ﺷﮕﻔﺘﻰ ﻛﻪ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺩﻭﺭ ﺑﻮﺩﻩﺍﻡ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺧﻮﺍﻫﻢ ﮔﻔﺖ، ﺍﺯ ﺁﻥ ﺧﻮﺍﻫﻢ ﮔﻔﺖ، ﺧﺎﻧﻪ، ﺧﺎﻧﻪﻯ ﻣﺎ ﺧﺎﻧﻪﻯ ﻋﺠﻴﺒﻰ ﺑﻮﺩ. ﺩﺭ ﺧﺎﻧﻪ ﺑﺎﺯ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻋﺠﻴﺐ ﻭ ﻏﺮﻳﺒﻰ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺧﺎﻧﻪ ﻣﻰﺁﻣﺪﻧﺪ ﻭ ﻣﻰﺭﻓﺘﻨﺪ.ﻣﻌﻤﻮﻟﻦ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺩﻳﺪﺍﺭ ﭘﺪﺭﻡ ﻣﻰﺁﻣﺪﻧﺪ. ﮔﺎﻩ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﻣﻰ ﺍﻓﺘﺎﺩ ﻛﻪ ﺁﺩﻡﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﻣﻰﺁﻣﺪﻧﺪ ﺩﻳﮕﺮ ﻧﻤﻰﺭﻓﺘﻨﺪ ﺗﺎ ﻣﺜﻠﻦ ﺑﻪ ﺳﻦِ ﺳﺮﺑﺎﺯﻯ ﺑﺮﺳﻨﺪ ﻭ ﺑﺮﻭﻧﺪ ﻧﻈﺎﻡ ﻭﻇﻴﻔﻪ. ﺑﻪ ﻳﺎﺩ ﺩﺍﺭﻡ ﻛﻪ ﻣﺮﺩﻯ ﭘﻴﺸﮕﻮ ﻭ لاﻝ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪﻯ ﻣﺎ ﺁﻣﺪ ﻭﺁﻧﻘﺪﺭ ﺩﺭﺁﻥ ﺧﺎﻧﻪ ﻣﺎﻧﺪ ﻛﻪ ﺟﺰﻭ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺧﺎﻧﻪ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ. ﻭﻋﺎﻅ ﻭ ﺭﻭﺿﻪﺧﻮﺍﻧﻬﺎ، ﻓﺎﻣﻴﻞ ﭘﺪﺭﻯ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻛﺎﺷﺎﻥ ﻣﻰﺁﻣﺪﻧﺪ ﻭ ﻣﺎﻫﻬﺎ ﻣﻰﻣﺎﻧﺪﻧﺪ. ﺑﭽﻪﻫﺎﻯ ﻓﺎﻣﻴﻞ. ﺭﻓﻘﺎﻯ ﺷﻬﺮﺳﺘﺎﻧﻰِ ﺑﺮﺍﺩﺭﻫﺎ. ﺩﺭﻭﻳﺸﻰ ﺑﺎ ﺭﻳﺶﻫﺎﻯ ﺑﻠﻨﺪِﻓﺮﻓﺮﻯ ﻛﻪ ﺗﺎ ﻧﺎﻓﺶ ﻣﻰﺭﺳﻴﺪ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺗﺮﺱِ ﺁﺩﻡﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ ﺑﻮ ﺩﭼﻴﺰﺧﻮﺭﺵ ﻛﻨﻨﺪ ﻣﺪﺗﻬﺎ ﺩﺭ ﺧﺎﻧﻪﻯ ﻣﺎ ﻣﺎﻧﺪ ﻭ ﺑﺎﻟﺎﺧﺮﻩ ﻭﻗﺘﻰ ﺭﻓﺖ ﭘﺲ ﺍﺯ ﻣﺪﺗﻰ ﭼﻴﺰﺧﻮﺭﺵ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﻣﺮﺩ. ﺯﻫﺮﺍ ﺳﻠﻄﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﻛﭽﻞ ﺑﻮﺩ ﻭﺟﻌﻔﺮ ﻛﻪ ﭘﺸﺖ ﺑﺎﻡ ﺭﺍ ﺍﮔﺮ ﺑﺮﻑ ﻣﻰﺁﻣﺪ ﻣﻰ ﺭُﻓﺖ. ﻋﺬﺭﺍ ﺧﺎﻧﻢ ﺯﻧﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪﻯ ﻣﺎ ﻋﺎﺩﺕ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ. ﺳﻴﺎﻩ ﺳﻮﺧﺘﻪ ﻭ ﻣﻬﺮﺑﺎﻥ. ﻣﻌﺼﻮﻣﻪ ﺧﺎﻧﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﺎ ﺑﭽﻪﻫﺎ ﻣﻰﮔﻔﺖ ﺑﻪ ﻣﻦ ﺑﮕﻮﻳﻴﺪ ﺧﺎﻟﻪ ﻛﻪ ﻣﺎ ﻫﻢ ﻣﻰﮔﻔﺘﻴﻢ ﺍﻣﺎ ﺍﻭ ﺧﺎﻟﻪﻯ ﻣﺎ ﻧﺒﻮﺩ. ﻣﺸﻬﺪﻯﻋﻠﻰ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻣﻬﺎﺟﺮﺍﻥ ﺭﻭﺱ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺗﺮﻛﻰ ﺣﺮﻑ ﻣﻰﺯﺩ ﻭ ﺁﻧﻘﺪﺭ ﻣﻬﺮﺑﺎﻥ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺧﺪﺍ ﻣﻰﺩﺍﻧﺪ. ﻭﻗﺘﻰ ﺑﺎ ﺑﭽﻪﻫﺎ ﺍﺯ ﺍﻭ ﻣﻰﭘﺮﺳﻴﺪﻡ مشدﻋﻠﻰ ﺩﺭ ﺗﻔﻠﻴﺲ ﻭ ﺑﺎﻛﻮ ﭼﻪ ﻛﺎﺭﻩ ﺑﻮﺩﻯ ﻭ ﺍﻭ ﻫﻤﺎﻧﻄﻮﺭ ﻛﻪﭼﺎﻯ ﺭﺍ ﻫُﺮﺕ ﻣﻰﻛﺸﻴﺪ ﻣﻰﮔﻔﺖ ﺧﺮﺍﺯﻯ ﻓﺮﻭﺷﻰ. ﭘﺪﺭﻡ، ﺑﺮﺍﻳﺶ ﻛﻮﭘﻦ ﺗﺮﻳﺎﻙ ﮔﺮﻓﺖ. ﻣﻌﺼﻮﻣﻪﻯ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﻫﻢ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺟﻮﺍﻥ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺍﺯﻳﻚ ﺭﺍﻧﻨﺪﻩﻯ ﺗﺎﻛﺴﻰ ﺁﺑﺴﺘﻦ ﺷﺪ ﻭ ﺧﺎﻧﻪﻯ ﻣﺎ ﺭﺍ ﺗﺮﻙ ﻛﺮﺩ ﻭ ﺭﻓﺖ ﻛﻪ ﺭﻓﺖ ﻭ ﻣﻦ ﻭﻗﺘﻰ ﺑﭽﻪ ﺑﻮﺩﻡ ﭼﻘﺪﺭ ﺑﺮﺍﻳﺶ ﻏﺼﻪ ﻣﻰﺧﻮﺭﺩﻡ ﻭ ﻫﻨﻮﺯﻫﻢ ﺑﻪ ﺍﻭ ﻓﻜﺮ ﻣﻰﻛﻨﻢ. ﻳﻚ ﭼﺸﻤﺶ ﻛﻮﺭ ﺑﻮﺩ. ﻫﺎﺟﺮ ﺧﺎﻧﻢ ﻭ ﻣﺶ ﻣﻄﻠﺐ ﻛﻪ ﻫﺮﻭﻗﺖ ﺷﻮﻫﺮﺵ ﻣﺶ ﻣﻄﻠﺐ ﺍﺯ ﺩﻩ ﻣﻰﺁﻣﺪ ﺗﺎ ﺩﻭ ﺳﻪ ﻫﻔﺘﻪ ﺑﻮﻯ ﮔﻴﺎﻩ ﻭ ﺑﻮﻯ ﺩﻩ ﻭ ﺑﻮﻯ ﺗﺎﭘﺎﻟﻪﻯ ﮔﺎﻭ، ﺧﺎﻧﻪ ﺭﺍ ﺑﺮﻣﻰﺩﺍﺷﺖ ﻭ ﻫﻤﻪﻣﻰﮔﻔﺘﻨﺪ ﭼﻪ ﺑﻮﻯ ﺧﻮﺑﻰ.
ﮔﺎﻩ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﻣﻰﺍﻓﺘﺎﺩ ﻫﺮﭼﻪ ﻋﻤﺎﻣﻪﻳﻰﺳﺖ ﺩﺭ ﺧﺎﻧﻪﻯ ﻣﺎ ﺟﻤﻊ ﻣﻰﺷﺪﻧﺪ.ﺍﺯ ﺩﺍﻧﺸﻤﻨﺪ ﻣﺤﺘﺮﻡ ﺁﻗﺎﻯ ﺭﺍﺷﺪ ﺗﺎ ﻓﻠﺴﻔﻰ ﻭ ﺍﺯ ﻧﻮﺍﺏ ﺻﻔﻮﻯ ﻭﻫﺎﺷﻤﻰ ﻋﺮﺏ ﺗﺎ ﺣﺎﺟﻰ ﺗﺎﺝ ﺭﻭﺿﻪﺧﻮﺍﻥ ﺍﺯ ﺷﻤﺲ ﺗﺎ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﻩﻯ ﺁﻗﺎﻯ ﺑﺮﻭﺟﺮﺩﻯ ﻣﺮﺟﻊ ﺗﻘﻠﻴﺪ ﺷﻴﻌﻴﺎﻥ، ﺍﺯ ﻓﺎﻃﻤﻰ ﺗﺎ ﺳﻴﺪ ﺟﻮﺍﺩ ﺫﺑﻴﺤﻰ ﻭ ﻋﻠﻰ ﺑﻬﺎﺭﻯ ﻭ ﻣﻮﺫﻥ ﺯﺍﺩﻩﻯ ﺍﺭﺩﺑﻴﻠﻰ. ﻣﺜﻠﻦ ﻋﺮﻭﺳﻰ ﺑﻮﺩ ﻭ ﻣﺪﺍﺣﻰ ﺁﻥ ﻭﺳﻂ ﺁﻭﺍﺯ ﻣﻰﺧﻮﺍﻧﺪ ﻭ ﻧﻌﺮﻩ ﻣﻰﻛﺸﻴﺪ. ﺍﺯ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﮔﺎﻥ ﻭ ﻧﻮﺍﺯﻧﺪﮔﺎﻥ ﻭﻫﻨﺮﻣﻨﺪﺍﻥ ﺗﺎ ﻣﺮﺩﻡ ﻋﺎﺩﻯ. ﺍﺳﺘﺎﺩ ﺑﻨﺎﻥ ﻣﻰﺁﻣﺪ. ﻓﺎﺧﺘﻪﻳﻰ، ﻣﺤﻤﻮﺩﻯ ﺧﻮﺍﻧﺴﺎﺭﻯ ﻭ ﺩﺍﺭﻳﻮﺵ ﺭﻓﻴﻌﻰ، ﺑﻴﮋﻥ ﺗﺮﻗﻰ، ﻫﻤﺎﻳﻮﻥﭘﻮﺭ، ﺑﺪﻳﻊﺯﺍﺩﻩ ﻭﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﻭ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﻣﺜﻞ ﺍﺳﺘﺎﺩ ﺟﻠﺎﻝ ﻫﻤﺎﻳﻰ ﻳﺎ ﭘﺮﺗﻮ ﻋﻠﻮﻯِ ﻋﻤﻮﻯ ﺑﺰﺭﮒ ﻋﻠﻮﻯ. ﭘﺪﺭﻡ ﻣﺮﺩ ﺑﺰﺭﮔﻰ ﺑﻮﺩ. ﻋﻤﺎﻣﻪﻳﻰ ﺑﻮﺩ ﺍﻣّﺎ ﻫﻴﭽﻮﻗﺖ ﻧﻤﺎﺯﻧﻤﻰﺧﻮﺍﻧﺪ، ﺭﻭﺯﻩ ﻧﻤﻰﮔﺮﻓﺖ ﻭ ﻛﺎﺭﻯ ﺑﻪ ﻣﺴﺎﻳﻞ ﺩﻳﻨﻰ ﻭ ﻓﺮﺍﺋﺾ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﻧﺪﺍﺷﺖ. ﺁﺩﻡ ﻛﺘﺎﺑﺨﻮﺍﻧﻰ ﺑﻮﺩ ﻭ ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪﻳﻰ ﺩﺭ ﺍﺗﺎﻕ ﺑﺎلا ﺩﺍﺷﺖ. ﺑﭽﻪﻫﺎ ﻫﺮﻛﺪﺍﻡ ﺑﺮﺍﻯ ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪﻳﻰ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ. ﭘﺪﺭﻡﻋﻤﺎﻣﻪﻳﻰﻫﺎ ﺭﺍ ﻣﺴﺨﺮﻩ ﻣﻰﻛﺮﺩ ﻣﻰﮔﻔﺖ ﺍﺯ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﺭﺫﻝﺗﺮ ﻛﺴﻰ ﻧﻴﺴﺖ ﺑﻌﻀﻰﺷﺎﻥ ﺧﺮﻣﻘﺪﺱﺍﻧﺪ ﻭ ﺑﺴﻴﺎﺭﻳﺸﺎﻥ ﻧﺎﺩﺍﻥ ﻭ ﺷﻘﻰ.ﻋﻤﺎﻣﻪﻳﻰﻫﺎ ﻫﻢ ﭼﺸﻢ ﻧﺪﺍﺷﺘﻨﺪ ﭘﺪﺭﻡ ﺭﺍ ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ. ﺑﺎ ﺍﻭ ﻛﺎﺭﺩ ﻭ ﭘﻨﻴﺮ ﺑﻮﺩﻧﺪ. ﺍﻧﻘﻠﺎﺏ ﻛﻪ ﺷﺪ ﭘﺪﺭﻡ ﺧﺎﻧﻪ ﻧﺸﻴﻦ ﺷﺪ.
ﺍﺯ ﺻﺒﺢ ﻣﻰﺭﻓﺘﻴﻢ ﺳﻴﻨﻤﺎ. ﺧﺎﻧﻪﻯ ﻣﺎ، ﻣﺎﺑﻴﻦ ﺷﻬﺮﻧﻮ ﻭ ﻣﻴﺪﺍﻥ ﺍﻋﺪﺍﻡ ﺑﻮﺩ. ﻣﻴﺪﺍﻥ ﺍﻋﺪﺍﻡ ﺟﺎﻳﻰ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺳﺎﺑﻘﻦ ﻣﺮﺩﻡ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺁﻧﺠﺎ ﺍﻋﺪﺍﻡ ﻣﻰﻛﺮﺩﻧﺪ. ﺷﻬﺮﻧﻮ ﺭﺍ ﻫﻢ ﻛﻪ ﻫﻤﻪ ﻣﻰﺷﻨﺎﺧﺘﻨﺪ. ﺟﺎﻳﻰ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻣﻦﺳﻴﺰﺩﻩ ﺳﺎﻟﮕﻰ ﺭﻓﺘﻢ ﺑﻪ ﺗﻤﺎﺷﺎ ﻭ ﻛﺸﻒ.
ﺧﺎﻧﻪﻯ ﻣﺎ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﭼﻨﺪ ﺳﻴﻨﻤﺎ ﻫﻢ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺍﺯ ﺻﺒﺢ ﺗﺎ ﺷﺐ ﺗﻮﻯ ﺍﻳﻦ ﺳﻴﻨﻤﺎﻫﺎ ﺑﻮﺩﻳﻢ. ﺳﻴﻨﻤﺎﺭﻭﺷﻦ ﺩﺭ ﺍﻣﻴﺮﻳﻪ، ﺳﻴﻨﻤﺎﻧﻮﺭ ﻭ ﺩﺍﺭﻳﻮﺵ،ﺳﻴﻨﻤﺎ ﺟﻬﺎﻥ ﺑﺎﻟﺎﻯ ﻓﺮﻫﻨﮓ، ﻧﺮﺳﻴﺪﻩ ﺑﻪ ﺳﻨﮕﻠﺞ ﻭ ﭘﺎﺭﻙ ﺷﻬﺮ. ﺳﻴﻨﻤﺎﻛﺸﻮﺭ ﻧﺮﺳﻴﺪﻩ ﺑﻪ ﺭﺍﻩ ﺁﻫﻦ. ﺳﻴﻨﻤﺎﻯ ﻣﻴﻬﻦ ﺩﺭ ﻣﻴﺪﺍﻥِ ﺣﺴﻦﺁﺑﺎﺩ. ﺍﺯﺻﺒﺢ ﻓﻴﻠﻢﻫﺎﻯ ﺳﺮﻳﺎﻝ ﻣﻰﺩﻳﺪﻳﻢ ﺧﻨﺠﺮ ﻣﻘﺪﺱ ﺁﺩﻣﻰ ﺗﻮﻯ ﺍﻳﻦ ﻓﻴﻠﻢ ﺑﻮﺩ ﻣﺎ ﺍﺳﻤﺶ ﺭﺍ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ ﺑﻮﺩﻳﻢ ﻋﺮﺏ ﺧﻮﺷﮕﻠﻪ. ﻳﻚ ﻫﺎﻟﻴﻮﺩﻯ ﻧﻘﺶ ﻋﺮﺏ ﺭﺍ ﺑﺎﺯﻯ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ. ﺯﻧﻬﺎ ﺍﺳﺘﺜﻨﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻓﻴﻠﻢ ﻃﺒﻞﻫﺎﻯ ﻓﻮﻣﺎﻥ ﺷﻮ، ﻫﻨﺴﺎﻯ ﻋﺮﺏ، ﺗﺎﺭﺯﺍﻥ ﺷﻴﺦ، ﺑﺎﻣﺒﻮ، ﺳﻮﭘﺮﻣﻦ، ﻛﺎﺭﻯ، ﺩﺯﺩ ﺑﻐﺪﺍﺩ. ﺍﻳﻦ ﻓﻴﻠﻢﻫﺎ ﻣﺎﻝ ﺳﺎﻟﻬﺎﻯ ﻛﻮﺩﻛﻰ ﺑﻮﺩ. ﺣﺘﺎ ﻳﻚ ﺑﺮﺑﺎﺩﺭﻓﺘﻪ ﻫﻢ ﺩﻳﺪﻩ ﺑﻮﺩﻡ ﻛﻪ ﺷﻜﻞ ﺍﻳﻦ ﺑﺮﺑﺎﺩﺭﻓﺘﻪ ﻧﺒﻮﺩ. ﻓﻴﻠﻢ ﺭﻳﺒﻠﺎﺱ ﺭﺍ ﻣﻦ ﺧﻴﻠﻰ ﺩﻭﺳﺖ ﺩﺍﺷﺘﻢ. ﺍﻭﻟﻴﻦ ﻓﻴﻠﻤﻰ ﻛﻪ ﺩﻭﺑﻠﻪ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ. ﻭﻗﺘﻰ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺭﻋﺐ ﻭ ﻭﺣﺸﺖ ﻣﻰﮔﻔﺖ ﻣﺮﺩﻡ ﻣﺎﺩﺭﻳﺪ ﺁﺳﻮﺩﻩ ﺑﺨﻮﺍﺑﻴﺪ، ﺷﻬﺮ ﺩﺭ ﺍﻣﻦ ﻭ ﺍﻣﺎﻥ ﺍﺳﺖ، ﺭﻋﺸﻪ ﺑﻪ ﺟﺎﻥ ﺁﺩﻣﻰ ﻣﻰﺍﻓﺘﺎﺩ ﻭ ﻳﻚ ﻋﺎﻟﻤﻪ ﻓﻴﻠﻢ ﻓﺎﺭﺳﻰ. ﻓﻴﻠﻢﻫﺎﻯ ﭼﺎﺭﻟﻰ، ﻟﻮﺭﻝ ﻫﺎﺭﺩﻯ. ﭼﻘﺪﺭ ﻣﻦ ﺧﻨﺪﻳﺪﻥ ﺭﺍ ﺩﻭﺳﺖ ﺩﺍﺷﺘﻢ. ﻭ ﭘﺪﺭﻡ ﭼﻘﺪﺭ ﻣﺎ ﺭﺍ ﺧﻨﺪﺍﻧﺪ. ﻳﺎﺩﻡ ﺭﻓﺖ ﺑﮕﻮﻳﻢ ﻣﻦ ﻋﺎﺷﻖ ﺳﺎﺑﻮ ﺑﻮﺩﻡ. ﺩﺯﺩ ﺑﻐﺪﺍﺩ.
ﻣﻦ ﺭﻳﺰﻩ ﻣﻴﺰﻩ ﺑﻮﺩﻡ. ﺍﻭﻟﻬﺎ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻣﻮﻫﺎﻯ ﻓﺮﻓﺮﻯ ﺑﻬﻢ ﻣﻰﮔﻔﺘﻨﺪ ﺑﻊﺑﻌﻰ، ﺑﺮﺍﺩﺭ ﺑﺰﺭﮒ ﻣﻰﮔﻔﺖ ﻓﻴﻨﮕﻴﻞ، ﺑﭽﻪﻫﺎﻯ ﻛﻮﭼﻪ ﻣﻰﮔﻔﺘﻨﺪ ﺟﻰﻏﻴﻞ. ﻣﺎﺩﺭﻡ ﻣﻰ ﮔﻔﺖ ﺳﻴﺎ ﺟﻮﻥ. ﮔﺎﻫﻰ ﻫﻢ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻣﻦ ﺧﻮﺷﺶ ﻣﻰﺁﻣﺪ ﻣﻰﮔﻔﺖ ﺑﭽﻪﺍﻡ ﻣﺜﻞ ﺣﺒﻪﻯ ﻧﺒﺎﺗﻪ. ﻛﻪ ﻧﺒﻮﺩﻡ. ﺣﺒﻪﻯ ﻧﺒﺎﺕ ﺳﻴﺎﻩ! ﻫﻴﭻﻛﺲ ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻧﺴﺖ ﻣﺜﻞ ﻣﻦ ﺍﺯ ﺩﻳﻮﺍﺭ ﺧﺎﻧﻪﻫﺎ ﻭ ﺍﺯ ﺩﺭﺧﺘﻬﺎ ﺑﺎلا ﺑﺮﻭﺩ.ﻫﻴﭽﻜﺲ ﻣﺜﻞ ﻣﻦ ﻧﻤﻰﺗﻮﺍﻧﺴﺖ ﺟﻮﺑﮕﺮﺩﻯ ﻛﻨﺪ. ﺍﺳﺘﺎﺩ ﺑﻮﺩﻡ ﺩﺭﺟﻮﺑﮕﺮﺩﻯ. ﺍﺯ ﺻﺒﺢ ﺣﺮﻛﺖ ﻣﻰﻛﺮﺩﻳﻢ ﺍﺯ ﻣﻮﻟﻮﻯ ﺗﺎ ﺭﺍﻩ ﺁﻫﻦ ﺗﺎ ﺍﺳﺘﺨﺮ ﺍﻣﻴﺮﺁﺑﺎﺩ ﻭ ﺍﻣﺠﺪﻳﻪ. ﺗﺎ ﺷﺎﻩ ﻋﺒﺪﺍﻟﻌﻈﻴﻢ.
ﺩﺭ ﻛﻮﭼﻪ ﻭ ﻣﺤﻠﻪﻳﻰ ﺑﻮﺩﻳﻢ ﻛﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﺁﻥ ﺳﺎﻟﻬﺎ ﺑﻪ ﭼﻨﺪ ﺩﺳﺘﻪ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ. ﺣﺘﺎ ﺣﻜﻮﻣﺖِ ﻧﻈﺎﻣﻰ ﻫﻢ ﻛﻪ ﺑﻮﺩ ﺗﻪ ﻛﻮﭼﻪ ﺑﺤﺚ ﻣﻰﻛﺮﺩﻳﻢ. ﻳﻜﻰ ﺩﻭ ﻧﻔﺮ، ﭘﺎﻥﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺴﺖ ﺑﻮﺩﻧﺪ، ﺩﻭ ﺳﻪ ﻧﻔﺮ ﺳﻮﻣﻜﺎﻳﻰ ﺑﻮﺩﻧﺪ، ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮﻯ ﺗﻮﺩﻩﻳﻰ ﻭ ﻋﺪﻩﻳﻰ ﻣﺼﺪﻗﻰ. ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮﻯ ﻧﻴﺮﻭﻯ ﺳﻮﻣﻰ.
ﻳﻚ ﻧﻔﺮ ﺭﺍ ﻭﻛﻴﻞ ﻳﺎ ﻭﺍﺳﻄﻪ ﻣﻰﻛﺮﺩﻳﻢ ﻭ ﺑﺤﺚ میﻜﺮﺩﻳﻢ. ﻳﻚ ﻧﻔﺮ ﻫﻢﭘﻴﭻ ﻛﻮﭼﻪ ﻣﻰﺍﻳﺴﺘﺎﺩ ﻭ ﺳﺮﻛﻮﭼﻪ ﺭﺍ ﻧﮕﺎﻩ ﻣﻰﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﺳﺮﺑﺎﺯﻫﺎ ﻧﺮﻳﺰﻧﺪ.ﮔﻔﺘﻢ ﻛﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻧﻈﺎﻣﻰ ﺑﻮﺩ. ﻳﻜﺒﺎﺭ ﻫﻢ ﻣﺮﺍ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺩﺍﺳﺘﺎﻧﺶ ﺭﺍ ﻧﻮﺷﺘﻢ ﻭ ﭼﺎﭘﺶ ﺧﻮﺍﻫﻢ ﻛﺮﺩ. ﻳﻚ ﺭﻭﺯ ﻣﻴﺘﻴﻨﮓ ﺣﺰﺏ ﺗﻮﺩﻩ ﺭﺍ ﺩﺭﺧﻴﺎﺑﺎﻥ ﻣﻮﻟﻮﻯ ﺩﻳﺪﻡ. ﻣﺜﻞ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻫﻤﻪﻯ ﻣﺮﺩﻡ ﺟﻬﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻴﺘﻴﻨﮓ ﺟﻤﻊ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ. ﺑﭽﻪ ﺑﻮﺩﻡ. ﺑﺎ ﺧﻮﺩﻡ ﮔﻔﺘﻢ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﺗﻤﺎﻡ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﻣﻰﮔﻴﺮﻧﺪ. ﺍﺯ ﺑﺲ ﺁﺩﻡ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻴﺘﻴﻨﮓ ﺑﻮﺩ. ﺑﻌﺪ ﻛﻮﺩﺗﺎ ﺷﺪ ﻭ ﺑﭽﻪﻫﺎ ﻫﻤﻪ ﺑﭽﻪﻣﺮﮒ ﺷﺪﻧﺪ. ﺣﺪﺍﻗﻞ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﻢ ﺑﮕﻮﻳﻢ. ﻣﺎ، ﺩﺭ ﻫﺮﺟﺎ ﻛﻪ ﺑﻮﺩﻳﻢ، ﺍﺯ ﻛﻮﺩﻛﻰ ﺗﺎ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺷﻜﺴﺖ ﺧﻮﺭﺩﻳﻢ. ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺗﺮﺱ،ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺷﺮﻣﻨﺪﮔﻰ: ﺷﻜﺴﺖ ﻣﺎ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ۳۲، ﺷﻜﺴﺖ ﻣﺎ ﺩﺭ ۵۷ ﻭﺍﻣﺮﻭﺯ، ﺁﻳﺎ ﺍﻳﻦ ﺗﺒﻌﻴﺪ ﺷﻜﺴﺖ ﻧﻴﺴﺖ؟
ﻛﻮﭼﻪ ﻭ ﺧﻴﺎﺑﺎﻥ ﻣﺎ ﻫﻢ ﻋﺠﻴﺐ ﺑﻮﺩ. ﺍﺳﻢ ﻛﺴﻰ ﺭﺍ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ ﺑﻮﺩﻳﻢ ﮔﺎﺭﺩﺍﻥ، ﻧﻤﻰﺩﺍﻧﻢ ﭼﺮﺍ ﮔﺎﺭﺩﺍﻥ. ﺯﻣﺴﺘﺎﻧﻬﺎ ﻭﻗﺘﻰ ﺑﺮﻑ ﻣﻰﺁﻣﺪ ﺍﺯ ﻛﻠﻪﺍﺵ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺗﻪ ﻣﻰﺗﺮاﺷﻴﺪ ﺑﺨﺎﺭ ﺑﻠﻨﺪ ﻣﻰﺷﺪ. ﻣﻰﮔﻔﺘﻢ ﺗﻮﻯ ﻛﻠﻪﺍﺵ ﭘﻴﺮﻳﻤﻮﺱ ﻛﺎﺭ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ. ﺍﻭ ﺩﺭ ﻳﻚ ﺗﺼﺎﺩﻑ ﻣﺮﺩ. ﺍﻓﺴﻮﺱ، ﭼﻪ ﺑﭽﻪﻯ ﺧﻮﺑﻰ ﺑﻮﺩ. ﺍﺳﻢ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺭﺍ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ ﺑﻮﺩﻳﻢ ﺣﺴﻦ ﺩﺯﺩﻩ. ﭼﻘﺪﺭ ﺑﭽﻪﻯ ﺧﻮﺑﻰ ﺑﻮﺩ. ﺑﺎ ﻫﻢ ﺩﺯﺩﻯ ﻣﻰﻛﺮﺩﻳﻢ. ﻓﺮﺯ ﺑﻮﺩ ﻭ ﭼﺎﺑﻚ. ﻣﻈﻠﻮﻡ ﻫﻢ ﺑﻮﺩ. ﻛﺎﻣﻴﻮن‌هاﻯ ﻟﻮﻟﻪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺳﺮﻋﺖ ﻣﻰﺭﻓﺘﻨﺪ، ﻣﻨﻮ ﺍﻭ، ﺩﻧﺒﺎﻝ ﻛﺎﻣﻴﻮﻥ ﻣﻰﺩﻭﻳﺪﻳﻢ ﻭ ﺑﻪ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﻟﻮﻟﻪﻫﺎ ﺁﻭﻳﺰﺍﻥ ﻣﻰﺷﺪﻳﻢ ﻭ ﺳﺮِ ﻟﻮﻟﻪﻫﺎ ﺭﺍ ﻛﻪ ﻣﺜﻞِﭘﻴﭻ ﺑﺰﺭﮔﻰ ﺑﻮﺩ ﺑﺎﺯ ﻣﻰﻛﺮﺩﻳﻢ ﻭ ﻣﻰﺑﺮﺩﻳﻢ ﻣﻰﻓﺮﻭﺧﺘﻴﻢ. ﺩﻩ ﺩﻭﺍﺯﺩﻩ ﺭﻳﺎﻝ ﺑﻪ ﻣﺎﻝ ﺧﺮ ﻣﻰﻓﺮﻭﺧﺘﻴﻢ. ﻧﺰﺩﻳﻚ ﺷﻬﺮﻧﻮ. ﺩﻡ ﮔﻤﺮﻙ.
ﮔﺎﻫﻰ ﻫﻢ ﺍﺯ ﻛﺎﻣﻴﻮﻥ ﭘﺮﺕ ﻣﻰﺷﺪﻳﻢ ﻭ ﺯﺧﻤﻰ ﻣﻰﺷﺪﻳﻢ. ﺣﺴﻦ ﺩﺯﺩﻩ،ﺩﻡِ ﺩﺳﺖِ ﻣﻦ ﺑﻮﺩ. ﭘﺴﺮِﻣﺎﻫﻰ ﺑﻮﺩ. ﭘﺪﺭﺵ ﺩﺭ ﺭﺍﻩ ﺁﻫﻦ ﻛﺎﺭﮔﺮ ﺑﻮﺩ.ﮔﺎﻫﻰ ﻣﻰﺭﻓﺘﻴﻢ ﭘﻴﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﻣﻮﻟﻮﻯ ﺑﻪ ﺭﺍﻩ ﺁﻫﻦ ﺗﺎ ﭘﺪﺭﺵ ﺭﺍ ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ. ﺑﭽﻪﻫﺎﻯ ﺣﺎﺟﻰ ﻣﺎﻫﺮﻭﻳﺎﻥ ﺭﺍ ﻫﻢ ﺍﺳﻢ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ ﺑﻮﺩﻡ. ﺣﺒﻴﺐ ﻛﺲﺩﻭﻟﻪ، ﺍﺳﻤﺶ ﺣﺒﻴﺐ ﺑﻮﺩ. ﻓﻀﻞﺍلله ﻧﺎﻡ ﺑﺮﺍﺩﺭِﻛﻮﭼﻜﺶ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﺳﻤﺶ ﺭﺍ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ ﺑﻮﺩﻡ ﻓﺮﻛﺲلا. ﺑﺒﺨﺸﻴﺪ ﺁﺩﻡﻫﺎﻳﻰ ﻧﭽﺴﺐ ﻭ ﻋﻘﺐ ﻣﺎﻧﺪﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺍﺳﻢ ﭘﺪﺭﺷﺎﻥ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺳﻦ ﺷﺼﺖ، ﺩﺧﺘﺮﻯ ﭘﺎﻧﺰﺩﻩﺳﺎﻟﻪ ﺭﺍ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ ﺑﻮﺩﻡ ﺣﺎﺟﻰ ﺳﻮﺳﻤﺎﺭ. ﻧﻤﻰﺩﺍﻧﻢ ﭼﺮﺍ ﺁﻥ ﺭﻭﺯﮔﺎﺭ ﺑﺮﺍﻯﻫﻤﻪ ﺍﺳﻢ ﺩﺭﺳﺖ ﻣﻰﻛﺮﺩﻳﻢ. ﻭﺍﻗﻌﻦ ﻧﻤﻰﺩﺍﻧﻢ. ﺑﻪ ﻳﻜﻰ ﻣﻰﮔﻔﺘﻴﻢ ﺍﻧﺠﻴﺮﺧﺸﻜﻪ، ﺑﻪ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺭﺿﺎ ﺑﺸﻜﻪ، ﺷﻴﺶ ﺍﻧگشتی، ﻟﺐ ﺷﻜﺮﻯ.ﺍﺻﻐﺮ ﺩﻧﺒﻜﻰ. ﺍﺻﻐﺮ ﺩﻧﺒﻜﻰ ﻣﺮﺩ ﭘﻮﻟﺪﺍﺭﻯ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻣﻦ ﺣﻜﺎﻳﺘﺶ ﺭﺍ ﺩﺭﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺧﻴﺎﺑﺎﻧﻰ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﭘﺎﻳﻴﺰ ﺁﻭﺭﺩﻩﺍﻡ. ﺷﺎﻳﺪ ﺍﺯ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﭘﻮﻟﺪﺍﺭ ﺑﻮﺩ ﺑﺎ ﻧﺎﻡ ﮔﺬﺍﺷﺘﻦ ﺭﻭﻯ ﺍﻭ ﻣﻰﺧﻮﺍﺳﺘﻴﻢ ﺍﻧﺘﻘﺎﻡ ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ. ﺑﻪ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺑﭽﻪﻫﺎ،ﻫﻤﻪ ﻣﻰﮔﻔﺘﻨﺪ ﻓﺮﻫﺎﺩ ﻛﻮﻥﺳﻴﺎﻩ ﻛﻪ ﭼﻨﺎﻥ ﻛﻮﻥِﺳﻴﺎﻫﻰ ﻫﻢ ﻧﺪﺍﺷﺖ. ﺑﺒﺨﺸﻴﺪ ﺷﻮﺧﻰ ﻣﻰﻛﻨﻢ ﺷﺎﻳﺪ ﺑﺨﻨﺪﻳﻢ. ﺍﺻﻠﻦ ﻧﺎﻡ ﺍﻳﻦ ﮔﻔﺖ ﻭ ﮔﻮ ﺭﺍ ﻫﻢ ﺑﮕﺬﺍﺭﻳﻢ ﺑﺒﺨﺸﻴﺪ ﺷﻮﺧﻰ ﻣﻰﻛﻨﻢ، ﺷﺎﻳﺪ ﺑﺨﻨﺪﻳﻢ ﻳﺎ ﮔﻔﺖ ﮔﻮ ﺑﺎ ﺳﺎﻛﻦ ﺧﻴﺎﺑﺎﻥِ ﺍﻋﺪﺍﻡ ﻭ ﺷﻬﺮﻧﻮ...ﺭﻫﺎ ﻛﻨﻢ. ﭼﺮﺍ ﺍﺳﻢ ﻣﺠﻠﻪﻳﻰ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺩﺭﺁﻭﺭﺩﻡ ﮔﺬﺍﺷﺘﻢ ﻧﻮﻉِﺩﮔﺮﺧﻨﺪﻳﺪﻥ. ﻛﻪ ﺍﺯ ﺷﻌﺮ ﻣﻮلاﻧﺎ ﻭﺍﻡ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩﻡ.ﻧﻮﻉِ ﺩﮔﺮ ﺧﻨﺪﻳﺪﻥ.
ﮔﺮﭼﻪ ﻣﻦ ﺧﻮﺩ ﺯ ﻋﺪﻡ ﺩﻟﺨﻮﺵ ﻭ ﺧﻨﺪﺍﻥ ﺯﺍﺩﻡ
ﻋﺸﻖ ﺁﻣﻮﺧﺖ ﻣﺮﺍ ﻧﻮﻉِ ﺩﮔﺮ ﺧﻨﺪﻳﺪﻥ
ﭘﺪﺭﻡ ﻣﺮﺩ ﻃﻨﺎﺯﻯ ﺑﻮﺩ ﻭ ﻗﻠﺒﻰ ﺯﻳﺒﺎ ﺩﺍﺷﺖ. ﻃﻨﺰﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺍﻭ ﻣﻰﮔﻔﺖ ﻭﻳﮋﻩﻯ ﺧﻮﺩﺵ ﺑﻮﺩ. ﭘﺪﺭﻡ ﺭﻓﻴﻘﻰ ﺩﺍﺷﺖ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﺩﻛﺘﺮﺣﻜﻴﻢ ﺍلاﻫﻰ.ﺍﻳﻦ ﺩﻛﺘﺮ ﻣﺮﺩِ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﭼﻜﻪﻳﻰ ﺑﻮﺩ. ﺍﺯ ﺍﻭ ﺩﻫﻬﺎ ﻟﻄﻴﻔﻪ ﺑﻪ ﻳﺎﺩ ﺩﺍﺭﻡ. ﻛﻪ ﺩﺭﺩﻓﺘﺮﻯ ﺟﻤﻊ ﻛﺮﺩﻩﺍﻡ. ﻭﻗﺘﻰ ﺩﻛﺘﺮ ﺣﻜﻴﻢ ﺍلاﻫﻰ ﻣﻰﺁﻣﺪ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪﻯ ﻣﺎ. ﺁﻧﻬﺎ ﺳﺎﻋﺘﻬﺎ ﻣﻰﻧﺸﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﻫﺮﻛﺪﺍﻡ ﺑﻪ ﻧﻮﺑﺖ ﻟﻄﻴﻔﻪ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻰﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭﻣﻰﺧﻨﺪﻳﺪﻧﺪ. ﻣﻨﻬﻢ ﺑﭽﻪ ﺑﻮﺩﻡ ﻭ ﻏﺶ ﻭ ﺭﻳﺴﻪ ﻣﻰﺭﻓﺘﻢ. ﻫﺮ ﺩﻭ، ﻫﻢ ﭘﺪﺭﻡ ﻭ ﻫﻢ ﺩﻛﺘﺮ ﺣﻜﻴﻢ ﺍلاﻫﻰ ﺍﺯ ﺗﺮﻳﺎﻙﻛﺶﻫﺎﻯ ﻏﻴﻮﺭِ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻮﺩﻧﺪ. ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺭﺣﺎﻝ ﻛﺸﻴﺪﻥِﺗﺮﻳﺎﻙ ﻭ ﭼﺴﺒﺎﻧﺪﻥ بست ﺑﻪ ﺣﻘﻪ، ﻟﻄﻴﻔﻪ ﮔﻮﻳﻰﺷﺎﻥ ﺷﺮﻭﻉ ﻣﻰﺷﺪ ﻛﻪ ﺗﻤﺎﻣﻰ ﻧﺪﺍﺷﺖ. ﺑﻌﺪﻫﺎ ﻛﻪ ﺣﻜﻴﻢ ﺍلاﻫﻰ ﻓﻮﺕ ﻛﺮﺩ،ﺍﻳﻦ ﻟﻄﻴﻔﻪﻫﺎ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺩﻫﺎﻥ ﭘﺪﺭﻡ ﻣﻰﺷﻨﻴﺪﻡ.ﻣﻘﺪﺍﺭﻯ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﻫﻢ ﻫﻤﺎﻥ ﺭﻭﺯﻫﺎﻯ ﺑﭽﮕﻰ ﺩﺭ ﺗﻴﭗ ﺿﺒﻂ ﻛﺮﺩﻩﺍﻡ. ﭘﺪﺭﻡ ﺁﻳﺖِﻣﻬﺮ ﻭ ﻋﺸﻖ ﺑﻮﺩ.ﻣﺎﺩﺭﻡ ﻫﻢ ﻫﻤﻴﻨﻄﻮﺭ. ﻣﻦ ﻋﺎﺷﻖِ ﻣﺎﺩﺭﻡ ﺑﻮﺩﻡ. ﭘﺪﺭﻡ ﻫﺮ ﺷﺐ ﻣﺠﻠﺲ ﺍُﻧﺲ ﺩﺍﺷﺖ. ﮔﺎﻫﻰ ﻫﻢ ﻣﺠﻠﺲِ ﺍُﻧﺲِ ﺍﻭ ﺩﺭ ﺧﺎﻧﻪﻯ ﻣﺎ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺣﻜﺎﻳﺘﻰ ﺑﻮﺩ. ﻓﻮﺍﺭﻩ ﺭﺍ ﺑﺎﺯ ﻣﻰﻛﺮﺩ، ﮔﻠﺪﺍﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺁﺏ ﻣﻰﺩﺍﺩ. ﻧﻴﻠﻮﻓﺮِﺁﺏ،ﮔﻠﻬﺎﻳﺶ ﺭﺍ ﺭﻭﻯ ﺣﻮﺽ ﭘﻬﻦ ﻣﻰﻛﺮﺩ. ﻗﻨﺎﺭﻳﻬﺎ ﻣﻰﺧﻮﺍﻧﺪﻧﺪ ﻭ ﺭﻓﻘﺎﻯ ﭘﺪﺭ ﺭﻭﻯ ﺗﺨﺖ ﺑﺰﺭﮔﻰ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺑﺎ ﺩﻭ ﻣﻨﻘﻞِ ﺑﺰﺭﮒ ﻭ ﺩﻭﺩ ﺣﻴﺎﻁ ﻭ ﺑﺎﻏﭽﻪﻫﺎ ﻭ ﺩﺭﺧﺘﻬﺎ ﺭﺍ ﺑﺮ ﻣﻰﺩﺍﺷﺖ. ﭼﺮﺍﻏﻬﺎﻯ ﺭﻧﮕﺎﺭﻧﮓ ﻛﻮﭼﻚ لابلاﻯ ﺩﺭﺧﺖ ﻣﺠﻨﻮﻥ ﻭ ﺑﻴﺪﻣﺸﮓ ﻭ ﮔﻠﺪﺍﻧﻬﺎﻯ ﻋﺒﺎﻳﻰ ﻣﻰﺩﺭﺧﺸﻴﺪ ﻭﭼﺸﻤﻚ ﻣﻰﺯﺩ. ﭘﺪﺭﻡ ﻫﺮﮔﺰ ﻧﻤﻰﮔﻔﺖ ﻣﻬﻤﺎﻧﻰ ﺩﺍﺭﺩ ﻣﻰﮔﻔﺖ ﻣﺠﻠﺲِﺍُﻧﺲ. ﻣﺎ ﻫﻢ ﻳﺎﺩ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩﻳﻢ ﻭ ﻣﻰﮔﻔﺘﻴﻢ ﻣﺠﻠﺲﺍُﻧﺲ. ﻭﻗﺘﻰ ﺳﺮﻫﺎ ﮔﺮﻡ ﻣﻰﺷﺪ ﺑﺤﺚﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺷﺮﻭﻉ ﻣﻰﺷﺪ. ﭘﺪﺭﻡ ﻣﺼﺪﻗﻰ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺍﺯ ﻣﺼﺪﻕ ﺩﻓﺎﻉ ﻣﻰﻛﺮﺩ. ﺣﺮﻓﻬﺎﻯ ﺩﺭﺳﺖ ﻭ ﺣﺴﺎﺑﻰ ﻣﻰﺯﺩﻧﺪ.ﻣﺎ ﻫﻢ ﻣﻰﻧﺸﺴﺘﻴﻢ ﻭ ﮔﻮﺵ ﻣﻰﻛﺮﺩﻳﻢ. ﺑﻌﺪ ﻣﺜﻨﻮﻯﺧﻮﺍﻧﻰ ﺷﺮﻭﻉ ﻣﻰﺷﺪ. ﭘﺪﺭِﻣﻦ ﺻﺪﺍﻳﺶ ﺑﻰﻧﻈﻴﺮ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺩﺳﺘﮕﺎﻩﻫﺎ ﺭﺍ ﺧﻮﺏ ﻣﻰﺩﺍﻧﺴﺖ ﻭ ﺁﻭﺍﺯِﺧﻮﺷﻰ ﺩﺍﺷﺖ. ﻭﻗﺘﻰ ﻣﻰﺧﻮﺍﻧﺪ ﻫﻤﺴﺎﻳﻪﻫﺎ ﻣﻰﺁﻣﺪﻧﺪ ﺭﻭﻯ ﭘﺸﺖ ﺑﺎﻡ ﻭ ﺳﺮﻙ ﻣﻰﻛﺸﻴﺪﻧﺪ ﻭ ﺑﻮ ﻣﻰﻛﺸﻴﺪﻧﺪ. ﻫﻤﻴﺸﻪ ﭼﻨﺪ ﻏﺰﻝ ﺣﺎﻓﻆ ﺭﺍ ﺍﺯ ﭘﺪﺭ ﺷﻨﻴﺪﻩ ﺑﻮﺩﻡ. ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻏﺰﻝﻫﺎ ﺭﺍ ﻣﻰﺧﻮﺍﻧﺪ ﻭ ﻏﺰﻟﻰ ﺍﺯ ﺳﻌﺪﻯ:

ﺑﻪ ﺟﻬﺎﻥ ﺧﺮﻡ ﺍﺯ ﺁﻧﻢ ﻛﻪ ﺟﻬﺎﻥ ﺧﺮﻡ ﺍﺯ ﺍﻭﺳﺖ
ﻋﺎﺷﻘﻢ ﺑﺮ ﻫﻤﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﻛﻪ ﻫﻤﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﺯ ﺍﻭﺳﺖ

ﻭ ﻏﺰﻟﻰ ﺩﻳﮕﺮ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻳﺎﺩﻡ ﻣﺎﻧﺪﻩ...

ﺣﺎﺻﻞِ ﻛﺎﺭﮔﻪ ﻛﻮﻥ ﻭ ﻣﻜﺎﻥ ﺍﻳﻨﻬﻤﻪ ﻧﻴﺴﺖ.
ﺑﺎﺩﻩ ﭘﻴﺶ ﺁﺭ ﻛﻪ ﺍﺳﺒﺎﺏِ ﺟﻬﺎﻥ ﺍﻳﻨﻬﻤﻪ ﻧﻴﺴﺖ
ﻣﻨﺖِ ﺳﺪﺭﻩ ﻭ ﻃﻮﺑﺎ ﺯ ﭘﻰِﺳﺎﻳﻪ ﻣﻜﺶ
ﻛﻪ ﭼﻮ ﺧﻮﺵ ﺑﻨﮕﺮﻯ ﺍﻯ ﺳﺮﻭِﺭﻭﺍﻥ ﺍﻳﻨﻬﻤﻪ ﻧﻴﺴﺖ
ﺩﻭﻟﺖ ﺁﻧﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﻰ ﺧﻮﻥِﺩﻝ ﺁﻳﺪ ﺑﻜﻨﺎﺭ
ﻭﺭ ﻧﻪ ﺑﺎ ﺳﻌﻰ ﻭ ﻋﻤﻞ، ﺑﺎﻍِ ﺟﻨﺎﻥ ﺍﻳﻨﻬﻤﻪ ﻧﻴﺴﺖ

ﻭﻗﺘﻰ ﻣﻰﺭﺳﻴﺪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺑﻴﺖ:

ﺯﺍﻫﺪ ﺍﻳﻤﻦ ﻣﺸﻮ ﺍﺯ ﺑﺎﺯﻯ ﻏﻴﺮﺕ ﺯﻧﻬﺎﺭ
ﻛﻪ ﺭﻩِ ﺻﻮﻣﻌﻪ ﺗﺎ ﺩﻳﺮِﻣﻐﺎﻥ ﺍﻳﻨﻬﻤﻪ ﻧﻴﺴﺖ

ﭼﻨﺎﻥ ﺁﻭﺍﺯﺵ ﺩﺭ ﺣﻴﺎﻁ ﺧﺎﻧﻪﻣﺎﻥ ﻣﻰﭘﻴﭽﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﺎﺩﺭﻡ ﻫﺮ ﻛﺎﺭﻯ ﺩﺍﺷﺖ ﻣﻰﺍﻳﺴﺘﺎﺩ ﻭ ﺑﺎ ﻟﺒﺨﻨﺪﻯ ﺗﺤﺴﻴﻦﺁﻣﻴﺰ ﮔﻮﺵ ﻣﻰﻛﺮﺩ ﺑﻌﺪ ﻣﻰﮔﻔﺖ ﺑﺮﺍﻯ ﻫﻤﻴﻦ ﺻﺪﺍﺵ ﺯﻧﻬﺎ ﺩﻭﺳﺘﺶ ﺩﺍﺷﺘﻦ ﺩﻳﮕﻪ ﻭ ﺑﻌﺪ ﻣﻰﺭﻓﺖ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﻛﺎﺭ ﻭ ﺑﺎﺭﺵ.
ﺧﺎﻧﻪ ﻭ ﻛﻮﭼﻪ ﻭ ﻣﺤﻠﻪﻯ ﺧﻮﺏ ﻭ ﻋﺠﻴﺒﻰ ﺑﻮﺩ. ﺍﮔﺮ ﺍﺯ ﺭﺍﺩﻳﻮ ﮔﻮﻳﻨﺪﻩﻳﻰ ﻣﻰﮔﻔﺖ ﺑﺎﺭﻯ ﺣﺘﻤﻦ ﻛﺴﻰ ﻣﻰﮔﻔﺖ ﺑﭙﺮ ﺗﻮ ﮔﺎﺭﻯ ﺍﮔﺮ ﻛﺴﻰ ﻣﻰﮔﻔﺖ ﻫﻔﺖ ﺣﺘﻤﻦ ﺁﺩﻣﻰ ﺁﻥ ﻧﺰﺩﻳﻜﻰﻫﺎ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﮕﻮﻳﺪ ﻫﻤﻜﺶ ﻛﻪ ﺭﻓﺖ ﺍﮔﺮ ﻟﺸﻰ ﺍﺯ ﺑﭽﻪﻫﺎﻯ ﻛﻮﭼﻪ ﻣﻰﮔﻔﺖ ﺑﻪ ﺗﺨﻤﻢ ﻭﻟﻨﮕﺎﺭﻯ ﻣﻰﮔﻔﺖ...ﺍﮔﺮ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﻟﺎﺗﻬﺎ ﺩﺭ ﺧﻴﺎﺑﺎﻥ ﻣﻰﮔﻔﺖ ... ﻳﻜﻰ ﺑﻠﺎﻓﺎﺻﻠﻪ ﺟﻮﺍﺏ ﻣﻰﺩﺍﺩ ﺍﺯ ﺩﺭﺩﺵ ﺑﻤﻴﺮ ﺑﻪ ﻗﻮﻝ ﻣﻮﻟﺎﻧﺎ ﻗﺎﻓﻴﻪ ﻭ ﻣﻔﻌﻠﻪ ﺭﺍ ﮔﻮ ﻫﻤﻪ ﺍﺯ ﻳﺎﺩ ﺑﺒﺮ...
ﺍﻳﺮﺍﻧﻰﻫﺎ ﻋﺠﺐ ﺍﺭﺍﺩﺗﻰ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺑﻪ ﻗﺎﻓﻴﻪ ﻭ ﻣﺜﻞ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻧﻴﻤﺎﻯ ﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﺭﺍﺧﻮﺏ ﻣﻰﺩﺍﻧﺴﺘﻪ. ﻛﻪ ﺣﻮﺍﺱِ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ ﻣﻰﺑﺮﺩ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺍﺑﺰﺍﺭ ﺩﺭﺳﺖ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﻨﻨﺪ...
ﺩﺭ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﺤﻠﻪ ﻭ ﻛﻮﭼﻪ ﻭ ﺧﺎﻧﻪﻳﻰ ﻣﻦ ﺑﺰﺭﮒ ﺷﺪﻡ ﺩﺭ ﻭﺳﻂِ ﺣﺎﺩﺛﻪ ﻭﺣﺮﻑ ﻭ ﺣﺪﻳﺚ ﻭ ﺷﺎﺩﻣﺎﻧﻰ ﻭ ﻏﻢ ﻭ ﺧﻨﺪﻩ ﻭ ﺷﻜﺴﺖ. ﺗﻨﻬﺎ ﻭﺿﻊ ﺍﻧﺸﺎﻫﺎﻯ ﻣﻦ ﺩﺭ ﺩﺑﺴﺘﺎﻥ ﺧﻮﺏ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺑﻘﻴﻪ ﺣﺘﺎ ﻗﺎﺑﻞ ﮔﻔﺘﻦ ﻫﻢ ﻧﻴﺴﺖ.ﺧﻮﺩﺗﺎﻥ ﺗﺼﻮﺭﺵ ﺭﺍ ﺑﻜﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﻦ ﻓﻘﻂ ﺩﺭ ﻛﻠﺎﺱ ﺩﻭﻡ ﺍﺑﺘﺪﺍﻳﻰ ﺳﻪ ﺳﺎﻝ ﻣﺎﻧﺪﻡ ﺗﺎ ﺑﺎﻟﺎﺧﺮﻩ ﺭﻓﺘﻢ ﺑﻪ ﻛﻠﺎﺱ ﺳﻮﻡ. ﺟﺰ ﻣﺎﺩﺭﻡ، ﻛﺴﻰ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻓﻜﺮ ﻧﻤﻰﻛﺮﺩ. ﻫﻤﻪ ﺩﺭﺁﻥ ﺧﺎﻧﻪ ﮔﺮﻓﺘﺎﺭ ﺁﺩﻣﻬﺎﻯ ﻋﺠﻴﺐ ﻭ ﻏﺮﻳﺒﻰ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﻰﺁﻣﺪﻧﺪ ﻭ ﻣﻰﺭﻓﺘﻨﺪ. ﺩﺭ ﻛﻠﺎﺱ ﺩﻭﻡ ﺭﻭﺯﻯ ﻳﻜﻤﺮﺗﺒﻪ ﻣﺮﺍ ﺑﺎ ﺧﻔﺖ ﻭ ﺧﻮﺍﺭﻯ ﺑﻪ ﻛﻠﺎﺱ ﺍﻭﻝ ﻣﻰﺑﺮﺩﻧﺪ. ﭼﻘﺪﺭ ﻣﺮﺍ ﺧﺠﺎﻟﺖ ﻣﻰﺩﺍﺩﻧﺪ. ﺍﻣﺎ ﻣﻰﺩﺍﻧﻢ ﺟﻬﻞِ ﻣﻌﻠﻢ ﻣﺎ ﻭ ﻭﺿﻊ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﻳﻨﻄﻮﺭ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻣﻦ ﺑﺎ ﺍﻳﻨﻬﻤﻪ ﺁﺩﻡ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺧﺎﻧﻪ، ﺧﻮﺩﻡ ﺭﺍ ﺗﻨﻬﺎ ﺍﺣﺴﺎﺱ ﻣﻴﻜﺮﺩﻡ. ﻣﺜﻞ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﭼﻴﺰﻯ ﺑﺎ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻧﻜﺮﺩﻩ ﺭﻭﺯﻫﺎ ﺑﻪ ﺟﺎﻯ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺑﻪ ﻣﺪﺭﺳﻪ ﺑﺮﻭﻡ، ﺍﻭﺍﻳﻞ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻴﻜﻪ ﻭﺍﻧﻤﻮﺩ ﻣﻰﻛﺮﺩﻡ ﻛﻪ ﺩﺍﺭﻡ ﺩﺭِ ﺣﻴﺎﻁ ﺭﺍ ﺑﺎﺯﻣﻰﻛﻨﻢ، ﺑﺎ ﺻﺪﺍﻯ ﺑﻠﻨﺪ ﻣﻰﮔﻔﺘﻢ ﺧﺪﺍﺣﺎﻓﻆ، ﻭ ﺁﻧﮕﺎﻩ ﻣﻰ ﺭﻓﺘﻢ ﺩﺭ ﺯﻳﺮﺯﻣﻴﻦ ﺧﺎﻧﻪ ﻭ ﺩﺭ ﺁﻧﺠﺎ ﺳﺎﻋﺘﻬﺎ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﻜﻰ ﻭ ﺑﻮﻯ ﻧﺎ ﻭ ﮔﺮﺩ ﻭ ﺧﺎﻙ ﻭ ﺗﻴﺮ ﻭ ﺗﺨﺘﻪﻫﺎ ﻭ ﭘﻮﺳﻴﺪﮔﻰ ﻣﻰﻣﺎﻧﺪﻡ ﻛﻪ ﻣﺪﺭﺳﻪ ﻧﺮﻭﻡ. ﺭﻃﻴﻞﻫﺎﻯ ﺗﻮﻯ ﺯﻳﺮﺯﻣﻴﻦ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻳﺸﺎﻥ ﺍﺳﻢ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ ﺑﻮﺩﻡ. ﺳﻮﺳﻚ ﻭ ﺧﺮِﺧﺎﻛﻰ ﺗﻮﻯ ﺯﻳﺮ ﺯﻣﻴﻦِﻧﻤﻮﺭ ﻭ ﺗﺎﺭﻳﻚ ﺯﻳﺎﺩ ﺑﻮﺩ. ﻫﺰﺍﺭ ﭘﺎ ﻳﻜﻰ ﺑﻮﺩ ﺷﺎﻳﺪ ﻫﻢ ﻧﻤﻰﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻢ ﻗﻴﺎﻓﻪﺍﺵ ﺭﺍ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺑﺪﻫﻢ. ﺷﻤﺎ ﻫﻢ ﺑﻮﺩﻳﺪ ﻣﻮﺟﻮﺩﻯ ﺭﺍ ﻣﻰﺩﻳﺪﻳﺪ ﺑﺎ ﻫﺰﺍﺭﺗﺎ ﭘﺎ، ﻧﻤﻰﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻴﺪ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺑﺪﻫﻴﺪ. ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﭼﻬﺎﺭ ﭘﻨﺞ ﺳﺎﻋﺖ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺯﻳﺮﺯﻣﻴﻦ ﺑﻴﺮﻭﻥ ﻣﻰﺁﻣﺪﻡ، ﺍﺯ ﺁﻥ ﻣﺤﻞِ ﻣﺘﺮﻭﻙ ﺳﺮﻡ ﮔﻴﺞ ﻣﻰﺭﻓﺖ، ﺁﻓﺘﺎﺏِ ﺭﻭﺯ ﺁﻧﻘﺪﺭ ﺗﻨﺪ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﭼﺸﻢ ﻭ ﭼﺎﺭﻡ ﺟﺎﻳﻰ ﺭﺍ ﻧﻤﻰ ﺩﻳﺪ. ﮔﻴﺞ ﻭ ﻭﻳﺞ ﺑﻪ ﺍﻃﺮﺍﻓﻢ ﻧﮕﺎﻩ ﻣﻰﻛﺮﺩﻡ. ﺑﻴﺮﻭﻥ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﺑﻮﺩ ﻭﻧﻮﺭ ﻭ ﺭﻭﺷﻨﺎﻳﻰ ﻭ ﺩﺭ ﺯﻳﺮ ﺯﻣﻴﻦِ ﻧﻤﻮﺭ ﻭ ﻣﺘﺮﻭﻙ، ﻣﺮﮒ ﺧﻮﺍﺑﻴﺪﻩ ﺑﻮﺩ. ﻳﻚ ﺗﺎﺑﻮﺕِ ﺳﻴﺎﻩ ﻭ ﭘﻮﺳﻴﺪﻩ. ﺍﻣﺎ ﻣﻦ ﺁﻧﺠﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﺪﺭﺳﻪ ﺗﺮﺟﻴﺢ ﻣﻰﺩﺍﺩﻡ. ﻣﺎﺩﺭﻡ ﺑﺎ ﺷﮕﻔﺘﻰِ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻧﮕﺎﻩ ﻣﻰﻛﺮﺩ، ﻛﺎﺭﺗﻮﻧﻜﻬﺎ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺭﻭﻯ ﺳﺮﻭ ﮔﻮﺵ ﻭ ﻟﺒﺎﺳﻢ ﺑﺮﻣﻰﺩﺍﺷﺖ ﻭ ﺑﺎ ﺗﻌﺠﺐ ﻭ ﺩﻟﺴﻮﺯﻯ ﻣﻰﭘﺮﺳﻴﺪ ﻛﻪ ﭼﺮﺍ ﭼﺸﻢﻫﺎﻳﻢ ﮔﻮﺩ ﺭﻓﺘﻪ، ﭼﺮﺍ ﺑﻮﻯ ﭘﻮﺳﻴﺪﮔﻰ ﻭ ﻧﺎ ﻣﻰﺩﻫﻢ؟ ﺍﻭﺍﻳﻞ ﻓﻜﺮ ﻣﻰﻛﺮﺩ ﺩﺭ ﻣﺪﺭﺳﻪ ﻣﺮﺍ ﺑﻪ ﺳﻴﺎﻫﭽﺎﻝ ﻣﻰﺍﻧﺪﺍﺯﻧﺪ، ﻭ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺳﺒﺐ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺷﻜﻞ ﻭ ﻗﻴﺎﻓﻪ ﺩﺭﻣﻰﺁﻳﻢ ﻛﻪ ﻣﺜﻞ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﺯ ﮔﻮﺭﻯ ﭼﻨﺪ ﻫﺰﺍﺭ ﺳﺎﻟﻪ ﻓﺮﺍﺭ ﻛﺮﺩﻩﺍﻡ. ﺍﻣﺎ ﺑﻌﺪﻫﺎ ﻓﻬﻤﻴﺪﻧﺪ ﻭ ﻣﻨﻬﻢ ﺷﻴﻮﻩﻯ ﻓﺮﺍﺭﻡ ﺭﺍ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺩﺍﺩﻡ.ﺳﻮﺍﺭ ﺍﺗﻮﺑﻮﺳﻰ ﻣﻰﺷﺪﻡ ﺍﺯ ﺗﻪ ﺧﻂ ﺗﺎ ﺳﺮِﺧﻂ ﻣﻰﺭﻓﺘﻢ ﻭ ﺑﺮﻣﻰﮔﺸﺘﻢ .ﻭ ﺍﺯ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻣﺪﺭﺳﻪ ﻧﻤﻰﺭﻭﻡ ﭘﺎﺩﺷﺎﻩِ ۹ ﺍﻗﻠﻴﻢ ﺑﻮﺩﻡ. ﺍﺯ ﺫﻭﻗﻢ ﺳﺮﻡ ﺭﺍ ﺍﺯﭘﻨﺠﺮﻩﻯ ﺍﺗﻮﺑﻮﺱ ﺑﻴﺮﻭﻥ ﻣﻰﺁﻭﺭﺩﻡ ﻭ ﺑﺎ ﺻﺪﺍﻯ ﺑﻠﻨﺪ ﺁﻭﺍﺯ ﻣﻰﺧﻮﺍﻧﺪﻡ. ﮔﺎﻫﻰ ﻫﻢ ﻣﻰﺩﻳﺪﻡ ﺯﻧﻰ، ﻣﺮﺩﻯ، ﭘﻴﺮﻯ، ﺑﭽﻪﻳﻰ ﺧﻨﺪﻩﺍﺵ ﻣﻰﮔﻴﺮﺩ ﻭﮔﺎﻩ ﻫﻢ ﺻﺪﺍﻯ ﺷﺎﮔﺮﺩ ﺷﻮﻓﺮ ﺭﺍ ﻣﻰﺷﻨﻴﺪﻡ ﻛﻪ ﺩﺍﺩ ﻣﻰ ﺯﺩ ﺑﭽﻪ ﺳﺮﺗﻮ ﺑﻴﺎﺭ ﺗﻮ، ﺳﺮﻣﻮﻥ ﺭﻓﺖ. ﺍﻣﺎ ﻣﻦ ﺩﺭ ﻛﺎﺭ ﺧﻮﺩﻡ ﻏﺮﻕ ﺑﻮﺩﻡ. ﺩﺭﺳﺖ ﻣﺜﻞﻫﻤﻴﻦ ﺣﺎلا ﻛﻪ ﻭﻗﺘﻰ ﺩﺭ ﻛﺎﺭِ ﺳﻴﻤﺮﻍ ﻏﺮﻕ ﻣﻰﺷﻮﻡ، ﻏﺮﻕ ﻣﻰﺷﻮﻡ ﻭﺟﻬﺎﻥ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻳﺎﺩ ﻣﻰﺑﺮﻡ...ﺷﻮﻓﺮﻫﺎﻯ ﺧﻂ ﻫﻴﺠﺪﻩ ﻭ ﺧﻂ ﭼﻬﺎﺭ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺭﺍﻩ ﺁﻫﻦ ﻣﻰﺭﻓﺖ ﺁﺏ ﻛﺮﺝ، ﺣﺎلا ﺍﻟﻴﺰﺍﺑﺖ ﻭﻳﺎ ﭼﻪ ﻣﺮﺍ ﻣﻰﺷﻨﺎﺧﺘﻨﺪ. ﻭ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻫﻢ ﻧﺼﻴﺤﺘﻢ ﻣﻰﻛﺮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﺭﻳﻜﻠﺎ...
ﺩﺭ ﺩﺑﺴﺘﺎﻥ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻧﻔﺮِﺁﺧﺮ ﺑﻮﺩﻡ ﺑﺎ ﻭﺟﻮﺩ ﺁﻧﻜﻪ ﺍﻧﺸﺎءﻫﺎﻯ ﻣﻦ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﺍﻧﺸﺎءﻫﺎ ﺑﻮﺩ. ﺗﺎ ﻛﻠﺎﺱ ﻧﻬﻢ ﻫﻢ ﻧﻔﺮ ﺁﺧﺮ ﺑﻮﺩﻡ. ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﻛﻠﺎﺱ ﺩﻫﻢ ﺑﺎ ﺳﻮﺍﺩﺗﺮﻳﻦ ﺷﺎﮔﺮﺩ ﻛﻠﺎﺱ ﺑﻮﺩﻡ ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﻣﻮﺍﻗﻊ ﺑﻪ ﻛﻮﻣﻚِﺩﺑﻴﺮ ﻣﻰﺭﻓﺘﻢ. ﺩﺭ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺭﺷﺘﻪﻯ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺷﻨﺎﺳﻰ ﺩﺭﺱ ﻧﻤﻰﺧﻮﺍﻧﺪﻡ ﺍﻣﺎ ﻗﺒﻮﻝ ﻣﻰﺷﺪﻡ. ﺩﺭﺳﻬﺎ ﻭ ﺍﻣﻮﺭ ﺭﺍ ﻣﻰﺩﺍﻧﺴﺘﻢ. ﺍﻣﺎ ﺩﺭﺳﺮﺑﺎﺯﻯ ﺍﺯ ﻣﻴﺎﻥ ۱۳۰۰ ﻧﻔﺮ ﺳﺮﺑﺎﺯِﻟﻴﺴﺎﻧﺲ ﻭ ﺩﻛﺘﺮﺍﻯ ﭘﺰﺷﻜﻰ ﺑﺎﺯ ﻧﻔﺮِﺁﺧﺮ ﺷﺪﻡ ﻭ ﺩﺭ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﺮﺍﻧﺸﻬﺮ ﻣﺮﺍ ﺗﺒﻌﻴﺪ ﻛﺮﺩﻧﺪ. ﺟﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺍﮔﺮ ﻣﺎﺭ ﻣﻰﺁﻣﺪ ﮔﻠﻪ ﮔﻠﻪ ﻣﻰﺁﻣﺪ ﻭ ﺍﮔﺮ ﻫﻮﺍ ﺧﻮﺏ ﺑﻮﺩ ﭘﻨﺠﺎﻩ ﻭ ﺷﺼﺖ ﺩﺭﺟﻪ ﺑﻮﺩ.
ﺩﺭ ﻛﻠﺎﺱِ ﺷﺸﻢ ﺍﺑﺘﺪﺍﻳﻰ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺁﻧﻜﻪ ﺩﺳﺖ ﺑﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻳﻢ ﺑﻪ ﻛﺎﺭﻧﺎﻣﻪﻫﺎ ﻭ ﻧﻤﺮﻩﻫﺎﻯ ﺻﻔﺮ ﺭﺍ ﺑﻴﺴﺖ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻳﻢ ﻣﺎ ﺭﺍ ﻣﺤﻜﻮﻡ ﺑﻪ ﻓﻠﻚ ﻛﺮﺩﻧﺪ.ﻣﺎ ﺳﻪ ﺭﺍ ﺭﻭﻯ ﺯﻣﻴﻦِ ﺧﻮﺍﺑﺎﻧﺪﻧﺪ ﻭ ﺷﻠﺎﻕ ﻭ ﭼﻮﺏ ﺑﻪ ﻛﻒ ﭘﺎﻫﺎ ﺷﺮﻭﻉ ﺷﺪ ﺍﻣﺎ ﻣﻦ ﭼﻮﺏ ﻧﺨﻮﺭﺩﻩ، ﻓﺮﺍﺭ ﻛﺮﺩﻡ ﻭ ﻫﻔﺖ ﺭﻭﺯ ﺗﻤﺎﻡ ﺍﺯ ﺻﺒﺢ ﻣﻰﺯﺩﻡ ﺑﻪ ﺧﻴﺎﺑﺎﻥ ﻭ ﺑﺎ ﺭﻓﻘﺎﻯ ﻣﺤﻜﻮﻡ ﻣﻰﺭﻓﺘﻴﻢ ﺳﻴﻨﻤﺎ، ﺍﻳﻦ ﻫﻔﺖﺭﻭﺯ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺻﺒﺢ ﺗﺎ ﺷﺎﻡ ﺗﻮﻯ ﺳﻴﻨﻤﺎﻫﺎ ﺑﻮﺩﻳﻢ ﺍﺯ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﺍﻳﺎﻡ ﺯﻧﺪﮔﻰِ ﻣﻦ ﺑﻮﺩ.ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﺑﮕﻮﻳﻢ ﻣﻦ ﺩﺭ ﺧﻴﺎﺑﺎﻥﻫﺎ ﻭ ﻣﺤﻠﻪﻫﺎ، ﭘﺎ ﺑﺮﻫﻨﻪ ﺁﺩﻡ ﺷﺪﻡ ﺷﺎﻳﺪ، ﻧﻪ ﺩﺭﻣﺪﺭﺳﻪ ﻭ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ. ﺯﻳﺮ ﺑﺎﺭِ ﻫﻴﭽﻜﺲ ﻧﻤﻰﺭﻓﺘﻢ. ﺍﮔﺮ ﺑﺎ ﻗﻠﺪﺭﻯ ﻣﻮﺍﺟﻪ ﻣﻰﺷﺪﻡ ﻃﻐﻴﺎﻥ ﻣﻰﻛﺮﺩﻡ. ﻣﻦ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺩﺭ ﺯﻧﺪﮔﻴﻢ ﭼﻪ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﺧﺼﻮﺻﻰ ﻭ ﭼﻪ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻴﻢ ﻣﻌﺘﺮﺽ ﺑﻮﺩﻩﺍﻡ ﻭ ﻋﺼﻴﺎﻥ ﻛﺮﺩﻩﺍﻡ.ﺩﺭ ﺳﺮﺑﺎﺯﺧﺎﻧﻪ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻓﺮﺍﺭ ﻣﻰﻛﺮﺩﻡ ﻭ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﻣﻰﺭﻓﺘﻢ ﻭ ﺑﺮﺍﻯ ﺭﺍﺩﻳﻮ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻭ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻭ ﻣﻄﻠﺐ ﻣﻰﻧﻮﺷﺘﻢ. ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻧﻬﺎ ﻣﻦ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩﻯ ﺭﺍﺩﻳﻮ ﺑﻮﺩﻡ ﺩﺭ ﺣﻜﻮﻣﺖِﺷﺎﻩ ﻣﺮﺍ ﺍﺯ ﻛﺎﺭﻡ ﺩﻭﺑﺎﺭ ﺍﺧﺮﺍﺝ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭﺩﺭﺣﻜﻮﻣﺖِ ﺍﺳﻠﺎﻣﻰ ﺍﺯ ﻫﻤﺎﻥ ﺭﻭﺯ ﺍﻭﻝ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮﺷﺎﻥ ﺍﻳﺴﺘﺎﺩﻡ ﺗﺎ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺑﻪ ﺟﺮﻡِ ﺿﺪﺍﺳﻠﺎﻡ ﺑﻮﺩﻥ ﻭ ﻧﻮﺷﺘﻦ ﺭﻣﺎﻥ ﭼﻨﺪﺭ ﻭ ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻛﺘﺎﺏِ ﺟﺎﻣﻌﻪﺷﻨﺎﺳﻰ ﻣﻄﺒﻮﻋﺎﺕ، ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﻧﻘﻠﺎﺏ ﺍﺯ ﺗﺪﺭﻳﺲ ﻭ ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻣﺮﺍ ﺑﺎﺯ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ.
ﺩﺭ ﺩﺍﺩﮔﺎﻩ ﺑﻪ ﻣﻦ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﺩﻳﮕﺮ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﻨﻮﻳﺴﻰ، ﺍﮔﺮ ﺍﻳﻨﭽﻨﻴﻦ ﻧﻨﻮﻳﺴﻰ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﻣﻰﺩﻫﻴﻢ ﺑﺮﮔﺮﺩﻯ ﺑﻪ ﺗﺪﺭﻳﺲ ﺟﺎﻣﻌﻪﺷﻨﺎﺳﻰ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺩﺭ ﻓﻮﻕﻟﻴﺴﺎﻧﺲ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺷﻨﺎﺳﻰ ﺩﺭﺱ ﻣﻰ ﺩﺍﺩﻡ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﮔﻔﺘﻢ ﺁﻧﭽﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪﺍﻡ ﺧﻮﻥ ﻭ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﻣﻦ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﻛﻠﻚِ ﻣﺤﺎﻛﻤﻪ ﺭﺍ ﻛﻨﺪﻡ.
ﺑﺎ ﺳﻪ ﺗﻔﻨﮕﺪﺍﺭ ﻭ ﻛﻨﺖ ﻣﻮﻧﺖ ﻛﺮﻳﺴﺘﻮ ﻭ ﺁﺛﺎﺭ ﻫﺪﺍﻳﺖ ﻭﺟﻤﺎﻟﺰﺍﺩﻩ ﻭ ﭼﻮﺑﻚ ﻭ ﻣﺎﻛﺴﻴﻢ ﮔﻮﺭﻛﻰ ﻭ ﭼﺨﻮﻑ ﻭ ﻣﺎﺭﻙﺗﻮﺍﻳﻦ ﻭ ﻧﻴﻤﺎ ﻭ ﺣﺎﻓﻆ ﻭ ﺧﻴﺎﻡ ﻭ ﺑﺎﺑﺎﻃﺎﻫﺮ ﻭ ﮊﺍﻥ ﮊﺍﻙ ﺭﻭﺳﻮ ﻭ ﻣﻮﻟﺎﻧﺎ ﻭ ﺩﺍﺳﺘﺎﻳﻮﺳﻜﻰ ﻭ ﺍﺷﺘﻔﻦ ﺯﻭﺍﻳﻚ ﻭ ﻛﻨﻮﺕ ﻫﺎﻣﺴﻮﻥ ﻭ... ﺷﺮﻭﻉ ﻛﺮﺩﻡ. ﺍﺯ ﺧﻴﺎﺑﺎﻥ ﻣﻮﻟﻮﻯ ﺗﺎ ﺧﻴﺎﺑﺎﻥ ﻟﺎﻟﻪﺯﺍﺭ ﻭ ﺑﻮﺫﺭﺟﻤﻬﺮﻯ ﻭ ﭼﻬﺎﺭ ﺭﺍﻩ ﻣﻨﻮﭼﻬﺮﻯ ﻭ ﻣﺨﺒﺮﺍﻟﺪﻭﻟﻪ ﺭﺍ ﭘﻴﺎﺩﻩ ﻣﻰﺭﻓﺘﻢ ﺗﺎ ﺑﺮﺳﻢ ﺑﻪ ﺭﺍﺳﺘﻪﻯ ﻛﺘﺎﺑﻔﺮﻭﺷﻰﻫﺎ. ﭘﻮﻟﻰ ﻛﻪ ﺟﻤﻊ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻡ ﻳﻜﺠﺎ ﻣﻰﺩﺍﺩﻡ ﺑﻪ ﻛﺘﺎﺏ. ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﻣﻮﺍﻗﻊ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﻰﺭﻓﺘﻢ، ﻣﺜﻞ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﻧﻪ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺑﺎﻭﺭ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻢ ﺟﺮﻳﺪﻩ ﺭﻭ ﻛﻪ ﮔﺬﺭﮔﺎﻩ ﻋﺎﻓﻴﺖ ﺗﻨﮓ ﺍﺳﺖ...
ﺁﺩم‌هاﻯ ﻛﻮﭼﻪ ﺩﺭ ﻋﻮﺍﻟﻢ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﻣﻦ ﺑﻪ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﻓﺘﺎﺩﻩ ﺑﻮﺩﻡ. ﮔﺎﻩ ﭘﺸﺖِﺩﺭِﺑﻨﮕﺎﻩ ﻣﻌﺮﻓﺖ ﺍﻭﻝِ لاﻟﻪﺯﺍﺭ، ﻛﺘﺎﺑﻰ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺣﺴﻦ ﻣﻌﺮﻓﺖ ﻛﺮﺍﻳﻪ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻡ، ﻫﻤﺎﻧﺠﺎ ﻣﻰﺧﻮﺍﻧﺪﻡ ﻭ ﻛﺘﺎﺏ ﺭﺍ ﭘﺲ ﻣﻰﺩﺍﺩﻡ ﻭ ﻛﺘﺎﺑﻰ ﺩﻳﮕﺮ ﻣﻰﮔﺮﻓﺘﻢ. ﺩﻳﮕﺮ ﺷﻴﺸﻪ ﻧﻤﻰﺷﻜﺴﺘﻢ، ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺯ ﺍﻳﻦﭘﺸﺖ ﺑﺎﻡ ﺑﻪ ﺁﻥ ﭘﺸﺖ ﺑﺎﻡ ﻓﺮﺍﺭ ﻧﻤﻰﻛﺮﺩﻡ. ﻣﻦ ﻓﺮﻭﺷﻨﺪﻩﻯ ﺍﻧﻮﺍﻉ ﺁﺏﻧﺒﺎﺕ ﺑﻮﺩﻡ. ﻣﻦ ﺍﺯ ﻣﺸﺎﻫﻴﺮ ﺳَﺮﻯ ﻭ ﮔﻠﺎﺏ ﺷﻜﺮ ﻭ ﺷﻜﻠﺎﺕ ﻭ ﻛﺸﻰ ﺑﻮﺩﻡ. ﻳﻚ ﺯﻳﺮﺯﻣﻴﻦ ﻛﺮﻡ ﺍﺑﺮﻳﺸﻢ ﺗﺎﺑﺴﺘﺎﻧﻬﺎ ﺩﺍﺷﺘﻢ ﻭ ﺑﺎ ﻓﺮﻭﺵ ﻫﻤﻴﻦﻫﺎ ﺑﻪ ﺳﻴﻨﻤﺎ ﻣﻰﺭﻓﺘﻢ. ﺍﻣﺎ ﻫﻤﻪﻯ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭﻫﺎ ﺭﺍ ﺭﻫﺎ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻡ ﻭﻛﺘﺎﺑﺨﻮﺍﻥ ﻭ ﻋﺎﻗﻞ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩﻡ. ﺩﻭ ﺳﻪ ﺳﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﮔﺬﺷﺖ ﺍﻭﻟﻴﻦ ﻛﺘﺎﺑﻢ ﺭﺍ ﻧﻮﺷﺘﻢ. ﺷﺎﻳﺪ ﭘﺎﻧﺰﺩﻩ ﺷﺎﻧﺰﺩﻩ ﺳﺎﻟﻪ ﺑﻮﺩﻡ ﻛﻪ ﻛﺘﺎﺏِ ﺁﺧﻮﻧﺪﻧﺎﻣﻪ ﺭﺍ ﻧﻮﺷﺘﻢ. ﺁﺧﻮﻧﺪﻧﺎﻣﻪ ﺷﺮﺡ ﻛﺎﺭﻫﺎﻯ ﺁﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﺑﻮﺩ؛ ﻭ ﻣﻦ ﺑﺎ ﻃﻨﺰ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﺭﺍ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺑﻮﺩﻡ. ﺁﺧﻮﻧﺪﻧﺎﻣﻪ ﺗﻘﺮﻳﺒﻦ ﻧﻜﺘﻪﻫﺎ ﻭ ﺩﺍﺳﺘﺎﻧﻚﻫﺎﻳﻰ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﭘﺪﺭﻡ ﻭ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺍﺯ ﺁﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﻣﻦ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﺭﺍ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺑﻮﺩﻡ.ﺁﺧﻮﻧﺪ ﻧﺎﻣﻪ؛ ﺁﺧﻮﻧﺪﻫﺎ ﻭ ﺭﻭﺿﻪﺧﻮﺍﻧﻬﺎ ﻭ ﻭﻋﺎﻅ ﻭ ﺁﻳﺖﺍللهﻫﺎ ﻭ ﺣﺠﺖﺍلاﺳﻠﺎﻡﻫﺎ ﺭﺍ ﻣﺴﺨﺮﻩ ﻭ ﺍﻓﺸﺎ ﻣﻰﻛﺮﺩ. ۵۶ ﺩﺍﺳﺘﺎﻧﻚ ﻭ ﻗﻄﻌﻪ ﻭ ﺭﻭﺍﻳﺖ ﺑﻮﺩ. ﻫﺮﻛﺲ ﺍﺯ ﺩﻭﺭ ﻭ ﺑﺮﻳﻬﺎ ﺍﺯ ﭘﺪﺭﻡ ﺗﺎ ﺩﻭﺳﺘﺎﻧﻢ ﻭ ﺑﺮﺍﺩﺭﻫﺎ ﻭﻛﺲ ﻭ ﻛﺎﺭﻡ ﺁﻧﺮﺍ ﺧﻮﺍﻧﺪ ﺑﻪ ﻭﺣﺸﺖ ﺍﻓﺘﺎﺩ. ﭘﺪﺭﻡ ﻭﻗﺘﻰ ﺁﺧﻮﻧﺪﻧﺎﻣﻪ ﺭﺍ ﺧﻮﺍﻧﺪ ﻳﻜﻰ ﺩﻭ ﺳﺎﻋﺖ ﻣﺮﺍ ﻧﺼﻴﺤﺖ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﭘﺪﺭﻡ! ﺗﻮ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﺭﺍ ﻧﻤﻰﺷﻨﺎﺳﻰ، ﺍﻳﻨﻬﺎ ﺷﻘﻰ، ﺑﻴﺮﺣﻢ، ﺭﺫﻝﺍﻧﺪ ﻭ ﺧﺎﻧﻪﺍﺕ ﺭﺍ ﺧﺮﺍﺏ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ. ﺍﻳﻨﻬﺎ ﻛﻮﺗﻪﻓﻜﺮﺍﻧﺪ ﻭ ﺭﻳﺸﻪﺍﺕ ﺭﺍ ﻣﻰﺳﻮﺯﺍﻧﻨﺪ ﻭ ﺍﺯﻳﻦ ﺣﺮﻓﻬﺎ. ﭘﺪﺭﻡ ﺩﺳﺘﻨﻮﺷﺘﻪﻫﺎﻯ ﻣﺮﺍ ﭘﻨﻬﺎﻥ ﻛﺮﺩ. ﺩﻭ ﺳﻪ ﺳﺎﻟﻰ ﻣﻦ ﺭﻭﻯ ﺁﺧﻮﻧﺪﻧﺎﻣﻪ ﻭ ﻛﺘﺎﺏ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﻛﻪ ﺗﺎﺯﻩ ﺁﻣﻮﺧﺘﻪ ﺑﻮﺩﻡ ﻛﺎﺭ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻡ ﻭﺁﻧﻬﻢ ﻧﻮﺷﺘﻦِﺭﺑﺎﻋﻴﺎﺕ ﺧﻴﺎﻡ ﺑﻪ ﺧﻂ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺑﻮﺩ. ﺭﻓﻘﺎ ﻭﻗﺘﻰ ﺍﻳﻦ ﺁﺧﻮﻧﺪﻧﺎﻣﻪ ﺭﺍ ﻣﻰﺧﻮﺍﻧﺪﻧﺪ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻣﻰﺧﻨﺪﻳﺪﻧﺪ. ﺩﺍﺳﺘﺎﻧﻚﻫﺎﻯ ﻭﺍﻗﻌﻰ ﺍﺯ ﺁﺧﻮﻧﺪﻫﺎ؛ ﻭ ﭼﻘﺪﺭ ﺧﻮﺍﻧﺪﻧﻰ ﻭ ﺳﺮﮔﺮﻡ ﻛﻨﻨﺪﻩ ﻭ ﺧﻨﺪﻩ ﺩﺍﺭ... ﻛﻠﺎﺱﺩﻩ ﻳﺎﺯﺩﻩ ﺑﻮﺩﻡ ﻛﻪ ﺷﺮﻭﻉ ﻛﺮﺩﻡ ﺑﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶﻫﺎﻯ ﺭﺍﺩﻳﻮﻳﻰ ﻧﻮﺷﺘﻦ. ﺑﺎﺑﺖ ﻫﺮ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﺷﺶ ﺑﺨﺸﻰ ﺩﻭﻳﺴﺖ ﺗﻮﻣﺎﻥ ﻫﻢ ﻣﻰﮔﺮﻓﺘﻢ. ﺑﻌﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻳﻰ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺁﻗﺎﻯ ﺷﺎﻩ ﺣﺴﻴﻨﻰ ﻣﻰﻧﻮﺷﺖ. ﺍﻭ ﻣﺮﺩﻯ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻣﺘﻴﻦ ﻭ ﺁﮔﺎﻩ ﺑﻪ ﻛﺎﺭ ﺧﻮﺩﺵ ﺑﻮﺩ. ﺩﺍﻣﺎﺩِﺍﺳﺘﺎﺩ ﺟﻠﺎﻝﺍﻟﺪﻳﻦ ﻫﻤﺎﻳﻰ ﺑﻮﺩ ﻳﺎ ﺷﺪ. ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻳﻰ ﺩﺍﺷﺖ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﺯﻧﺎﻥِ ﻧﺎﻣﺪﺍﺭ ﺟﻬﺎﻥ ﺑﻪ ﻣﻦ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺭﺍ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﻫﻢ. ﺧﻮﺩ ﺍﻭ ﻣﻰﮔﻔﺖ ﻫﺮﭼﻪ ﺑﻮﺩﻩ ﻣﻦ ﻧﻮﺷﺘﻪﺍﻡ. ﻣﻦ ﺷﺮﻭﻉ ﻛﺮﺩﻡ ﺑﻪ ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻧﻤﺎﻳﺸﻨﺎﻣﻪﻫﺎﻳﻰ ﺑﺎ ﻧﺎﻡ ﺯﻧﺎﻥ ﻧﺎﻣﺪﺍﺭ ﺟﻬﺎﻥ. ﻭﺩﻭ ﺳﺎﻝ ﻭ ﻧﻴﻢ ﺍﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺭﺍ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﺍﺩﻡ.
ﺍﻭﻟﻴﻦ ﻛﺎﺭﻡ ﺩﺭ ﺑﺎﺭﻩﻯ ﺳﻴﻤﻮﻥ ﺩﻭﺑﻮﺍﺭ ﺑﻮﺩ. ﺟﺎﻳﻰ ﺩﺭ ﻧﻤﺎﻳﺶ، ﺳﻴﻤﻮﻥﺩﻭﺑﻮﺍﺭ ﺗﺮﻙِ ﻣﻮﺗﻮﺭِ ﮊﺍﻥ ﭘﻞ ﺳﺎﺭﺗﺮ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ ﻣﻦ ﺣﺮﻓﻬﺎﻯ ﺩﻟﻢ ﺭﺍ ﺩﺭﺩﻫﺎﻥ ﺳﺎﺭﺗﺮ ﻭ ﺳﻴﻤﻮﻥ ﺩﻭﺑﻮﺍﺭ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ ﺑﻮﺩﻡ. ﻛﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﺧﻨﺪﻩﻯ ﺧﻮﺩﻡ ﻣﻰﺷﺪ. ﻧﻤﺎﻳﺸﻨﺎﻣﻪﻫﺎﻯ ﻓﺮﺍﺭ ﺑﻪ ﺳﻮﻯ ﺟﻨﮕﻞ، ﻭﺍﺵ،ﻋﺮﻭﺳﻰ، ﺑﻪ ﻳﻠﻮﺍﺳﻜﺎﻯ ﻣﻰﺁﻳﺪ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺍﺳﺘﻔﻦ ﻛﺮﻳﻦ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺭﺳﺘﻢ ﻭﺳﻬﺮﺍﺏ ﻭ ﮔﻨﺞ ﭼﻬﺎﺭﻡ ﻭ ﺭﺍﺩﻳﻮ ﻭ... ﺧﻴﻠﻰ ﮔﺮﻓﺖ. ﭘﻮﻝ ﺧﻮﺑﻰ ﻫﻢ ﻣﻰﺩﺍﺩﻧﺪ. ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻯ ﺻﺒﺢ ﺩﺍﻧﺴﺘﻨﻰﻫﺎﻯ ﻋﻠﻢ ﻭ ﺻﻨﻌﺖ ﻛﻪ ﺁﻗﺎﻯ ﻣﺎﻧﻰ ﮔﻮﻳﻨﺪﻩ ﻭ ﺧﺎﻧﻢ ﺍﺭﺑﺎﺑﻰ ﺍﺟﺮﺍ ﻣﻰﻛﺮﺩﻧﺪ ﺳﺎﻟﻬﺎ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﺍﺷﺖ. ﺯﻧﺎﻥ ﻧﺎﻣﺪﺍﺭ ﺟﻬﺎﻥ ﻫﻢ ﺑﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻳﻰ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﺳﻠﺎﻡ ﺑﺎﻣﺪﺍﺩﻯ ﻛﻪ ﺑﺰﺭﮒ ﺩﺑﻴﺮﺵ ﺗﻮﺭﺝ ﻓﺮﺍﺯﻣﻨﺪ ﺑﻮﺩ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ ﻣﻰ ﻛﺮﺩﻡ ﻭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﻰﻧﻮﺷﺘﻢ. قبلا ﺍﻭ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺳﺨﻦ ﺩﻳﺪﻩ ﺑﻮﺩﻡ. ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻳﻰ ﻫﻢ ﺩﺍﺷﺘﻢ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﺳﻠﺎﻡ ﻧﻴﻤﺮﻭﺯ ﻛﻪ ﺩﺭﺷﻬﺮﺳﺘﺎﻥﻫﺎ ﭘﺨﺶ ﻣﻰﺷﺪ. ﻣﻦ ﺑﻪ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪﻯ ﭘﺴﺖ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺭﻓﺘﻢ ﻭ ﺑﺎ ﻣﺎﻫﻰ ﺩﻭﻳﺴﺖ ﺗﻮﻣﺎﻥ، ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻧﮕﺎﺭ ﺷﺪﻡ. ﻭ ﻫﻤﺎﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻓﺮﺩﻭﺳﻰ ﺩﺍﺳﺘﺎﻧﻬﺎﻳﻢ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻧﺎﻡﻫﺎﻯ ﺩﺭ ﺩﻝِ ﺗﺎﺭﻳﻜﻰﻫﺎ، ﺷﻬﺮ ﻓﻠﺰﻯ، ﺑﺎﻃﻠﺎﻕ، ﺁﻥ ﺻﺪﺍﻯ ﺟﺎﺩﻭﻳﻰ، ﮔﻮﺩﺍﻝ، ﻭﺍﺩﻯِ ﺟﻬﻨﻢ، ﻏﺮﻳﺒﺎﻧﻪ، ﺗﻠﻪ، ﺳﻴﺐ، ﺳﻴﺐِ ﺩﺭﺷﺖِ ﺧﻮﺭﺷﻴﺪ ﻭ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺩﺍﺳﺘﺎن‌های ﺩﻳﮕﺮ... ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﺠﻠﻪﻯ ﺍﺩﺑﻰ ﭼﺎﭖ ﻣﻰﻛﺮﺩﻡ.
ﺯﻣﺎﻥِﺳﺮﺩﺑﻴﺮﻯِﻋﺒﺎﺱ ﭘﻬﻠﻮﺍﻥ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺁن‌هم ﻣﺎﺟﺮﺍﻳﻰ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﺧﻮﺍﻫﻢ ﻧﻮﺷﺖ.ﻫﻤﺎﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺭﻣﺎﻧﻰ ﺑﻪ ﻧﺎﻡِ ﺁﺧﺮﻳﻦ ﺍﻳﺴﺘﮕﺎﻩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻣﺠﻠﻪﻯ ﻛﺎﺭﮔﺮﺍﻥ ﻫﺮﻫﻔﺘﻪ ﭼﺎﭖ ﻣﻰﻛﺮﺩﻡ. ﺳﺮﺩﺑﻴﺮ ﺁﻗﺎﻯ ﻣﺤﻤﺪﻋﻠﻰ ﺳﻔﺮﻯ ﺑﻮﺩ. ﻣﺮﺩﻯ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺟﺎﺳﻨﮕﻴﻦ ﻭ ﻣﺪﺑﺮ ﻭ ﻣﺪﻳﺮ. ﺍﻳﻦ ﺯﻣﺎﻥ، ﻭﻗﺘﻰ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻣﻦ ﺗﺎﺯﻩ ﺩﻳﭙﻠﻢ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩﻡ. ﺗﺎ ﺳﺎﻝ ۱۳۴۷ ﻣﻦ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﺠﻠﻪﻫﺎ ﻭ ﺭﺍﺩﻳﻮ ﻭﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻛﺎﺭ ﻛﺮﺩﻡ. ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻣﺪﺕ ﻛﺎﺭ ﻣﻦ ﺩﺭ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻛﻮﺗﺎﻩ ﺑﻮﺩ ﺍﺳﺘﻌﻔﺎ ﺩﺍﺩﻡ. ﺣﺘﺎ ﺁﻗﺎﻯ ﻣﺴﻌﻮﺩﻯ ﺣﻘﻮﻗﻢ ﺭﺍ ﺩﻭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﻛﺮﺩ ﺍﻣﺎ ﻧﻤﺎﻧﺪﻡ ﻭ ﺁﻣﺪﻡ ﺑﻴﺮﻭﻥ. ﻣﺪﺗﻰ ﻫﻢ ﻣﻌﻠﻢ ﺩﺑﺴﺘﺎﻥِﺟﻬﺎﻥ ﺗﺮﺑﻴﺖ ﺑﻮﺩﻡ. ﺍﺣﺴﺎﺱ ﻣﻰﻛﺮﺩﻡ ﻣﺤﻴﻂ ﻛﻮﭼﻚ ﺍﺳﺖ ﺍﺯ ﺑﺮﺧﻰ ﺁﺩﻣﻬﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺭﺍﺩﻳﻮ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺑﺪﻡ ﻣﻰﺁﻣﺪ. ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﺭﺍﺩﻳﻮ ﺑﺎ ﻣﻬﺪﻯ ﺍﺧﻮﺍﻥ ﺛﺎﻟﺚ ﺁﺷﻨﺎ ﺷﺪﻡ. ﺍﺧﻮﺍﻥ ﻣﺮﺩ ﺑﺰﺭﮔﻰ ﺑﻮﺩ ﻭ ﻣﻦ ﺷﻌﺮﻫﺎ ﻭ ﺷﺨﺼﻴﺖِﺍﺧﻮﺍﻥ ﺛﺎﻟﺚ ﺭﺍ ﺧﻴﻠﻰ ﺩﻭﺳﺖ ﺩﺍﺷﺘﻢ. ﺳﺎﻝ ۱۳۴۷ ﻫﻤﻪ ﺭﺍ ﻭﻝ ﻛﺮﺩﻡ. ﺟﺎﻣﻌﻪﺷﻨﺎﺳﻰ ﺁﺭﻳﺎﻥ ﭘﻮﺭ، ﻛﻪ ﺍﻗﺘﺒﺎﺱ ﻭ ﺗﺮﺟﻤﻪﻯ ﺍﻭ ﺑﻮﺩ ﻛﺎﺭﻯ ﺑﻮﺩ ﺍﺯ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺷﻨﺎﺳﺎﻥ ﺍﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻰ، ﻧﻴﻢ ﻛﻒ ﻭﺍﮒ ﺑﺮﻥ ﻭ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﻛﺘﺎﺑﻬﺎﻯ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎﻥ ﺭﻭﻯ ﻣﻦ تأﺛﻴﺮﮔﺬﺍﺷﺖ. ﺭﻫﺎ ﻛﺮﺩﻡ ﻭ ﺑﻪ ﻓﺮﺍﻧﺴﻪ ﺭﻓﺘﻢ ﺗﺎ ﺩﺭﺱ ﻭ ﺑﺤﺚ ﺭﺍ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﻫﻢ. ﺑﻴﺴﺖ ﻭ ﺷﺶ ﻫﻔﺖ ﺳﺎﻟﻢ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻛﺎﺭﻫﺎﻯ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻭ ﺭﺍﺩﻳﻮ ﻭ ﻣﺠﻠﻪ ﺭﺍ ﺭﻫﺎ ﻛﺮﺩﻡ. ﻣﻰ ﺧﻮﺍﺳﺘﻢ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺷﻨﺎﺳﻰ ﺑﺨﻮﺍﻧﻢ ﺗﺎ ﺑﺘﻮﺍﻧﻢ ﺷﺨﺼﻴﺖﻫﺎﻯ ﺩﺍﺳﺘﺎﻧﻬﺎﻳﻢ ﺭﺍ ﺑﻴﺎﻓﺮﻳﻨﻢ. ﺍﻳﻨﻄﻮﺭ ﻓﻜﺮ ﻣﻰﻛﺮﺩﻡ ﺑﺮﺍﻯ ﺁﻓﺮﻳﻨﺶِ ﺷﺨﺼﻴﺖِ ﺩﺍﺳﺘﺎﻧﻰ، ﺟﺎﻣﻌﻪﺷﻨﺎﺳﻰ، ﺭﺍه‌هاﻳﻰ ﺟﻠﻮی ﭘﺎﻯ ﻣﻦ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﮔﺬﺍﺷﺖ. ﺭﻭﺯﮔﺎﺭ ﺗﺒﻌﻴﺪ ﺷﺮﻭﻉ ﺷﺪ. ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭﻧﺴﻦ ﻭ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺳﻮﺭﺑﻦ ﻧﺎﻡ ﻧﻮﺷﺘﻢ ﺑﺮﺍﻯ ﻓﻮﻕ ﻟﻴﺴﺎﻧﺲ ﻭ ﺩﻛﺘﺮﺍ. ﻣﺰﺩﻙ ﭘﺴﺮﻡ ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﺳﺎﻝِﺍﻭﻝ ﺩﺭ ﭘﺎﺭﻳﺲ ﻣﺘﻮﻟﺪ ﺷﺪ. ﺧﺎﻧﻪﺍﻡ ﺩﺭ ﺟﻨﮕﻞ ﺑﻮﺩ. ﺩﺍﻧﺸﺠﻮ ﺑﻮﺩﻡ ﻭ ﭘﺪﺭ ﻭ ﻫﻤﺴﺮ. ﺍﻣﺎ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﻫﻢ ﻣﻰﻧﻮﺷﺘﻢ. ﻫﺮﮔﺰ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﻧﻮﻳﺴﻰ ﻭﺷﻌﺮﻧﻮﻳﺴﻰ ﺭﺍ ﺭﻫﺎ ﻧﻜﺮﺩﻡ. ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺭﻣﺎﻥِ ﺁﺧﺮﻳﻦ ﺍﻳﺴﺘﮕﺎﻩ، ﺭﻣﺎﻧﻰ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﭼﻨﺪﺭ ﺭﺍ ﺷﺮﻭﻉ ﻛﺮﺩﻡ. ﭼﻨﺪﺭ ﺩﺭ ﻓﺮﺍﻧﺴﻪ ﺟﺎﻥ ﮔﺮﻓﺖ ﻭ ﺑﻌﺪﻫﺎ ﺩﺭﺍﻳﺮﺍﻥ ﭼﺎﭖ ﺷﺪ ﻭ ﺩﻭ ﻫﻔﺘﻪ ﺩﺭ ﻛﺘﺎﺑﻔﺮﻭﺷﻰ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺍﺳﻠﺎﻣﻰ ﺁﻧﺮﺍ ﺗﻮﻗﻴﻒ ﻭ ﺟﻤﻊﺁﻭﺭﻯ ﻛﺮﺩ. ﺗﺎ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺍﺯ ﭼﺎﭖ ﺷﺪﻩ ﻭ ﻧﺸﺪﻩ ﺣﺪﻭﺩ ﺳﻴﺼﺪ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﻛﻮﺗﺎﻩ ﻭ ﺑﻠﻨﺪ ﻧﻮﺷﺘﻪﺍﻡ. ﺍین هم ﺳﺌﻮﺍﻝ ﺍﻭﻝِ ﺷﻤﺎ ﺣﻀﺮﺕِ ﻣﺎﻧﻰِ ﮔﺮﺍﻣﻰ.   


<><><>

کارنامه‌ی فرهنگی مرتضامیرآفتابی

ﺳﺮﺩﺑﻴﺮﻯ
ﺳﺮﺩﺑﻴﺮی ﻣﺠﻠﻪﻯ ﻧﺎﻣﻪ ﭘﮋﻭﻫﺸﻜﺪﻩ . ﺑﺮﺭﺳﻰ‌ﻫﺎﻯ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻭ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﺠﻠﻪﻯ ﮔﻮﻳﺎ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﻛﺎﺳﺖ. ﻣﺠﻠﻪﻯ ﺳﻴﻤﺮﻍ ۹۴ ﺷﻤﺎﺭﻩ ﺩﺭ ۱۴ ﺳﺎﻝ. ﺍﺯ ﺳﺎﻝ ۱۳۶۷ ﺗﺎ ۱۳۸۰-ﺍﻣﺮﻭﺯ

ﻛﺘﺎﺑﻬﺎﻯ ﭘﮋﻭﻫﺸﻰ
۱۳۵۶ «ﻧﺸﺮ ﻛﺘﺎﺏ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ» ﺍﺯ ﺁﻏﺎﺯ ﺗﺎ -۱۳۵۶«ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺷﻨﺎﺳﻰ ﻣﻄﺒﻮﻋﺎﺕ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﻧﻘﻠﺎﺏ»         ﺗﻮﻗﻴﻒ ﺷﺪ- «ﺷﻨﺎﺳﻨﺎﻣﻪﻯ ﻣﻄﺒﻮﻋﺎﺕ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﻧﻘﻠﺎﺏ» ﺗﻮﻗﻴﻒ ﺷﺪ«ﺍﻧﺘﺸﺎﺭﺍﺕِ ﺍﺣﺰﺍﺏ ﻭ ﮔﺮﻭﻫﻬﺎ ﻭ ﺳﺎﺯﻣﺎﻧﻬﺎ ﺍﺯ ﺁﻏﺎﺯ ﺗﺎ ﺍﻧﻘﻠﺎﺏ» ﺗﻮﻗﻴﻒ ﺷﺪ

ﻛتاب‌هاﻯ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﻭ ﺷﻌﺮ
ﭼﻨﺪﺭ   ۱۳۵۸. ﺑﺨﺸﻰ ﺍﺯ ﻳﻚ ﺭﻣﺎﻥ   ﺗﻬﺮﺍﻥ
ﮔﻠﺪﺍﻧﻰ ﺑﺮ ﭘﻨﺠﺮﻩﻯ ﺷﻬﺮ ۱۳۶۵    ﻣﺠﻤﻮﻋﻪﻯ ۱۸ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ   ﺍﻣﺮﻳﻜﺎ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭﺍﺕ ﺍﻳﺮﺍﻧﺰﻣﻴﻦ
ﺁﻭﺍﺯ ﻣﺠﻬﻮﻝ ﺑﺎﺩ ۱۳۶۸       ﺷﻌﺮ ﻛﺎﺳﺖ
Mystical Realities ۱۹۹۳       ۱۲ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺑﻪ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰ   ﺍﻣﺮﻳﻜﺎ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭﺍﺕ Favor
ﭼﺎﭖ ﭼﻨﺪ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥِ ﻛﻮﺗﺎﻩ ﻣﻦ ﺩﺭ ﻣﺠﻠﻪﻯ ﺍﺩﺑﻰِ ﺷﻴﻜﺎﮔﻮ ﺭﻳﻮﻳﻮ(Chicago Reveiw ) ﺑﺎ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﻫﺎﻯ ﺩﻛﺘﺮ ﺭﺿﺎ ﺁﺯﺭﻣﺴﺎ ﻭ ﻓﺮﺯﻳﻦ ﻳﺰﺩﺍﻧﻔﺮ
ﻣﻦ ﺍﻣﺸﺐ ﻟﺎﺟﻮﺭﺩﻯ ﺭﺍ ﻣﻰ ﻛﺸﻢ ۱۳۷۵ ﺭﻣﺎﻥ       ﺍﻣﺮﻳﻜﺎ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭﺍﺕ ﻛﺎﺭﻭﻥ
ﺁﻥ ﺯﻥ ﻭ ﻣﺮﺩ ﺧﻮﺷﺒﺨﺖ ۱۳۷۶    ﻣﺠﻤﻮﻋﻪﻯ ۱۸ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ   ﺍﻣﺮﻳﻜﺎ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭﺍﺕ ﺑﺎﺭﺍﻥ
ﮔﻠﺪﺍﻧﻰ ﺑﺮ ﭘﻨﺠﺮﻩﻯ ﺷﻬﺮ ۱۳۷۹(ﭼﺎﭖ ﺩﻭﻡ) ﻣﺠﻤﻮﻋﻪﻯ ۱۸ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ. ﺍﻣﺮﻳﻜﺎ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭﺍﺕ ﺳﻴﻤﺮﻍ
ﻣﺰﻩﻯ ﺁﻓﺘﺎﺏ ۱۳۷۹       ﻣﺠﻤﻮﻋﻪﻯ ﺷﻌﺮ      ﺍﻣﺮﻳﻜﺎ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭﺍﺕ ﺳﻴﻤﺮﻍ


ﻣﺠﻠﻪﻯ ﮔﻮﻳﺎ
ﺷﻤﺎﺭﻩﻯ ﻳﻚ   ﻭﻳﮋﻩﻯ ﺷﻌﺮ ﻭ ﺗﺮﺍﻧﻪ
ﺷﻤﺎﺭﻩﻯ ﺩﻭﻡ   ﻭﻳﮋﻩﻯ ﺣﺎﻓﻆ
ﺷﻤﺎﺭﻩﻯ ﺳﻮﻡ   ﻭﻳﮋﻩﻯ ﻋﺒﻴﺪ ﺯﺍﻛﺎﻧﻰ (ﺑﺎ ﻛﻴﺨﺴﺮﻭ ﺑﻬﺮﻭﺯﻯ)
ﺷﻤﺎﺭﻩﻯ ﭼﻬﺎﺭﻡ   ﻭﻳﮋﻩﻯ ﻣﻮﻟﺎﻧﺎ
ﺷﻤﺎﺭﻩﻯ ﭘﻨﺠﻢ   ﻭﻳﮋﻩﻯ ﺧﻴﺎﻡ
ﺷﻤﺎﺭﻩﻯ ﺷﺸﻢ   ﻭﻳﮋﻩﻯ ﺟﺸﻦ ﺟﺸﻨﻬﺎ، ﻧﻮﺭﻭﺯ
ﺷﻤﺎﺭﻩﻯ ﻫﻔﺘﻢ   ﻭﻳﮋﻩﻯ ﺑﻮﺳﻌﻴﺪ
ﺷﻤﺎﺭﻩﻯ ﻫﺸﺘﻢ   ﻭﻳﮋﻩﻯ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﻛﻮﺩﻛﺎﻥ ﺑﺎ ﺁﺛﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺻﺎﺩﻕ ﻫﺪﺍﻳﺖ، ﺍﺣﻤﺪ ﺷﺎﻣﻠﻮ، ﻧﻴﻤﺎ ﻳﻮﺷﻴﺞ
ﺑﺎ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ ﻭ ﺑﺎﺯﻳﮕﺮﻯِ ﺑﻬﺮﻭﺯ ﻭﺛﻮﻗﻰ ﻭ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﺍﺳﻔﻨﺪﻳﺎﺭ ﻣﻨﻔﺮﺩﺯﺍﺩﻩ

ﺯﻳﺮ ﭼﺎﭖ
ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺭﻭﺯﮔﺎﺭ ﻣﺎ ۱۳۸۰       ﻣﺠﻤﻮﻋﻪﻯ ۱۸ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ   ﺍﻣﺮﻳﻜﺎ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭﺍﺕ ﺳﻴﻤﺮﻍ
ﺷﻜﻔﺘﻦ ﺩﺭ ﺳﻨﮓ ۱۳۸۰       ﮔﻔﺖ ﻭ ﮔﻮ ﺑﺎ ﺻﺎﺩﻕ ﭼﻮﺑﻚ، ﺑﺰﺭﮒ ﻋﻠﻮﻯ، ﺳﻬﺮﺍﺏ ﺷﻬﻴﺪ ﺛﺎﻟﺚ
ﻭ ﺍﺣﻤﺪ ﺷﺎﻣﻠﻮ، ﺟﻠﺪ ﺍﻭﻝِ ﮔﻔﺖ ﻭ ﮔﻮﻫﺎ ﺑﺎ ﺑﺰﺭﮔﺎﻥ ﺍﻳﺮﺍﻥ
ﻣﺎ ﻫﻤﻪ ﺭﻭﻯ ﺁﺏ ﺑﻮﺩﻳﻢ      ﺭﻣﺎﻥ / ﻣﻮﺵ ﺩﺭ ﻣﺎﻩ    ﺭﻣﺎﻥ
ﺻﺪ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩﻯ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ      ﺑﺮﺭﺳﻰِ ﺁﺛﺎﺭ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎﻥ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺍﻳﺮﺍﻥ