ﻣﺤﻤﺪﺗﻘﻰ ﻟﻄﻔﻰ
ﮔﺬﺭ ﺍﺯ ﺩﺭﻭﻥ ﻳﻚ ﺷﻌﺮ
ﺧﻮﺍﻧﺶِ ﺷﻌﺮﻛﻮﺩﻛﺎﻧﻪ ﺍﺯ ﻣﺎﻧﻰ
 
ﺷﻌﺮﻛﻮﺩﻛﺎﻧﻪ ﺩﺭ ﺗﺎﺯﻩ ﺗﺮﻳﻦ ﻛﺘﺎﺏ ﺷﻌﺮﻣﺎﻧﻰ: ﺳﭙﻴﺪﻩﻯ ﭘﺎﺭﺳﻰ۱ ﭘﻴﻮﻧﺪﻯ ﺍﺳﺖ ﻣﻴﺎﻥ ﺩﻳﺪﻩﻫﺎ ﻭ ﺗﺨﻴﻴﻠﺎﺕ ﻣﻴﺮﺯﺍﺁﻗﺎﻯ ﻧﻮﺟﻮﺍﻥ ﺩﺭ ۳۵ ﺳﺎﻝ ﭘﻴﺶ ﺩﺭ ﺯﺍﺩﮔﺎﻩﺍﺵ ﺍﺳﺪﺁﺑﺎﺩ ﺑﺎ ﺷﺎﻋﺮﺍﻧﻪﮔﻰ ﻭ ﻛﻤﺎﻝ ﻓﻜﺮﻯ ﺍﻭﻛﻪ ﺍﻳﻨﻚ ۵۰ ﺳﺎﻟﻪ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺩﺭﺁﻟﻤﺎﻥ ﺯﻧﺪﻩﮔﻰ ﻣﻰﻛﻨﺪ. ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺧﺎﻃﺮ ﺗﻮﺟﻪ ﻣﻦ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺷﻌﺮ ﻭﺍﺷﻌﺎﺭ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻛﺘﺎﺏ ﺟﻠﺐ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺧﻮﺩ، ﺍﻫﻞ ﺍﺳﺪﺁﺑﺎﺩ ﻫﺴﺘﻢ ﻭ ﺩﺭﺟﺎﺋﻰ ﺯﻧﺪﻩﮔﻰ ﻣﻰﻛﻨﻢ ﻛﻪ ﺷﺎﻋﺮ ﺩﺭﺁﻧﺠﺎ ﺯﺍﺩﻩ ﻭ ﺑﺰﺭﮒ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ. ﻣﻦ ﺑﺎﺭﻫﺎ ﺩﺭ ﻣﺘﻦ ﻭ ﺑﻄﻦ ﻣﻨﺎﻇﺮ ﻭ ﻣﺮﺍﻳﺎﺋﻰ ﻗﺮﺍﺭﮔﺮﻓﺘﻪﺍﻡ ﻛﻪ ﺷﺎﻋﺮ ﺍﺯ ﺁﻥﻫﺎ ﺍﻟﻬﺎﻡ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻭ ﺳﺮﻭﺩﻩ ﺍﺳﺖ. ﺑﺮﺍﻯ ﻟﻤﺲ ﺑﻴﺸﺘﺮِ ﻣﻈﺎﻫﺮ ﻭﭼﺸﻢﺍﻧﺪﺍﺯﻫﺎﺋﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻭﻳﮋﻩ ﺩﺭ ﺷﻌﺮ ﻛﻮﺩﻛﺎﻧﻪ ﺑﺎﺯﺗﺎﺑﻰ ﺷﺎﻋﺮﺍﻧﻪ ﻭ ﻓﻠﺴﻔﻰ ﻳﺎﻓﺘﻪﺍﻧﺪ، ﺑﻪ ﻫﻤﺎﻥ ﺑﺎﻏﻰ ﺭﻓﺘﻢ ﻛﻪ ﻧﺸﺎﻧﻰﻫﺎﻯ ﺁﻥ ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻰ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﺷﻌﺮ ﭘﻴﺪﺍﺳﺖ. ﺭﻭﻯ ﻫﻤﺎﻥ ﻋﻠﻒﻫﺎ ﻭ ﺯﻳﺮ ﻫﻤﺎﻥ ﺩﺭﺧﺘﺎﻧﻰ ﺩﺭﺍﺯ ﻛﺸﻴﺪﻡ ﻛﻪ ﺷﺎﻋﺮ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ. ﺩﺭﺁﻧﺠﺎ، ﺧﻮﺍﻧﺶ ﭼﻨﺪﺑﺎﺭﻩ ﻭ ﺑﻠﻨﺪ ﺷﻌﺮ ﻧﺎﻣﺒﺮﺩﻩ ﻣﺮﺍ ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺘﻰ ﺑﺮﺩ ﻛﻪ ﻣﻰﭘﻨﺪﺍﺷﺘﻢ ﺍﻳﻦ ﺷﻌﺮﻯ ﺍﺯ ﻣﻦ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﻋﻤﺎﻕ ﺟﺎﻥ ﻣﺮﺍ ﺑﻴﺎﻥ ﻣﻰﻛﻨﺪ.
  ﺣﻜﺎﻳﺖ ﺍﺯﻳﻦ ﻗﺮﺍﺭﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻛﻮﺩﻙ (ﻧﻮﺟﻮﺍﻧﻰ) ﺩﺭﻳﻚ ﺑﺎﻣﺪﺍﺩﺧﺮﺩﺍﺩﻯ، ﻛﺘﺎﺏﻫﺎﻯ ﺩﺭﺳﻰﺍﺵ ﺭﺍ ﺑﺮﻣﻰﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﻪ ﺑﺎﻍ ﻣﺎﺩﺭﺑﺰﺭﮔﺶ ﻣﻰﺭﻭﺩ. ﺍﻣّﺎ ﻛﺘﺎﺏ ﻃﺒﻴﻌﺖ ﺩﺭﺑﺮﺍﺑﺮ ﺍﻭ ﮔﺸﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ. ﻓﺮﺷﺘﻪﮔﺎﻥ، ﮔﻨﺠﺸﻚﻫﺎ ﺭﺍ ﻣﻴﺎﻥ ﻫﻮﺍ ﭘﺎﺷﻴﺪﻩﺍﻧﺪ!، ﺩﺭﺧﺘﺎﻥ ﺑﻪ ﻣﻴﻮﻩ ﻧﺸﺴﺘﻪﺍﻧﺪ. ﮔﻨﺠﺸﻜﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﭼﺸﻤﺎﻥ ﻛﻮﺩﻙ ﺑﺮ ﺷﺎﺧﻪﻯ ﺷﻌﻠﻪﻭﺭ ﺍﻓﻌﻰ ﻣﻰﻧﺸﻴﻨﺪ، ﺗﻮﺳﻂ ﺍﻓﻌﻰ ﻗﺮﻣﺰ ﺑﻠﻌﻴﺪﻩ ﻣﻰﺷﻮﺩ. ﺩﺭﻧﻴﻤﺮﻭﺯ، ﻛﻮﺩﻙ ﺯﻳﺮ ﺩﺭﺧﺘﺎﻥ ﮔﻴﻠﺎﺱ ﻭ ﺯﺭﺩﺁﻟﻮ ﺩﺭﺍﺯ ﻣﻰﻛﺸﺪ ﺗﺎ ﺍﺳﺘﺮﺍﺣﺘﻰ ﻛﻨﺪ. ﺩﺍﻧﻪﻫﺎﻯ ﻗﺮﻣﺰ ﮔﻴﻠﺎﺱ ﭼﻮﻥ ﻛﻬﻜﺸﺎﻧﻰ ﭘﺮﺳﺘﺎﺭﻩ ﺑﻴﻦ ﺍﻭ ﻭ ﺁﺳﻤﺎﻥ ﺁﺑﻰِ ﻧﻴﻤﺮﻭﺯ ﮔﺴﺘﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ. ﺍﺯ ﺁﻥﺟﺎﺋﻰ ﻛﻪ ﺩﺳﺖ ﻛﻮﺩﻙ ﺑﻪ ﺷﺎﺧﻪﻫﺎﻯ ﺑﻠﻨﺪ ﻧﻤﻰﺭﺳﺪ ﺗﺎ ﮔﻴﻠﺎﺱ ﺑﭽﻴﻨﺪ، ﺁﻥﻫﺎ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺩﻫﺎﻥِ ﻫﻮﺍ ﻣﻰﺑﻴﻨﺪ! ﺍﻓﻌﻰ ﻗﺮﻣﺰ، ﺍﺯ ﻛﻨﺎﺭ ﺍﻭ ﻣﻰﺧﺰﺩ. ﻧﺴﻴﻤﻰ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺩﺭﻩﻫﺎ ﺑﻪ ﺳﻮﻯ ﺑﺎﻍ ﺭﻭﺍﻧﻪ ﺍﺳﺖ، ﺧﺎﻃﺮﻩﻯ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻭ ﺍﺳﻄﻮﺭﻩ ﺭﺍ ﺩﺭﺍﻭ ﺑﻴﺪﺍﺭﻣﻰﻛﻨﺪ. ﻫﺮ ﺑﺮﮒ ﺍﺯ ﻛﺘﺎﺏ ﻃﺒﻴﻌﺖ ﺑﻪ ﺍﻭ ﭼﻴﺰﻯ ﻣﻰﺁﻣﻮﺯﺩ. ﻏﺮﻭﺑﻬﻨﮕﺎﻡ، ﺑﻰﺁﻥﻛﻪ ﻛﺘﺎﺏﻫﺎﻯ ﺩﺭﺳﻰﺍﺵ ﺭﺍ ﺧﻮﺍﻧﺪﻩ ﺑﺎﺷﺪ، ﺩﺑﺴﺘﺎﻥِ ﻃﺒﻴﻌﺖ ﺭﺍ ﭘﺸﺖ ﺳﺮﺵ ﻣﻰﺑﻨﺪﺩ ﻭ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﺑﺮﻣﻰﮔﺮﺩﺩ.ﺣﺎﻝ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﻳﺪ، ﺷﺎﻋﺮ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﺣﺪﻭﺩ ۳۵ ﺳﺎﻝ ﺑﻌﺪ ﻭ ﺍﺯ ﻗﺎﺭﻩﺍﻯ ﺩﻳﮕﺮ، ﺩﺭ ﺳﻔﺮﻯ ﺫﻫﻨﻰ ﺑﻪ ﺁﻥﺭﻭﺯِ ﭘﺸﺖِﺳﺮﻣﺎﻧﺪﻩ ﺑﺮﮔﺮﺩﺩ، ﺭﺧﺪﺍﺩﻫﺎ ﻭ ﻣﻨﺎﻇﺮ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺫﻫﻦ ﺧﻮﺩ ﺑﺎﺯﺳﺎﺯﻯﻛﻨﺪ، ﻭ ﺍﺯ ﺭﻭﺯﻣﺮﻩﺗﺮﻳﻦ ﻣﻨﺎﻇﺮ، ﺑﻪ ﺷﻌﺮﻯ ﺑﺎﻛﻴﻔﺘﻰ ﻫﻤﻪﺯﻣﺎﻧﻰ ﻭ ﻫﻤﻪﻣﻜﺎﻧﻰ ﺩﺳﺖﻳﺎﺑﺪ؟ ﻣﻦ ﺍﺯﺳﻪ ﻣﻨﻈﺮ ﺑﻪ ﻛﻮﺩﻛﺎﻧﻪ ﻣﻰﻧﮕﺮﻡ:
۱ -   ﺑﺎﺯﺗﺎﺏ ﺷﺎﻋﺮﺍﻧﻪﻯ ﻣﻨﺎﻇﺮ ﺑﻮﻣﻰ:
ﺍﺳﺪﺁﺑﺎﺩ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﻛﻬﻦﺗﺮﻳﻦ ﺷﻬﺮﻫﺎﻯ ﻏﺮﺏ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﺎﻡ ﺍﺻﻠﻰ ﻭ ﺍﻭﺳﺘﺎﺋﻰﺍﺵ (ﺁﺩﺭﺍﭘﺎﻧﺎ) ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ. ﺍﻳﻦ ﺷﻬﺮ ﺑﻴﻦ ﺩﻭﺷﻬﺮ ﻛﻬﻦﺳﺎﻝ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻫﻤﺪﺍﻥ(ﭘﺎﻳﺘﺨﺖ ﻣﺎﺩﻫﺎ) ﻭ ﻛﺮﻣﺎﻧﺸﺎﻩ (ﺍﺯ ﺷﻬﺮﻫﺎﻯ ﻗﺪﻳﻤﻰ ﻭ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﺑﻪ ﻣﺪﺍﻳﻦ) ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ. ﺍﻳﻦ ﺷﻬﺮ ﭘﻠﻰ ﺑﻮﺩﻩ ﻛﻪ ﻏﺮﺏ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﺮﻛﺰﻯ ﺁﻥ ﻭﺻﻞ ﻣﻰﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ. ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺧﺎﻃﺮ،ﮔﺬﺭﮔﺎﻩ ﻭ ﺗﻮﻗﻒﮔﺎﻩ ﺍﻳﻠﺎﺕ، ﻗﺒﺎﻳﻞ، ﻟﺸﻜﺮﻳﺎﻥ ﻭ ﻛﺎﺭﻭﺍﻥﻫﺎﻯ ﺧﻮﺩﻯ ﻭ ﺑﻴﮕﺎﻧﻪ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ. ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯ ﺍﻳﻨﺎﻥ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﺳﺮﺳﺒﺰﻯ ﻭ ﻏﻨﺎﻯ ﻃﺒﻴﻌﺖ، ﻣﺪﺕﻫﺎ ﺩﺭﺍﺳﺪﺁﺑﺎﺩ ﺭﺣﻞ ﺍﻗﺎﻣﺖ ﻣﻰﺍﻓﻜﻨﺪﻩﺍﻧﺪ. ﻣﻴﺎﻥ ﻗﺒﺎﻳﻞ ﻭ ﻟﺸﻜﺮﻳﺎﻥ ﻭ ﺭﺍﻫﺰﻧﺎﻥ ﺟﻨﮓ ﺩﺭﻣﻰﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ. ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯ ﺩﺭﻩﻫﺎﻯ ﭘﺮﺁﺏ ﻭ ﺳﺒﺰ ﺍﻃﺮﺍﻑ ﺷﻬﺮ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺩﺭﻩﻯ ﺧُﻨﺪﺍﺏ، ﻣﺤﻞ ﺍﺭﺩﻭ ﻳﺎ ﻛﺎﺭﺯﺍﺭ ﺟﻨﮕﺠﻮﻳﺎﻧﻰ ﺑﻮﺩﻩ ﻛﻪ ﻓﻀﺎﻯ ﺩﺭﻩﻫﺎ ﻭ ﻛﻮﻫﺴﺘﺎﻥﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﺎ ﭼﻜﺎﭼﺎﻙ ﺷﺸﻴﺮﻫﺎ ﻭ ﻧﻌﺮﻩﻫﺎﻯ ﺧﻮﺩ ﻭ ﺷﻴﻬﻪﻯ ﺍﺳﺒﺎﻧﺸﺎﻥ ﭘﺮﻣﻰﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ. ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺟﺰﺋﻴﺎﺕ ﺑﺮﺍﻯ ﻛﺴﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺑﺨﻮﺍﻫﻨﺪ ﻛﻠﻴﺪ ﻭ ﻧﺸﺎﻧﻰ ﻣﻜﺎﻥﻫﺎ ﻭ ﻣﻨﺎﻇﺮ ﺯﺍﺩﺑﻮﻣﻰ ﺭﺍ ﺩﺭﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺷﻌﺮﻫﺎﻯ ﻣﺎﻧﻰ ﭼﻪ ﺩﺭ ﺳﭙﻴﺪﻩﻯ ﭘﺎﺭﺳﻰ ﻭ ﭼﻪ ﺩﺭ ﺩﻳﮕﺮ ﻛﺘﺎﺏﻫﺎﻯ ﺍﻭ ﺑﺠﻮﻳﻨﺪ، ﻣﻔﻴﺪ ﻭ ﺿﺮﻭﺭﻯ ﺍﺳﺖ. ﺯﻳﺮﺍ ﻛﻪ ﺭﺩ ﻭﻧﺸﺎﻥ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﻨﺎﻇﺮ ﺩﺭﺷﻌﺮﻫﺎ ﻭ ﺣﺘﻰ ﻧﻮﺷﺘﻪﻫﺎﻯ ﻣﺎﻧﻰ ﺣﻀﻮﺭﻯ ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﻭ ﻣﻮﻛﺪ ﺩﺍﺭﻧﺪ. ﺍﻧﻌﻜﺎﺱ ﺑﻮﻃﻴﻘﺎﺋﻰِ ﻭﻗﺎﻳﻊ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﺩﺭﺷﻌﺮﻫﺎﻯ ﻣﺎﻧﻰ ﭼﻨﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﻩ ﻧﻴﺎﺯﻯ ﺑﻪ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻣﺸﺨﺺِ ﺁﻥ ﻭﻗﺎﻳﻊ ﻧﺪﺍﺭﺩ. ﺩﺭﺍﻳﻦ ﺷﻌﺮ ﻭﺷﻌﺮﻫﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺯ ﻛﺘﺎﺏ ﺳﭙﻴﺪﻩﻯ ﭘﺎﺭﺳﻰ، ﻧﺎﻡ ﻫﺮ ﺩﺭﻩ ﻳﺎ ﺩﻫﻜﺪﻩ، ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺪ ﺳﻤﺒﻞ ﻭﻣﻌﺎﺩﻝ ﻧﺎﻡ ﺩﺭﻩ ﻳﺎ ﺩﻫﻜﺪﻩﺍﻯ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﻩﻯ ﺷﻌﺮ ﺩﺭﻫﺮﻛﺠﺎﻯ ﺯﻣﺎﻥ ﻭ ﻣﻜﺎﻥ ﺩﻳﺪﻩ ﻳﺎ ﻣﻰﺑﻴﻨﺪ. ﻫﻤﺎﻧﻄﻮﺭ ﻛﻪ ﺑﻠﻨﺪﻯﻫﺎﻯ ﻣﺎﭼﻮﭘﻴﭽﻮ ﺍﺛﺮ ﭘﺎﺑﻠﻮﻧﺮﻭﺩﺍ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﻦ ﻧﺎﻣﻰ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﺮﺍﻯ ﺑﻠﻨﺪﻯﻫﺎﻯ ﮔﺮﺩﻧﻪﻯ ﺍﺳﺪﺁﺑﺎﺩ ﺑﺎﺷﺪ، ﺑﺮﺍﻯ ﻳﻚ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﻩﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﺩﺭﺟﺎﺋﻰ ﺩﻳﮕﺮ ﻧﻴﺰ ﺩﺭﻩﻯ ﺧﻨﺪﺍﺏ، ﻗﻠﻌﻪﻯ ﺧﺎﻛﺮﻳﺰ ﻳﺎ ﺑﺮﺝ ﺻﻮﻓﻴﺎﻥ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﻧﺎﻡﻫﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﻨﺎﻇﺮ ﺯﺍﺩﮔﺎﻫﻰ ﺧﻮﺩ ﺍﻭﺑﺎﺷﻨﺪ. ﺑﺎ ﺍﻳﻦﻫﻤﻪ، ﻣﻦ ﺍﻳﻦ ﻛﻨﺠﻜﺎﻭﻯ ﺭﺍ ﺩﺍﺷﺘﻪﺍﻡ ﻛﻪ ﺑﺒﻴﻨﻢ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻨﺎﻇﺮ ﺑﻮﻣﻰ ﺩﺭﺷﻌﺮﺷﺎﻋﺮﻯ ﭘﺨﺘﻪ، ﺑﺎﺯﺗﺎﺏ ﻣﻰﻳﺎﺑﻨﺪ ﻭ ﺧﺼﻠﺘﻰ ﻓﺮﺍﺑﻮﻣﻰ ﻣﻰﮔﻴﺮﻧﺪ؟ ﻭﺍﻗﻌﻴﺖ ﺑﻴﺮﻭﻧﻰ ﺍﻳﻦ ﻣﻨﺎﻇﺮ ﺗﺎﭼﻪﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ﺑﻪ ﺟﻮﻫﺮ ﺷﻌﺮﻣﺒﺪﻝ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ؟ ﺁﻳﺎ ﻣﺎﻧﻰ ﺑﺪﻭﻥ ﺗﺠﺮﺑﻪﻯ ﺁﻥ ﺭﻭﺯ ﻭ ﺁﻥ ﻣﻨﺎﻇﺮ، ﺁﻥ ﺍﻓﻌﻰ ﮔﺮﺳﻨﻪ ﻭ ﺁﻥ ﻛﻬﻜﺸﺎﻥ ﺩﺭﺧﺸﺎﻥ ﺑﺮﺩﺭﺧﺖ، ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻪ ﺷﻌﺮﻛﻮﺩﻛﺎﻧﻪ ﺭﺍﺁﻧﭽﻨﺎﻥ ﻛﻪ ﻫﻤﻴﻨﻚ ﻫﺴﺖ ﺑﻨﻮﻳﺴﺪ؟ ﺍﮔﺮﻧﻪ، ﭘﺲ ﺭﺍﺯﻯ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﻣﻨﺎﻇﺮ ﻫﺴﺖ ﻛﻪ ﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻪﺍﻧﺪ ﺧﻮﺩﺭﺍ ﺍﺯﻣﻴﺎﻥ ﻫﺰﺍﺭﺍﻥ ﺧﺎﻃﺮﻩ، ﺩﻳﺪﻩ ﻭ ﺷﻨﻴﺪﻩ، ﺩﺭ ﺷﻌﺮ ﺷﺎﻋﺮﻯ ﻣﻴﺎﻧﺴﺎﻝ، ﺛﺒﺖ ﻭ ﺑﻪ ﮔﻤﺎﻥ ﻣﻦ، ﺟﺎﻭﺩﺍﻧﻪ ﻛﻨﻨﺪ؟ ﻣﻦ ﺍﻳﻦ ﻛﻨﺠﻜﺎﻭﻯ ﺭﺍ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﻭ ﺩﺍﺭﻡ ﻛﻪ ﺁﻳﺎﻫﻤﺎﻥﻃﻮﺭ ﻛﻪ ﻳﻮﻧﮓ ﻭ ﻓﺮﻭﻳﺪ ﺑﻪ ﭘﺲﺯﻣﻴﻨﻪﻫﺎﻯ ﺭﻭﺍﻧﻰِِ ﻛﻤﭙﻠﻜﺲﻫﺎﻯ ﻋﺎﻃﻔﻰ، ﺷﻌﻮﺭﻯ ﻭ ﺿﻤﻴﺮﻧﺎﺧﻮﺩﺍﮔﺎﻩ ﻓﺮﺩﻯ ﻭ ﻗﻮﻣﻰ ﻧﻘﺐ ﻣﻰﺯﻧﻨﺪ ﺗﺎ ﺭﺍﺯﻫﺎﻯ ﻳﻚ ﺍﺛﺮ ﺍﺩﺑﻰ ﺭﺍ ﺑﮕﺸﺎﻳﻨﺪ، ﻣﻰﺷﻮﺩ ﺑﺎ ﺳﺮﻛﺸﻰ ﺑﻪ ﭘﺲﺯﻣﻴﻨﻪﻫﺎﻯ ﻣﺎﺩﻯ ﻭ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﺍﻳﻦ ﻳﺎ ﺁﻥ ﺍﺛﺮ ﺍﺩﺑﻰ، ﺑﻪ ﻛُﻨﻪ، ﺭﺍﺯ ﻭ ﻏﺮﻓﻪﻫﺎﻯ ﻧﺎﮔﺸﻮﺩﻩﻯ ﺁﻥ ﭘﻰ ﺑﺮﺩ؟ ﻭ ﻳﺎ ﻟﺎﺍﻗﻞ ﺑﺎ ﭘﻴﺪﺍﻛﺮﺩﻥ ﺑﺮﺧﻰ ﺁﺩﺭﺱﻫﺎ، ﺑﻪ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﻩ ﻳﺎ ﺑﺮﺭﺳﻰﻛﻨﻨﺪﻩﻯ ﻳﻚ ﺍﺛﺮ ﺍﺩﺑﻰ ﻛﻤﻚ ﻛﺮﺩ ﺗﺎ ﺁﻥ ﺍﺛﺮ ﺭﺍ ﺑﺎﻧﮕﺎﻫﻰ ﺩﻳﮕﺮ ﻭ ﺍﺯﻣﻨﻈﺮﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﺎﺯﺧﻮﺍﻧﻰ ﻛﻨﺪ؟ ﺍﻣﻴﺪﻭﺍﺭﻡ ﺭﻭﺯﻯ ﺑﺘﻮﺍﻧﻢ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﻚ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻨﻪﻯ ﻧﻘﺪﺍﺩﺑﻰِ ﺧﻮﺩﻣﺎﻥ، ﺗﻤﺎﻣﻰ ﻭﻗﺎﻳﻊ، ﻣﻨﺎﻇﺮ، ﻣﺮﺍﻳﺎ ﻭ ﻧﺸﺎﻧﻰﻫﺎﻯ ﺷﻌﺮﻫﺎﻯ ﻣﻴﺮﺯﺍﺁﻗﺎﻋﺴﮕﺮﻯ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺯﺍﺩﮔﺎﻩ ﻫﺮﺩﻭﻯ ﻣﺎ ﺍﺳﺪﺁﺑﺎﺩ ﻋﻴﻨﻴﺖ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﻭ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﮔﺮﺩﺁﻭﺭﻯ ﻛﻨﻢ، ﺗﺎ ﺳﺎﺣﺘﻰ ﺍﺯ ﺷﻌﺮﻫﺎﻯ ﭘﺮﺷﻤﺎﺭ ﺍﻭ ﺭﺍ ﻧﺸﺎﻥ ﺑﺪﻫﻢ. ﻣﺜﻠﺎً ﺷﻌﺮﻫﺎﻯ ﺑﺎﻧﮓ ﺑﻴﺎﺑﺎﻧﻰ، ﺍﻫﻮﺭﺍﻯ ﺧﻔﺘﻪ، ﺑﻮﺑﻮ ﻭﺩﺷﺖ ﺷﻘﺎﻳﻖ، ﻭ ﮔﺮﻭﻫﻰ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺯ ﺳﺮﻭﺩﻩﻫﺎﻯ ﻫﻤﻴﻦ ﻛﺘﺎﺏ ﺳﺮﺷﺎﺭ ﺍﺯ ﺍﻳﻦﮔﻮﻧﻪ ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎﺳﺖ. ﺩﺭﺍﻳﻦ ﺳﺮﻭﺩﻩ، ﻧﻮﺳﺘﺎﻟﻮﮊﻯ ﭘﻨﻬﺎﻧﻰ ﻫﺴﺖ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﺷﺒﺎﻫﺘﻰ ﺑﻪ ﻏﻤﻨﺎﻟﻪﻫﺎﻯ ﻓﺮﺍﻭﺍﻧﻰ ﻛﻪ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﻭ ﺁﻧﺠﺎ ﻣﻰﺧﻮﺍﻧﻴﻢ ﻧﺪﺍﺭﺩ. ﺭﻧﮕﻤﺎﻳﻪﻫﺎﻯ ﺯﻧﺪﻩ ﻭ ﭼﺸﻤﮕﻴﺮ، ﺩﺭﺧﺸﺶ ﻭﺍﮊﻩﻫﺎ، ﺷﺎﺩﺍﺑﻰ ﻭ ﺣﺮﻛﺖ ﺩﺭﻫﻤﻪﭼﻴﺰ، ﻧﻮﺳﺘﺎﻟﻮﮊﻯ ﺩﺭﺷﻌﺮﻣﺎﻧﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻧﻴﺮﻭﺋﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺑﻴﺪﺍﺭﻯ ﻭ ﭘﻮﻳﺎﺋﻰ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ. ﮔﻮﻯﻫﺎﻯ ﻫﺰﺍﺭﮔﺎﻧﻪ ﺑﺮﺁﺳﻤﺎﻥ ﺳﺒﺰ، ﺍﻓﻌﻰ ﺳﺮﺥ، ﻧﻌﻠﻰ ﺟﺮﻗﻪﭘﺎﺵ، ﺧﻨﺠﺮﻯ ﺧﻔﺘﻪ، ﭘﺎﺷﻴﺪﻥ ﮔﻨﺠﺸﻚ ﺩﺭﻫﻮﺍ، ﻫﻤﻪ ﻭ ﻫﻤﻪ، ﭘﻮﻳﺶ ﻭ ﺷﺘﺎﺏ ﻭ ﺣﺮﻛﺖ ﺭﺍ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺫﻫﻦ ﻣﺘﺒﺎﺩﺭ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ. ﺍﻳﻦ ﻫﻤﻪ، ﻳﻚ ﺣﺮﻛﺖ ﺧﻮﺩﺟﻮﺵِ ﺗﻜﻮﻳﻨﻰ ﺩﺭ ﺫﻫﻦ ﻭ ﺩﻝ ﻛﻮﺩﻙ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ. ﭘﻴﻮﻧﺪ ﻋﻤﻴﻘﻰ ﻛﻪ ﻣﻴﺎﻥ ﺫﻫﻦ ﻛﻮﺩﻙ ﻭ ﻃﺒﻴﻌﺖ ﺑﺮﻗﺮﺍﺭ ﺍﺳﺖ، ﭘﻴﻮﻧﺪﻯ ﺩﻭﺟﺎﻧﺒﻪ ﻭ ﻏﻴﺮﺍﻧﻔﻌﺎﻟﻰﺳﺖ. ﺩﺭ ﺗﺪﺍﻭﻡ ﺍﻳﻦ ﺑﺮﺭﺳﻰ، ﺑﺎﺯﻫﻢ ﺑﻪ ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯ ﺍﻳﻦﮔﻮﻧﻪ ﺁﺩﺭﺱﻫﺎ ﺩﺭﺷﻌﺮ ﻛﻮﺩﻛﺎﻧﻪ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺧﻮﺍﻫﻢ ﺩﺍﺷﺖ.
۲   -   ﺍﻳﻤﺎﮊ ﻭ ﺯﺑﺎﻥ:
ﻫﺮﺳﻪ ﺑﺨﺶ ﺷﻌﺮ: ﺑﺎﻣﺪﺍﺩ، ﻧﻴﻤﺮﻭﺯ ﻭ ﺷﺎﻣﮕﺎﻩ ﺩﺭﺷﻌﺮﻛﻮﺩﻛﺎﻧﻪ ﺩﺭﻓﻀﺎﻳﻰ ﻭﻳﮋﻩ ﻭ ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ، ﻭ ﺑﺎ ﺯﺑﺎﻥ ﻭ ﺍﻳﻤﺎﮊﻫﺎﺋﻰ ﻫﻤﺨﻮﺍﻥ ﻭ ﻣﻜﻤﻞِ ﻫﻢ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ. ﺷﻌﺮ ﺑﺎ ﺍﺳﻢ ﻓﺮﺷﺘﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻋﻨﺼﺮﻯ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ، ﻭ ﻧﻤﺎﺩِﭘﺎﻛﻰ ﻭ ﺯﻳﺒﺎﺋﻰ ﺁﻏﺎﺯﻣﻰﺷﻮﺩ. ﺁﻳﺎ ﻓﺮﺷﺘﻪﮔﺎﻥ ﻫﻤﺎﻧﺎ ﺻﺒﺢ ﻟﻄﻴﻒ، ﻭ ﺳﭙﻴﺪﻩﺩﻣﺎﻥِ ﺭﻭﺷﻦ ﻭ ﺩﻟﭙﺬﻳﺮ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﮔﻨﺠﺸﻚﻫﺎ ﺭﺍ ﺩﺭﻫﻮﺍ ﻣﻰﭘﺎﺷﺪ ﺗﺎ ﻓﺮﺍﺭﺳﻴﺪﻥ ﺭﻭﺯﻯ ﭘﺮﺍﺯ ﻧﻐﻤﻪ، ﺯﻧﺪﻩﮔﻰ ﻭ ﺭﻧﮓ ﺭﺍ ﻣﮋﺩﻩ ﺩﻫﺪ؟ ﭼﺸﻢﺍﻧﺪﺍﺯ ﺟﻨﻮﺑﻰ ﺑﺎﻍ ﻣﺎﺩﺭﺑﺰﺭﮒ، ﺍﻣﺮﻭﻟﻪ ﺍﺳﺖ. ﻛﻮﻫﻰ ﺑﺎ ﺷﺎﻧﻪﻫﺎﻯ ﺑﻠﻨﺪ ﻭ ﺑﺮﻫﻨﻪ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺩﻭﺭ ﺑﻪ ﺭﻧﮓِ ﺁﺑﻰِ ﺗﻴﺮﻩ ﺟﻠﻮﻩﮔﺮﻯ ﻣﻰﻛﻨﺪ. ﭼﺸﻤﺎﻥِ ﺁﺑﻰِ ﻫﻮﺍ، ﺍﻣﺮﻭﻟﻪ ﺭﺍ ﺑﺮﻫﻨﻪ ﻣﻰﺑﻴﻨﺪ! ﺍﻳﻦ ﻛﻮﺩﻙ (ﺷﺎﻋﺮ) ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭﻫﻮﺍﻯ ﺷﻔﺎﻑ ﺑﺎﻣﺪﺍﺩ، ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺪ ﺍﻣﺮﻭﻟﻪ ﺭﺍ ﭼﻨﺎﻥ ﻛﻪ ﻫﺴﺖ، ﺑﺪﻭﻥ ﭘﺮﺩﻩﻫﺎﻯ ﻣﻪ ﻳﺎﻫﻮﺍﻯ ﺩﻡﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﻏﻠﻴﻆ ﻧﻴﻤﺮﻭﺯﻯ ﺑﺒﻴﻨﺪ. ﻛﺘﺎﺏﺍﻡ ﺭﺍ ﺍﺯﻧﺴﻴﻢ ﻭ ﺁﻭﺍﺯ ﺟﻮﻳﺒﺎﺭ ﭘﺮﻣﻰﻛﻨﻢ. ﻛﺘﺎﺏِ ﺑﺎﻍ ﻭ ﺩﺷﺖ ﻭ ﻛﻮﻩ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺷﺎﻋﺮ ﮔﺸﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ. ﺑﺮﮒﻫﺎﻯ ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﺁﻥ (ﺑﺎﻣﺪﺍﺩ ﺭﺍ)، ﻧﺴﻴﻢ ﻭ ﺁﻭﺍﺯ ﺟﻮﻳﺒﺎﺭﺍﻥ ﺧﻨﻚ ﺳﺤﺮﮔﺎﻫﻰ ﭘﺮﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ. ﻣﻌﻠﻮﻡ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﺎﻋﺮ ﺩﺭ ﭼﻨﻴﻦ ﺣﺎﻟﺘﻰ، ﻛﺘﺎﺏ ﺟﻐﺮﺍﻓﻰ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺎﺯ ﻧﻜﻨﺪ! ﮔﺮﭼﻪ ﻛﺘﺎﺏ ﺟﻐﺮﺍﻓﻰ ﺍﺯ ﻛﻮﻩ ﻭ ﺩﺷﺖ ﻭ ﻃﺒﻴﻌﺖ ﺣﺮﻑ ﻣﻰﺯﻧﺪ، ﺍﻣّﺎ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻧﺸﺎﻧﻰ ﺍﺯ ﮔﻨﺠﺸﻚ ﻭ ﻧﺴﻴﻢ (ﺣﻴﺎﺕ ﻭ ﺣﺮﻛﺖ) ﻧﻴﺴﺖ. ﭼﺮﺍ ﻛﻪ ﻛﺘﺎﺏ ﺟﻐﺮﺍﻓﻰ، ﻓﻘﻂ ﺷﺮﺣﻰ ﺍﺯ ﻃﺒﻴﻌﺖ ﺍﺳﺖ، ﺧﻮﺩِ ﺁﻥ ﻧﻴﺴﺖ. ﺣﺎﻝ ﺁﻥ ﻛﻪ ﻛﻮﺩﻙ ﺍﺯ ﺧﻮﺩِ ﻃﺒﻴﻌﺖ ﻛﻪ ﺯﻧﺪﻩ ﻭﺳﺮﺷﺎﺭﺍﺳﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻰﺁﻣﻮﺯﺩ ﺗﺎ ﺍﺯ ﻛﺘﺎﺏ ﺟﻐﺮﺍﻓﻰ ﻛﻪ ﺣﺮﻭﻑ ﭼﺎﭘﻰ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺧﻂﻫﺎ ﻭ ﻧﻘﺸﻪﻫﺎ...
  ﻧﻴﻤﺮﻭﺯ، ﺷﺎﻋﺮ ﺩﺭﺳﺎﻳﻪﻯ ﺩﺭﺧﺘﻰ ﺑﻪ ﺍﺳﺘﺮﺍﺣﺖ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ ﻭ ﺍﻳﻦ، ﺁﻏﺎﺯ ﻣﻜﺎﺷﻔﻪ ﺍﺳﺖ. ﻧﺨﺴﺖ،ﮔﺮﺩﺷﻰ ﺩﺭﻃﺒﻴﻌﺖ ﺑﺮﺍﻯ ﮔﺮﺩﺁﻭﺭﻯ ﻣﻮﺍﺩ، ﻭ ﺁﻧﮕﺎﻩ ﻭﺭﺯﺩﺍﺩﻥ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺍﺩ ﺩﺭﻛﺎﺭﮔﺎﻩ ﺫﻫﻦ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣﺲ ﺑﻪ ﻃﻠﺎﻯ ﺷﻌﺮ. ﻏﺮﻗﻪﺷﺪﻥ ﺩﺭﺳﺮﭼﺸﻤﻪﻯ ﺫﺍﺕ ﺍﺯﻟﻰ، ﺁﻓﺮﻳﺪﻥ ﻛﻬﻜﺸﺎﻧﻰ ﺍﺯ ﺑﺮﮒ ﻭ ﺑﺎﺭ ﺩﺭﺧﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻓﺎﺻﻠﻪﻯ ﺍﻭ ﻭﻧﻮﺭ ﺗﻴﺰ ﻭ ﺩﺍﻍ ﺧﻮﺭﺷﻴﺪ ﺣﺎﻳﻞ ﺍﺳﺖ. ﺷﺎﻋﺮ ﺍﺯ ﻛُﺮﺍﺕِ ﻛﻮﭼﻚِ ﻧﻮﺭﺍﻧﻰ ﻛﻪ ﻫﻢ ﻣﻴﻮﻩﻫﺎﻯ ﺩﺭﺧﺸﺎﻥ ﻣﻌﻨﻰ ﻣﻰﺩﻫﻨﺪ، ﻫﻢ ﻗﻄﺮﻩﻫﺎﻯ ﺷﺒﻨﻢ ﺑﺮﺑﺮﮒﻫﺎ، ﻭ ﻫﻢ ﻛﺮﺍﺕ ﻧﻮﺭﻯ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻟﺎﺑﻠﺎﻯ ﺑﺮﮒﻫﺎ ﺑﺮﺍﻭ ﻣﻰ ﺭﻳﺰﻧﺪ، ﺍﻳﻤﺎﮊﻯ ﻣﻰﺁﻓﺮﻳﻨﺪ ﺑﺮﺍﻯ ﺭﺳﻴﺪﻥ ﺑﻪ ﻧﻮﺭﺍﻧﻴﺖِ ﻫﺴﺘﻰ، ﻭ ﺗﻌﺎﻟﻰ ﺭﻭﺷﻦِ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ.
ﭼﻜﻪﻫﺎﻯ ﮔﻴﻠﺎﺱ ﺩﺭ ﺩﻫﺎﻥ ﻫﻮﺍ.
ﺧﻮﺍﺏ ﻧﻴﻤﺮﻭﺯﻯ ﻛﻮﺩﻙ ﺩﺭ ﺗﺎﺑﺶ ﻧﻘﺎﺵ ﺍﺯﻟﻰ.
ﺑﺎﺯﻧﻤﺎﺋﻰ ﺁﻧﭽﻪ ﺑﻪ ﭼﺸﻤﺎﻥ ﻣﻰﺁﻳﺪ، ﻭ ﻧﮕﺎﻩ ﻧﺎﻓﺬ ﻭ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪﺍﻧﻪﺍﻯ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﻴﻮﻩﻯ ﺩﺭﺧﺖ ﺟﺎﻣﻪﺍﻯ ﺍﺯ ﻫﻮﺍ ﻣﻰﺩﻭﺯﺩ. ﺍﻳﻦ ﻧﮕﺎﻫﻰ ﺍﻛﺴﭙﺮﺳﻴﻮﻧﻴﺴﺘﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻣﺪﺩﮔﺮﻓﺘﻦ ﺍﺯ ﻋﺎﻣﻞ ﻧﻮﺭ، ﺑﻪ ﻓﻀﺎﻯ ﺷﻌﺮ، ﻋﻤﻖ ، ﻟﻄﺎﻓﺖ ﻭ ﺁﺭﺍﻣﺶ ﻣﻰ ﺑﺨﺸﺪ. ﺟﻠﻮﻩﻫﺎﻯ ﺁﺭﻛﺎﺋﻴﻚ ﺷﻌﺮ ﻧﻤﻮﺩ ﻋﻴﻨﻰِ ﺫﻫﻨﻴﺖِ ﺷﻔﺎﻑ ﻭ ﻫﺪﻓﻤﻨﺪ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ ﺍﺳﺖ. ﻛﻮﺩﻙ ﭼﻮﻥ ﺑﻮﻣﻰ ﺳﻔﻴﺪ ﺯﻳﺮﺩﺳﺖ ﻧﻘﺎﺵ ﺍﺯﻟﻰ (ﺧﻮﺭﺷﻴﺪ ﻭﺳﺎﻳﻪﻫﺎ) ﺩﺭﺍﺯ ﻛﺸﻴﺪﻩ، ﻭ ﭘﺮﺗﻮﻫﺎﻯ ﻟﺮﺯﺍﻥ ﻧﻮﺭ ﺑﺮ ﺍﻭ ﻧﻘﺶﻫﺎﻯ ﻧﺎﭘﺎﻳﺪﺍﺭ ﻧﻘﺎﺷﻰ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ. ﺍﻓﻌﻰ ﺍﻳﺴﺘﺎﺩﻩ ﺑﺮ ﺩُﻡ ﻛﻪ ﭼﻮﻥ ﮔﺮﺩﺑﺎﺩ ﺳﺮﺧﻰ ﺍﺳﺖ، ﻭ ﺣﺬﻑِ ﻧﺎﮔﻬﺎﻧﻰ ﮔﻨﺠﺸﻜﻰ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻳﻦ ﮔﺮﺩﺑﺎﺩﻓﺮﻭﺩﻣﻰﺁﻳﺪ، ﺫﻫﻦ ﺷﺎﻋﺮ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺑﺎﺯﺗﻮﻟﻴﺪِ ﻣﺪﺍﻭﻡ ﻫﺴﺘﻰ ﻭ ﺟﻬﺎﻥ ﺗﻔﻜﺮﻓﻠﺴﻔﻰ ﺭﺍﻩ ﻣﻰ ﺑﺮﺩ. ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻛﻪ ﻫﻴﭻﭼﻴﺰ ﺑﻪ ﺧﻮﺩﻯ ﺧﻮﺩ ﻧﻪ ﺧﻮﺏ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻧﻪ ﺑﺪ. ﻫﻢ ﺍﻓﻌﻰ ﻭ ﻫﻢ ﮔﻨﺠﺸﻚ، ﺩﻭﻧﻤﺎﺩ ﻭ ﺩﻭﭘﺎﺭﻩ ﺍﺯ ﺗﻤﺎﻣﻴﺖ ﻫﺴﺘﻰﺍﻧﺪ. ﻣﺘﻮﻟﺪ ﻣﻰﺷﻮﻧﺪ ﻭ ﻣﻰﻣﻴﺮﻧﺪ، ﻭﻟﻰ ﻃﺒﻴﻌﺖ   -   ﻃﺒﻴﻌﺖ ﻣﺎﺩﺭ   -   ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺯﻧﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ ﮔﻨﺠﺸﻚﻫﺎ ﺭﺍ ﻣﻴﺎﻥ ﻫﻮﺍ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﭘﺎﺷﻴﺪ ﻭ ﺍﻓﻌﻰﻫﺎ ﻧﻴﺰ ﺧﻮﺩ ﻃﻌﻤﻪﻯ ﺩﻫﺎﻥ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺍﺯ ﻃﺒﻴﻌﺖ ﻣﻰﺷﻮﻧﺪ. ﻣﺮﮒ، ﺩﺭ ﺩﺭﻭﻥ ﻃﺒﻴﻌﺖ ﻣﻌﻨﺎ ﻧﺪﺍﺭﺩ. ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎ ﻣﻰﻣﻴﺮﻧﺪ، ﺍﻣّﺎﻧُﻤﺎﺩﻫﺎ ﻭ ﺍﻧﻮﺍﻉ ﺑﻪ ﻫﺴﺘﻰِ ﺧﻮﺩ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻣﻰﺩﻫﻨﺪ. ﮔﻴﻠﺎﺱﻫﺎ ﻓﺮﻭﻣﻰﺍﻓﺘﻨﺪ، ﻭﻟﻰ ﺩﺭﺧﺘﺎﻥ ﮔﻴﻠﺎﺱ، ﻋﻤﺮﻯ ﺑﻪ ﺩﺭﺍﺯﺍﻯ ﻋﻤﺮﻃﺒﻴﻌﺖ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﻭﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺩﺍﺷﺖ. ﺍﻳﻦ ﻣﻔﻬﻮﻡ، ﺩﺭﺷﻌﺮﻫﺎﻯ ﻣﺎﻧﻰ ﺑﺎﺭﻫﺎ ﻭ ﺑﺎﺭﻫﺎ ﻭ ﻫﺮﺑﺎﺭ ﺑﺎﺗﺼﺎﻭﻳﺮﻯ ﺑﺪﻳﻊ ﻭﺷﮕﻔﺖﺍﻧﮕﻴﺰ ﺍﻋﻠﺎﻡ ﻣﻰﺷﻮﺩ:
ﺩﺭ ﻛﺘﺎﺏ ﻫﻨﺪﺳﻪ، ﺳﺘﻮﻥ ﮔﺮﺩﺑﺎﺩ، ﺳﺮﺥ ﻧﻤﻰ ﺭﻗﺼﺪ،
ﻭ ﮔﻨﺠﺸﻚ ﺍﺯ ﻣﻴﺎﻥ ﻫﻮﺍ ﻧﺎﮔﺎﻩ ﺧﺬﻑ ﻧﻤﻰﺷﻮﺩ!
ﺍﮔﺮﺷﻤﺎ ﺑﻮﺩﻳﺪ، ﻛﺘﺎﺏ ﻫﻨﺪﺳﻪ ﺭﺍ ﻧﻤﻰﺑﺴﺘﻴﺪ ﺗﺎ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﻗﺮﺍﺋﺖ ﻛﺘﺎﺏ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻭ ﻭﺍﻗﻌﻴﺖ ﻃﺒﻴﻌﺖ ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﻳﺪ؟ ﺷﺎﻋﺮ ﻣﻰﺩﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﻫﺮ ﭘﺪﻳﺪﻩﺍﻯ ﺗﺎﺑﻊ ﻗﻮﺍﻋﺪ ﻭ ﻧﻈﻢ ﺧﺎﺻﻰ ﺍﺳﺖ. ﺭﻧﮓ ﺩﺭ ﻛﺘﺎﺏ ﻫﻨﺪﺳﻪ ﻗﻄﻌﺎً ﻧﻤﻰﺗﻮﺍﻧﺪ ﻋﺎﻣﻞ ﺣﺠﻤﻴﺖ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺩﺭ ﻗﺎﻟﺐ ﺧﻄﻮﻁ ﻫﻨﺪﺳﻰ ﺑﺎﺷﺪ، ﺍﻣّﺎ ﻗﺎﻋﺪﻩﻯ ﺑﺎﺯﻯ ﺩﺭ ﺑﻴﺮﻭﻥ ﺍﺯ ﻛﺘﺎﺏ، ﺷﻜﻞ ﻫﻨﺪﺳﻰ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻭ ﮔﺎﻩ ﺑﻪ ﻫﻢ ﻣﻰﺧﻮﺭﺩ. ﺗﺮﻛﻴﺐ ﻭﺍﮊﻩﻫﺎ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ، ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻣﺤﻜﻢ، ﺯﻳﺒﺎ ﻭ ﺁﻫﻨﮕﻴﻦ ﺍﺳﺖ. ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﺍﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ، ﻳﻚ ﺗﺎﺑﻠﻮ ﻭ ﻳﻚ ﺷﺎﻫﻜﺎﺭ ﺗﻤﺎﻡ ﻋﻴﺎﺭ ﻫﻨﺮﻯ ﺍﺳﺖ.
  ﺯﺑﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﺷﻌﺮ، ﺳﺎﺩﻩ، ﺳﻠﻴﺲ ﻭ ﻛﺎﻣﻠﺎً ﻏﻴﺮﻓﺮﻣﺎﻟﻴﺴﺘﻰ ﺍﺳﺖ. ﺗﺼﺎﻭﻳﺮ ﻭ ﺗﺮﻛﻴﺒﺎﺕ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﻰ ﺗنگاﺗﻨﮓ ﻭ ﻭﺍﻗﻌﻰ ﺩﺍﺭﻧﺪ. ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﻰ ﻓﻠﺴﻔﻰ ﻭ ﺣﺘﻰ ﻋﻠﻤﻰ ﺑﻴﻦ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺩﺭﻭﻧﻰ ﺷﻌﺮ ﺣﺎﻛﻢ ﺳﺖ. ﻭﺍﻗﻌﻴﺖ ﻭ ﻧﻤﺎﺩ، ﺗﻮﺍﻣﺎً ﺩﺭﻛﻨﺎﺭ ﻫﻢ ﻭ ﮔﺎﻩ ﺁﻣﻴﺨﺘﻪ ﺑﺎ ﻫﻢ ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﺗﺼﻮﻳﺮﻫﺎ ﺩﺭﺧﺸﺎﻥ ﻭ ﻫﻤﺠﻨﺲﺍﻧﺪ ﻭ ﺣﺬﻑ ﻫﺮﻳﻚ ﺍﺯ ﺁﻥﻫﺎ ﺑﺎﻋﺚ ﻓﺮﻭﺭﻳﺨﺘﻦ ﺍﺳﺎﺱ ﻛﺎﺭ ﻣﻰﺷﻮﺩ. ﺩﺭ ﺑﻨﺪ ﭘﺎﻳﺎﻧﻰ ﻧﻴﻤﺮﻭﺯ ﻣﻰﺧﻮﺍﻧﻴﻢ:
ﺩﺭ ﻛﺘﺎﺏ ﺟﺒﺮ، ﺁﻭﺍﻯ ﺳﻨﮓﻫﺎ، ﮔﻠﻮﻯ ﺧﻴﺎﻝ ﺭﺍ ﺗﺮﻧﻤﻰﻛﻨﺪ!
ﺍﮔﺮ ﺩﺭﻛﻨﺎﺭ ﺗﻨﺪﺍﺏﻫﺎﻯ ﻛﻮﻫﺴﺘﺎﻧﻰِ ﺧُﻨﺪﺍﺏ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﻭ ﻏﻠﺘﻴﺪﻥ ﺳﻨﮓﻫﺎﻯ ﺭﻳﺰ ﻭ ﺩﺭﺷﺖ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺟﻮﻳﺒﺎﺭ ﺩﻳﺪﻩ ﺑﺎﺷﻴﺪ، ﺭﺍﺣﺖﺗﺮ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﻴﺪ ﺑﺎ ﺗﺮﺷﺪﻥ ﮔﻠﻮﻯ ﺧﻴﺎﻝ ﺍﺯ ﺁﻭﺍﻯ ﻋﺒﻮﺭ ﺳﻨﮓﻫﺎ ﻫﻤﺪﻝ ﺷﻮﻳﺪ. ﺟﻨﺲ ﻛﻠﻤﺎﺕ ﺷﻌﺮ ﻣﺎﻧﻰ ﭘﻠﺎﺳﺘﻴﻜﻰ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ. ﺟﺎﻥ ﺩﺍﺭﻧﺪ، ﻣﺠﺬﻭﺑﺎﻧﻪ، ﻋﻤﻴﻖ ﻭ ﭘﺮﺭﻣﺰ ﻭ ﺭﺍﺯﻧﺪ. ﻓﻀﺎﻯ ﺣﺎﻛﻢ ﺑﺮﺷﻌﺮ، ﺗﺠﺰﻳﻪ ﻧﺎﭘﺬﻳﺮ ﺍﺳﺖ. ﺑﺎﺯﻧﻤﺎﺋﻰ ﺁﻥﭼﻪ ﺑﻪ ﺫﻫﻦ ﻣﻰﺭﺳﺪ ﺟﻨﺒﻪﻯ ﺗﺼﺎﺩﻓﻰ ﻧﺪﺍﺭﺩ. ﺍﻣﭙﺮﺳﻴﻮﻥ (ﺗﺎﺛﻴﺮﭘﺬﻳﺮﻯ)، ﺟﻨﺒﺶ ﻭ ﺣﺮﻛﺖ ، ﻭ ﻭﺭﻭﺩ ﺑﻪ ﺍﻛﺴﭙﺮﺳﻴﻮﻥ ﺑﺎﺭﺯﺗﺮﻳﻦ ﻭﺟﻪ ﺩﺭﺑﺨﺶِ ﻣﻴﺎﻧﻰِ ﺍﻳﻦﺳﺮﻭﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﻮﻋﻰ ﻏﺎﻳﺖ ﻓﻠﺴﻔﻰ ﺭﺍ ﻣﺮﺍﺩ ﻣﻰﻛﻨﺪ. ﺷﻌﺮ ﻣﺎﻧﻰ ﺭﻳﺸﻪﺩﺍﺭ، ﺧﻮﺩﭘﻮ ﻭ ﺑﺎﻟﻨﺪﻩ ﺍﺳﺖ. ﺗﻌﺎﺩﻝ ﺭﻭﺷﻦ ﻭ ﺩﺭﺳﺘﻰ ﻛﻪ ﺍﻭ ﻣﻴﺎﻥ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻃﺒﻴﻌﺖ، ﺫﻫﻨﻴﺖ ﺷﺎﻋﺮﺍﻧﻪ ﻭ ﻓﺮﺍﻳﻨﺪﻫﺎﻯ ﻓﻠﺴﻔﻰ ﺑﺮﻗﺮﺍﺭﻣﻰﻛﻨﺪ ﺑﺎ ﭘﺮﺩﺍﺯﺵِ ﻭﺍﮊﻩﮔﺎﻧﻰ ﻭ ﮔﻠﺪﻭﺯﻯ ﺗﺼﻮﻳﺮﻯ، ﻫﻤﺮﻭﻧﺪ ﻣﻰﺷﻮﻧﺪ. ﺍﻳﺠﺎﺯ ﺯﺑﺎﻧﻰ، ﻭ ﺍﻳﺠﺎﺯ ﺗﺼﻮﻳﺮﻯ ﻣﺎﻧﻰ، ﺫﻫﻦ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﻩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺗﻮﺳﻊ ﺗﺼﻮﻳﺮﻯ   -   ﻋﺎﻃﻔﻰ ﺭﺍﻩﻣﻰﺑﺮﺩ. ﺍﻭ ﺧﻮﺍﺏ ﻧﻴﺎﻛﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺳﻨﮓﻫﺎﻯ ﺧﺎﺭﺍ ﺑﺎﻫﻤﺎﻥ ﻭﺿﻮﺣﻰ ﻣﻰﺑﻴﻨﺪ ﻛﻪ ﮔﻮﻫﺎﻯ ﻫﺰﺍﺭﮔﺎﻧﻪ ﺑﺮﺁﺳﻤﺎﻥِ ﺳﺒﺰ ﻭ ﺑﻮﺳﻪﻫﺎﻯ ﻗﺮﻣﺰ ﺩﺭ ﺩﻫﺎﻥ ﻫﻮﺍ ﺭﺍ. ﺟﻴﺮﺟﻴﺮﻙﻫﺎ ﻫﻮﺍ ﺭﺍ ﺧﻂ ﻣﻰﺍﻧﺪﺍﺯﻧﺪ ﻭ ﺷﻴﺎﺭﻯ ﺑﺮ ﺳﻴﻨﻪﻯ ﺭﻭﺯ ﻣﻰﻛﺸﻨﺪ. ﺷﺎﻣﮕﺎﻩ ﻛﻪ ﻓﺮﺍﺭﺳﺪ، ﻛﺘﺎﺏﻫﺎ ﺗﺎﺭﻳﻚ ﻣﻰﺷﻮﻧﺪ. ﻫﻢ ﻛﺘﺎﺏ ﻃﺒﻴﻌﺖ ﻭ ﻫﻢ ﻛﺘﺎﺏﻫﺎﻯ ﺩﺭﺳﻰ. ﺩﺑﺴﺘﺎﻥِ ﺭﻭﺯ ﭘﺸﺖ ﺳﺮﺁﺩﻣﻰ ﺑﺴﺘﻪ ﻣﻰﺷﻮﺩ ﺗﺎ ﺍﻭ ﺑﻪ ﺧﻮﺩﺵ ﺭﺟﻮﻉ ﻛﻨﺪ، ﺑﻪ ﺩﻳﺪﻩﻫﺎ ﻭ ﺷﻨﻴﺪﻩﻫﺎ ﻭ ﺁﻣﻮﺧﺘﻪﻫﺎﻳﺶ ﺑﻴﺎﻧﺪﻳﺸﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻓﺼﻞ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺍﺯﻛﺘﺎﺏ ﻃﺒﻴﻌﺖ (ﺷﺐ) ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﺩ.
 
۳   -   ﺍﺭﺟﺎﻋﺎﺕ ﺍﺳﻄﻮﺭﻩﺍﻯ - ﺣﻤﺎﺳﻰ
 
ﺣﻤﺎﺳﻪ ﻣﺘﺮﺍﺩﻑ ﻭ ﻫﻤﺰﺍﺩ ﺍﺳﻄﻮﺭﻩ ﺍﺳﺖ. ﺗﻠﻔﻴﻖ ﺍﻳﻨﺪﻭ ﻣﻌﺠﻮﻧﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺟﻮﻫﺮﻩﻯ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺑﺸﺮ ﺭﺍ ﻫﺴﺘﻰ ﻣﻰﺑﺨﺸﺪ. ﻣﺎﻧﻰ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﺷﻌﺮ ﻭ ﺳﺮﻭﺩﻩﻫﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﻧﻈﻴﺮ ﺍﻳﻦ، ﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻪ ﺻﺪﺍﻯ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻭ ﺍﺳﻄﻮﺭﻩﻯ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺩﻭﺭﺗﺮﻳﻦ ﺯﻣﺎﻥﻫﺎ ﺑﻪ ﮔﻮﺵ ﻣﺎ ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ. ﺍﻳﻦ ﻫﻤﺎﻥ ﺍﺭﺟﺎﻉ ﺩﺍﺩﻥ ﺑﻪ ﻧﺎﺧﻮﺩﺁﮔﺎﻩ ﻓﺮﺩﻯ ﻭ ﻣﻠﻰ ﺍﺳﺖ:
ﺩﻫﺎﻥ ﺩﺭﻩﻯ ﺧﻨﺪﺍﺏ
ﭘﺮﺍﺯ ﺧﻨﺠﺮﻫﺎﻯ ﺷﻜﺴﺘﻪ ﻭ ﺧﻮﻥﻫﺎﻯ ﺧﻤﻮﺵ ﺳﺖ.
ﭼﺸﻤﻪ ﻛﻪ ﻣﻰﺧﻮﺍﻧﺪ
ﺁﻭﺍﻯ ﺍﺳﺎﻃﻴﺮ ﮔﻠﻮﻯ ﻣﺮﺍ ﺗﺮﻣﻰﻛﻨﺪ.
ﺍﮔﺮﺩﺭ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﻇﻬﺮﻫﺎﻯ ﺩﺍﻍ ﺑﻬﺎﺭ ﻳﺎ ﺗﺎﺑﺴﺘﺎﻥ ﺑﻪ ﺩﺭﻩﻯ ﺧﻨﺪﺍﺏ ﺑﺮﻭﻳﻢ. ﺑﻪ ﻫﻤﺎﻥ ﺩﺭﻩﺍﻯ ﻛﻪ ﺧﺶ ﺧﺶ ﺍﻓﻌﻰﻫﺎ، ﺣﺮﻛﺖ ﭘﺮﭘﻴﭻ ﻭ ﺧﻢ ﺧﺮﭼﻨﮓﻫﺎ، ﻧﻌﺮﻩﻯ ﮔﺮﺍﺯﻫﺎ ﺣﻮﺍﺱ ﺁﺩﻡ ﺭﺍ ﻣﻰﺩﺯﺩﻧﺪ. ﻛﻨﺎﺭﭼﺸﻤﻪﻯ ﺳِﺪِﺭﺍﻥ ﺩﺭﺳﻜﻮﺕ ﺷﻜﻮﻫﻤﻨﺪ ﺑﻨﺸﻴﻨﻴﻢ، ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﻴﻢ ﺑﺮ ﺑﺎﻝﻫﺎﻯ ﺧﻴﺎﻝ، ﺩﺭﻫﻮﻫﻮﻯ ﻧﺴﻴﻢ، ﻭﺩﺭ ﺧﻢ ﻭ ﭘﻴﭻ ﺩﺭﻩﻫﺎ، ﻫﺎﻳﻬﻮﻯ ﻧﺒﺮﺩ ﺩﻟﻴﺮﺍﻥ ﻭ ﺟﻨﮕﺎﻭﺭﺍﻥ ﺭﺍ ﺑﺸﻨﻮﻳﻢ. ﻭ ﺩﺭ ﺁﻭﺍﻯ ﺭﻭﺩ ﻭ ﺟﻮﻳﺒﺎﺭﻫﺎ، ﺑﻪ ﺁﻭﺍﻯ ﺍﺳﺎﻃﻴﺮ ﮔﻮﺵ ﺑﺴﭙﺎﺭﻳﻢ. ﺍﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺩﺭﻩﻫﺎ ﻭﻛﻮﻫﺴﺘﺎﻥﻫﺎﻯ ﭘﺮﺧﺎﻃﺮﻩﻯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﻰﺗﻮﺍﻥ ﺷﻨﻴﺪ ﻭ ﻧﻪ ﺍﺯ ﻛﺘﺎﺏﻫﺎﻯ ﺩﺭﺳﻰ ﺁﻥ:
ﺩﺭ ﻛﺘﺎﺏ ﺗﺎﺭﻳﺦ
ﺩﺭﻩ ﺍﺯ ﺷﻴﻬﻪﻯ ﺭﺧﺶ ﻭ ﺭﺧﺸﻪﻯ ﺳﻴﻤﺮﻍ ﺗﻬﻰﺳﺖ.
ﺩﺭ ﻛﺘﺎﺏ ﺗﺎﺭﻳﺦ،
ﺍﺯ ﭘﻴﺮﻭﺯﻯ ﺍﺳﻄﻮﺭﻩ ﺑﺮﺧﻨﺠﺮ ﻭ ﻣﺎﺩﻳﺎﻥ ﻭ ﺳﻮﺍﺭﻛﺎﺭ ﻧﺸﺎﻧﻰ ﻧﻴﺴﺖ!
ﺷﺎﻋﺮ ﺭﺍﺳﺖ ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ. ﺩﺭﻛﺘﺎﺏ ﺗﺎﺭﻳﺦ، ﺗﻨﻬﺎ ﺯﻭﺭﻣﻨﺪﺍﻥ ﻭ ﺧﻨﺠﺮ ﺑﺪﺳﺘﺎﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﭘﻴﺮﻭﺯ ﻣﻰﺷﻮﻧﺪ. ﻳﻮﻧﺎﻧﻰﻫﺎ، ﻣﻐﻮﻝﻫﺎ ﻭﻋﺮﺏﻫﺎ. ﺍﻣّﺎ ﺩﺭﻛﺘﺎﺏ ﺷﻌﺮ ﻭﻣﻌﺮﻓﺖ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻰﺗﻮﺍﻥ ﺩﻳﺪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺖ ﻭ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺑﺮﻫﻤﻪﻯ ﺍﻳﻦ ﺯﻭﺭﻣﺪﺍﺭﺍﻥ ﻭ ﺗﺼﺮﻑﻛﻨﻨﺪﻩﮔﺎﻥ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻏﻠﺒﻪ ﻛﺮﺩﻧﺪ. ﺩﺭﺷﻌﺮ ﻭﻣﻌﺮﻓﺖ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻰﺗﻮﺍﻥ ﺍﺯﭘﻴﺮﻭﺯﻯ ﺍﺳﻄﻮﺭﻩﻯ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺑﺮﺩﺷﻤﻨﺎﻥ ﺍﻳﺮﺍﻥ، ﺍﺯ ﻣﺎﻧﺪﮔﺎﺭﻯ ﻭ ﭘﻴﺮﻭﺯﻯ ﺭﺳﺘﻢ ﻭ ﺭﺧﺸﺶ ﺑﺮ ﺗﻮﺭﺍﻧﻴﺎﻥ ﻭ ﺍﻧﻴﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﺁﮔﺎﻩ ﺷﺪ. ﺷﻌﺮ ﻣﺎﻧﻰ ﺑﺮﮔﻰ ﺍﺯ ﻛﺘﺎﺏ ﭘﺮﺑﺮﮒ ﺷﻮﺭ، ﺷﻌﻮﺭ ﻭﻣﻌﺮﻓﺖ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺍﺳﺖ. ﺩﺭﺍﻳﻦ ﻛﺘﺎﺏ ،ﻛﻪ ﻣﻐﻠﻮﺏ ﻭ ﻏﺎﻟﺐ، ﺧﻮﺭﻧﺪﻩ ﻭ ﺧﻮﺭﺩﻩ ﺷﺪﻩ، ﺧﻨﺠﺮ ﺯﻥ ﻭ ﺧﻨﺠﺮ ﺧﻮﺭﺩﻩ، ﺍﻓﻌﻰ ﺑﻠﻌﻨﺪﻩ ﻭ ﮔﻨﺠﺸﻚ ﺑﻠﻌﻴﺪﻩ ﺷﺪﻩ ﺭﺍ ﻳﻜﺠﺎ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﻰ ﺣﺲ ﻛﻨﻰ، ﺑﺒﻴﻨﻰ ، ﺑﺎ ﺁﻥﻫﺎ ﻳﮕﺎﻧﻪ ﺷﻮﻯ، ﺍﺯ ﺁﻥﻫﺎ ﺑﻴﺮﻭﻥ ﺑﻴﺎﺋﻰ ﻭ ﺑﻪ ﺁﻥﻫﺎ ﺑﻴﺎﻧﺪﻳﺸﻰ ﺗﺎ ﺑﺘﻮﺍﻧﻰ ﺷﻌﺮﺷﺎﻥ ﺑﺎﺷﻰ، ﺷﺎﻋﺮﺷﺎﻥ ﺑﺎﺷﻰ:
ﮔﺎﻩ ﺳﻨﮕﻰ ﺳﭙﻴﺪﻡ، ﮔﺎﻩ ﻧﻌﻠﻰ ﺟﺮﻗﻪﭘﺎﺵ.
ﮔﺎﻩ ﺧﻨﺠﺮﻯ ﺧﻔﺘﻪﺍﻡ ﺩﺭﻟﻔﺎﻑ ﻫﻮﺍ
ﮔﺎﻩ ﺷﻴﺎﺭﻯ ﺑﺮﺳﻴﻨﻪﻯ ﺭﻭﺯﻡ.
ﺩﺭﻛﺘﺎﺏ ﺟﺒﺮ
ﺭﮒﺗﭙﺶِ ﭼﺸﻤﻪﻯ ﺍﺳﻄﻮﺭﻩ ﻧﻴﺴﺖ،
ﻫﻠﻬﻠﻪﻯ ﺑﺎﺩ، ﺭﻭﻯ ﺷﺎﻧﻪﻯ ﺍﻣﺮﻭﻟﻪ ﻧﻴﺴﺖ!
ﻣﺮﺩﺍﺩ ﻭ ﺷﻬﺮﻳﻮﺭ ۱۳۷۹. ﺍﺳﺪﺁﺑﺎﺩ
۱   -   ﺳﭙﻴﺪﻩﻯ ﭘﺎﺭﺳﻰ. ﻣﻴﺮﺯﺍﺁﻗﺎﻋﺴﮕﺮﻯ (ﻣﺎﻧﻰ). ﺯﻣﺴﺘﺎﻥ ۱۳۷۸. ﻧﺸﺮ ﻫﻮﻣﻦ. ﺁﻟﻤﺎﻥ.
چاپ در ایران: فصلنامه ادبی .